როგორც სომხეთს, ასევე აზერბაიჯანს მობილიზებისთვის საკმარისი ადამიანური რესურსები გააჩნიათ - სომხეთს 1,4 მლნ., აზერბაიჯანს კი 3,8 მლნ. ადამიანის მობილიზება შეუძლიათ.
თუმცა, შეიარაღებული კონფლიქტის ესკალაციის შემთხვევაში ნებისმიერმა ქვეყანამ რამდენიმე კითხვას პასუხი უნდა გასცეს.
პირველი - შესაძლებელია თუ არა სწრაფი გამარჯვების მიღწევა უკვე არსებული ძალებით? მეორე - შეუძლია თუ არა ქვეყანას მობილიზებული ადამიანების იარაღით, სამხედრო აღჭურვილობით, სურსათით და სხვა აუცილებელი მატერიალური საშუალებებით მომარაგება?
ამ ეტაპზე ისე ჩანს, რომ აზერბაიჯანი ყარაბახის პრობლემის გადაწყვეტას არსებული შეიარაღებული ძალებით აპირებს, ხოლო სამობილიზაციო რეზერვი ტექნიკური უზრუნველყოფის მიზნებს მოხმარდება - კერძოდ, აუცილებელი რესურსების ტრანსპორტირება, ტერიტორიებზე ბლოკ-საგუშაგეობის დაყენება, და ა.შ.
ბაქოში ასევე კარგად ესმით, რომ ბრძოლისუნარიანი და მომზადებული ნაწილების გამოუცდელი და მოუმზადებელი მოხალისეებით გაზავება საქმეს არათუ არ წაადგება, არამედ ხელს შეუშლის.
არაა გამორიცხული, რომ აზერბაიჯანს ასევე თურქეთის დახმარების იმედი აქვს.
საყოველთაო მობილიზაცია სომხეთშიც გამოცხადდა. პრემიერ-მინისტრმა ნიკოლ პაშინიანმა სომხებს სამშობლოს დაცვისკენ მოუწოდა.
თუმცა, მაღალი მორალური სულის მიუხედავად, სომეხი ჯარისკაცების და ოფიცრების მომზადების დონე ასევე ბევრ კითხვას იწვევს. რაც მთავარია, სომხეთში არ არსებობს შეიარაღების საწყობები, სადაც ბრძოლისთვის მომზადებული შეიარაღება ინახება. სომხეთს ხანგძლივი და ინტენსიური ომის წარმოებისთვის რესურსები არა აქვს.
შექმნილ ვითარებაში, მოწინაამღდეგის უფრო მრავალრიცხოვანი მოსახლეობიდან გამომდინარე, მოხალისეებს რეგულარული ჯარის დანაკარგების შევსება მოუწევთ.
სავარაუდოდ, შეიარაღების და ტყვია-წამლის დეფიციტი ასე თუ ისე აზერბაიჯანშიც იქნება. და ეს მაშინ, როდესაც ნებისმიერი ომი უზარმაზარ მატერიალურ რესურსებს მოითხოვს.
აზერბაიჯანს ამ მხრივ თურქეთის იმედი აქვს, რადგანაც მასთან საერთო საზღვარი გააჩნია. საიდან და რა მოცულობით შევსებას სომხეთი მიიღებს - ჯერ გაურკვეველია.
ამ ეტაპზე უპირატესობა ბაქოს მხარეზეა - ქმედითუნარიანი მოკავშირეები, რომლებსაც სწრაფი დახმარების გაწევა შეუძლიათ, შეიარაღების რაოდენობა და ხარისხი.
ასევე, აზერბაიჯანის მხარეს საერთაშორისო თანამეგობრობაა - ბაქო აცხადებს, რომ მას წართმეული ტერიტორიების დაბრუნება სურს.
ამ მხრივ სომხეთში გაცილებით უფრო რთული ვითარებაა - ერევნის მთავარი მოკავშირის - მოსკოვის - პოზიცია ჯერ გაურკვეველია. ზოგადი განცხადებები, რომლებიც ბოლო დღეებში კრემლიდან ისმის, ამ გაურკვევლობას მხოლოდ აღრმავებს.
ასე რომ, ერევნის მხარეს დღეს მხოლოდ მოქალაქეთა მორალური სული და ბრძოლისთვის მზადყოფნაა. რაც თავისთავად არც თუ ისე ცოტაა.
ბაქო
