„საქართველომ მსოფლიო საკვებ წარმოების რუკაზე თავისი ნიშა უნდა იპოვოს“ — როგორ არის ეს შესაძლებელი? როგორ უნდა განვითრდეს აგრობიზნესი? რატომ არის ცოდნის არაარსებობა ამ სექტორში და ზოგაგად, რა პრობლემები აქვს აგრობიზნესს? ამ თემებზე რადიო „კომერსანტის“ გადაცემაში „აგროსექტორი“, საქართველოს აგრობიზნეს ასოციაციის დირექტორმა ირაკლი ჩიქავამ ისაუბრა. 

ჩიქავა ამბობს, რომ აგრობიზნეს ასოციაცია სწორედ გრძელვადიანი პერსპექტივისთვის შექმნილი და მისი მიზანია სოფლის მეურნეობაში ყველა საშუალო და მსხვილი ბიზნესის გაერთიანებ და ერთიანი ძალებით საქართველოში აგრობიზნესის განვითარება.

„სოფლის მეურნეობაში ძალიან ბევრი რესურსის გადანაწილებაა შესაძლებელი, ან საქმის თანამშრომლობით კეთება. ზოგადად, აგრობიზნესები წარმატებულ ქვეყნებში, ერთიანდებიან იმისთვის, რომ ერთად იპოვონ საერთო ბაზრები, ერთად  გადაჭრან პრობლემები, წარმოებაც უფრო ეფექტური გახდეს და საბოლოოდ, ქვეყანაც უფრო საინტერესო გახადონ. საქართველოს ნამდვილად გააჩნია პოტენციალი, რომ ხარისხის კუთხით გახდეს ერთ-ერთი მოწინავე  ქვეყანა და ამაში ხელს გვიწყობს არა მხოლოდ კლიმატი და წყალი, არამედ ლოკაციაც. ასევე ხელს გვიწყობს  ჩვენი წვდომა იმ საერთაშორისო ბაზრებზე, რომელიც თავისუფალი ვაჭრობის ხელშეკრულებით გვაქვს, ახლო აღმოსავლეთზეც. ნამდვილად არის პოტენციალი იმისა, რომ ჩვენ ბევრი მხრივ დავემსგავსოთ ისეთ  ქვეყნებს როგორიც არის ისრაელი ჰოლანდია და ვიმოქმედოთ ისე, როგორც  ნეტო ექსპორტიორმა და  ა.შ.“, - აღნიშნა ირაკლი ჩიქავამ.

აგრობიზნეს ასოციაციის ხელმძღვანელი ამბობს, რომ დღეს მსოფლიოში საკვების ციკლი ტრანსფორმირდება, რაც პანდემიამ და რუსეთის უკრაინაში შეჭრამ კიდევ უფრო დააჩქარა. შესაბამისად, ბევრი  გარანტირებული ხაზი, რომელიც აწყობილი იყო, დღეს ძალაუნებურად იცვლება. 

შესაბამისად,  როგორც ჩიქავა ამბობს, დღეს როდესაც მსოფლიოში ახალი წესრიგის გადანაწილება ხდება და ეს პირველ რიგში  მსოფლიოს საკვებით მომარაგებას და წარმოებას ეხება, საქართველოს ბიზნეს ასოციაცია სხვადასხვა ასოციაციებთან კოლაბორაციით ეცდება, რომ საქართველომ მსოფლიო საკვების წარმოების რუკაზე თავისი ნიშა იპოვოს.

„ჩვენ ვეცდებით, რომ ადგილობრივ მწარმოებლებს დავეხმაროთ და  ვუთხრათ თუ რა პროდუქტზე შეიძლება იყოს მოთხოვნა, რა ტენდენციებია მსოფლიოში, ვის შეიძლება ვემეგობროთ იმისათვის, რომ ჩვენი წარმოება გახდეს საინტერესო. როგორც სტრატეგიულ, ასევე კონკრეტულ დონეზე გასაკეთებელი ძალიან ბევრია. მაგალითად, ისრაელი ძალიან მწირი  რესურსებით, საკმაოდ წარმატებული  ქვეყანაა, ისრაელის სოფლის მეურნეობის სტრატეგია 2020 - 2027 წელს მოიცავს და გათვლილია იმაზე, რომ ქვეყანას წყალთან  წვდომა 10-ჯერ ნაკლები ექნება, ვიდრე  დღეს აქვს.  ანუ ქვეყანა სტრატეგიულად ემზადება იმისთვის, რომ 10-ჯერ ნაკლები წყალი ექნება.

საქართველოს კი, ეს პრობლემა არ აქვს დღეს. ჩვენთან, 1 ჰექტრის მორწყვა სტანდარტული ტარიფებით, ევროზე რომ ვიანგარიშოთ,  ჰექტარზე 20-25 ევრო გამოდის და  ულიმიტო  რაოდენობის  წყალია. შეუძლებელია  ასეთი რაოდენობის წყალი, რაზეც ქართველ  ფერმერს აქვს წვდომა, ჰქონდეს სხვა ქვეყანას. მაგალითად, ესპანეთში 1 ჰა ფართობის ლიმიტირებული წყლით მორწყვა წლიურად 3000 ევრო ჯდება, ეს რიცხვი შესაძლოა 4000-მდეც ავიდეს. ანუ გამოდის, რომ ქართველი  ფერმერი  თვითღირებულების ნაწილში,  შეიძლება რომ 3000 ევროთი წინ იყოს, ეს  არის  ის უპირატესობა, რომელიც ქართველ  ფერმერს,  ქართულ  აგრობიზნესს და ქვეყანას  უნდა ეტყობოდეს“, - აღნიშნა ირაკლი ჩიქავამ

ჩიქავას თქმით გამოსავალი მხოლოდ  ცოდნაშია, რადგან ქართველ ფერმერს არ აქვს  ცოდნა, თუ როგორ აწარმოოს მეტი.  ქართველი ფერმერის ერთი კილო პროდუქცია უფრო ძვირი გამოდის, ვიდრე ესპანელი ფერმერის, რომელსაც 1 ჰექტრის მორწყვა 3000 ევრო უჯდება.

„ცოდნა უნდა იმას, რომ ის  წყალი ისე გამოვიყენოთ  რომ წარმოება გავზარდოთ! ცოდნა უნდა იმასაც, რომ გამოვიყენოთ უფრო ნაკლები პესტიციდი და  უფრო ნაკლები წამლობით მივაღწიოთ უკეთეს შედეგს! ცოდნა უნდა იმას, როგორ  შევინახოთ ეს პროდუქცია, როგორ  დავასაწყობოთ ისე, რომ მთელი მოსავალი ორ თვეში კი არ გავყიდოთ და მერე  ჩვენთვის იმპორტით  შემოვიტანოთ, არამედ ეს გაყიდვის პროცესი უნდა გავახანგრძლივოთ! ცოდნა და გადაწყვეტაა საჭირო, ეს არ არის ე.წ. rocket science, რომ ვერ ვისწავლოთ და ჩაკეტილი წრე იყოს, უბრალოდ უნდა გავიაზროთ, რომ არ გვაქვს ეს ცოდნა და უნდა  შევხედოთ რატომ აწარმოებს სხვა ქვეყანა მწირი რესურსებით 4-5 ჯერ მეტს და  რატომ არ შეგვიძლია ჩვენ ამის გაკეთება, მერე ეს ყველაფერი უნდა  გამოვიყენოთ“, - აღნიშნა ირაკლი ჩიქავამ.

 თაკო კვაჭანტირაძე