ბოლო თვეების მანძილზე პარიზის ოპერა მძიმე კრიზისთან გამკლავებას ცდილობს -  უპრეცედენტო გაფიცვამ საპენსიო რეფორმის წინააღმდეგ თეატრის მუშაობა თითქმის მთლიანად შეაჩერა. თებერვალში სპექტაკლები განახლდა, თუმცა პანდემიამ თეატრი კვლავ უარეს სიტუაციაში ჩააგდო.

დღეს პარიზის ოპერა გაურკვეველი ვადით დახურულია.

შექმნილი ვითარება თეატრის დირექტორმა სტეფან ლისნერმა აღწერა: „ბიუჯეტში 40 მლნ. ევროს გარღვევა გვაქვს, ოპერა ფეხზე ვერ დგება და სავარაუდოდ, 2020 წლის ბოლოსთვის მისი საბრუნავი კაპიტალი ამოიწურება. მე ჩემს პოსტს 2020 წლის დეკემბერში ვტოვებ იმის მიუხედავად, რომ უფლებამოსილება 2021 წლის აგვისტოში მეწურება. ოპერაში შექმნილი ეკონომიკური სიტუაცია რადიკალურ ზომებს მოითხოვს, და ამის გაკეთება ახალ დირექტორს მოუწევს“ - განაცხადა მან.

კულტურის სამინისტროს ოპერის საკითხი ძალიან აწუხებს - არც ერთი სახელმწიფო თეატრი საფრანგეთში ისეთ დოტაციების არ იღებს, როგორსაც ოპერა. თეატრის წლიური ბიუჯეტია 228 მლნ. ევრო, საიდანაც 95 მლნ. (45%) მოდის სახელმწიფოსგან.

გაუგებარია ისიც, თუ როგორ აისახება ახალი ვითარება, კერძოდ კი კორონა კრიზისი კულტურის სამინისტროს მიერ თეატრის შემდგომი დაფინანსების საკითხზე.

ამ მხრივ ყველას ახალი დირექტორის ალექსანდრ ნეფის იმედი აქვს - მისი კანდიდატურა პირადად პრეზიდენტმა მაკრონმა დაამტკიცა. ის წლების მანძილზე კანადაში მუშაობდა, კანადაში თეატრები ამერიკული მოდელით მუშაობენ - ანუ, სახელმწიფოსგან დოტაციებს არ იღებენ და თავს თვითონ ირჩენენ.

ახალმა დირექტორმა უკვე განაცხადა, რომ პარიზშიც ამ მიმართულებაზე დაფიქრება ცუდი არ იქნება.

ალექსანდრ ნეფი - გერმანელია, ამიტომაც ის არაა რევოლუციის მომხრე  - მას უფრო თანმიმდევრული მოქმედებების და ევოლუციის იმედი აქვს. მაგალითად, ის სპეკტაკლების მომზადებაზე დანახარჯების შემცირებას, პერსპექტიულ ფრანგ მომღერლებზე ფსონის დადებას და ბევრ სხვა რეფორმას გეგმავს.

თუმცა, ვერ ერთი ეს ცვლილება  პარიზის ოპერის ფუნქციონირების სოციალური მოდელის შეცვლის გარეშე ვერ იმუშავებს. დღევანდელი დირექტორის სტეფან ლისნერის პერიოდშიც თეატრს საკმაოდ კარგი შემოსავალი ჰქონდა - საშუალოდ დარბაზი 92%-ით ივსებოდა.

როგორც ლისნერი ამბობს, შექმნილი გამოუვალი სიტუაცია პროფკავშირების დამსახურებაა.

„ოპერაში არის ორგანიზაციები, რომლებიც ფიქრობენ, რომ თანამშრომელთა ინტერესებს იცავენ, თუმცა, რეალობაში ეს არის მუდმივი შანტაჟი, როდესაც სპეკტაკლის დაწყებამდე 5 წუთით ადრე არავინ იცის გაიმართება ის თუ არა.“

მისი თქმით ხანგძლივი და დამღუპველი გაფიცვები სწორედ პროფკავშირების ორგანიზებულია, გარდა ამისა, თეატრის ხელმძღვანელობას ყველა საკითხის პროფკავშირებთან შეთანმხება უწევდა  - დეკორაციებით დაწყებული მომღერლების დატვირთვით დასრულებული.

„მე პარიზის ოპერაში 2014 წელს მოვედი, და ჩემი ტაქტიკა იყო ყველა დაინტერესებულ მხარესთან შეთანხმება. თუმცა, სულ მალე დავრწმუნდი, რომ პროფკავშირებთან შეთანხმება შეუძლებელია. ეს მეთოდი არ მუშაობს. რა იმუშავებს - ეს უკვე ალექსანდ ნეფის დასადგენია“ - განაცხადა ლისნერმა.

დღეს თეატრის ორივე - საოპერო და საბალეტო დარბაზი დახურულია რემონტის გამო  - მათი განახლება 2021 წელს იგეგმებოდა, თუმცა, ხელმძღვანელობამ პანდემიით გამოწვეული იძულებით გაჩერების თავის სასარგებლოდ გამოყენება გადაწყვიტა.

პირველ დადგმის ჩვენება 22 სექტემბერს იგეგმება. თუმცა, ჩატარდება თუ არა სპეკტაკლი 100%-ით არავინ იცის.

ამ გაურკვევლობამ უკვე თავისი ნეგატიური შედეგები მოიტანა - მეცენატების მხრიდან შემოწირულობები მესამედით, ხოლო მომავალ სეზონზე აბონემენტების გაყიდვები 35-45%-ით შემცირდა.

„ამ შემთხვევაში საქმე გვაქვს რამდენიმე ფაქტორის ერთობლიობასთან - პანდემიის და ეკონომიკური  კრიზისის გარდა კიდევ ერთი მხარე არის - რამდენიმეთვიანი გაფიცვა თეატრის თანამშრომელთა მხრიდან ყველაზე ჭკვიანური გადაწყვეტილება ნამდვილად არ იყო“ - მიიჩნევს ლისნერი.

მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ

kommersant.ru