„ნიუ ჰოსპიტალსის“ ოტორინოლარინგოლოგიის განყოფილების ხელმძღვანელმა ბერდია ბერიძემ „კომერსანტთან“ ტონზილიტზე, მის ფუნქციაზე, სიმპტომებზე და მკურნალობის გზებზე ისაუბრა, მედია ჰოლდინგი გთავაზობთ ინტერვიუს.
„რა არის ტონზილები (გლანდები) და რა ფუნქცია აქვთ მათ?
ტონზილები, იგივე გლანდები არის ლიმფოიდური ქსოვილი, რომელიც სიმეტრიულად ორივე ხახის გვერდითა კედლებზეა განლაგებული და წვრილ ხახის ლიმფოიდური რგოლის შემადგენელი ნაწილია, ლიმფოიდურ რგოლს ვალზეიდური რგოლი ეწოდება, ამ რგოლში გარდა ტონზილებისა გაერთიანებულია ადენოიდები, ტონზილა და ორი ტონზილა.
რაც შეეხება თვითონ დანიშნულებას, მისი დანიშნულება პირის ღრუში და ცხვირ ხახაში, ადგილობრივი იმუნიტეტის უზრუნველყოფა, ბაქტერიების ვირუსების გაფილტვრა, ჰაერის გათბობა და დატენიანება. ბაქტერიების და ვირუსების გაფილტვრა ძირითადად ამ ადგილობრივი იმუნიტეტის ხარჯზე ხდება და შესაბამისად ტონზილები ორგანიზმში ინფექციის შეღწევამდე ფარი და ჭიშკარია.
შესაბამისად ძალიან მნიშვნელოვანი და აუცილებელი ორგანოა, ადრე იყო მიდგომა, რომ ეს ზედმეტი იყო და ყველას აჭრიდნენ ისევე როგორც ბრმა ნაწლავს. არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება გლანდების ოპერაცია, მას თავისი კონკრეტული ჩვენება აქვს, იმ შემთხვევაში თუ თავის ფუნქციას ვერ ასრულებს მხოლოდ ამ შემთხვევაშია საოპერაციო.
რა არის ტონზილიტი და რა სიმპტომები ახასიათებს ტონზილიტს?
თვითონ ტონზილიტი შეიძლება იყოს მწვავე და ქრონიკული, მწვანე ტონზილიტი არის ე.წ. ანგინა, მაღალი ტემპერატურა, ყელში თეთრი ნადები, ყლაპვის გაძნელება, ძლიერი ტკივილი, რომელიც დაახლოებით 7-10 დღემდე გრძელდება და მერე გადის. ტონზილიტი შეიძლება იყოს ბაქტერიული ან ვირუსული, ამიტომ სწორი მკურნალობის დაგეგმვისთვის მწვავე ტონზილიტის გამიჯვნას დიდი მნიშვნელობა აქვს. რაც შეეხება ქრონიკულ ტონზილიტს არსებობს ორი ტიპის კომპენსირებული და დეკომპენსირებული.
კომპენსირებულის შემთხვევაში პრობლემა ადვილად მოგვარებადია, პაციენტთან სიმპტომები უმნიშვნელოდ არის გამოხატული და როგორც წესი მედიკამენტოზურად იკურნება, რაც შეეხება დეკომპენსირებულს აქ უკვე სიმპტომების კასკადი გვხვდება, კერძოდ როდესაც ქრონიკული ტონზილიტი კლასიკური სახით მიმდინარეობს, არსებობს გაიდლაინები.
მაგალითად თუ წლის განმავლობაში დაფიქსირდა 7 ანგინა, ან გასული წლის განმავლობაში დაფიქსირდა 5 ანგინა, ან ორი წელი ზედიზედ ანგინის სამ-სამი ეპიზოდი დაფიქსირდა,მაშინ ყოველგვარი განხილვის გარეშე საოპერაციოა.
რაც შეეხება სიმპტომებს, პაციენტს აღენიშნება ადვილად დაღლა, სახსრების ტკივილი, გულზე ჩივილები, ჰაერის უკმარისობა, დაბალი ტემპერატურა 37,2-37.5, ეს იმ სიმპტომების თანხვედრაა, რომელიც ქირურგიული ჩარევისკენ გვიბიძგებს. ანუ ამ შემთხვევაში კონკრეტულად ვიცით, რომ ტონზილები თავის ფუნქციას ვერ ასრულებენ და არის დეკომპენსირებული. კიდევ ერთი ვარიანტი როდესაც გლანდები მოსაშორებელია არის ე.წ. მკოცნავი ტონზილები, ამ შემთხვევაში გლანდები დიდი ზომისაა და ღამე ბავშვებში სუნთქვის შეჩერებას იწვევს, ამ დროს არ აქვს მნიშვნელობა ჯანმრთელობის მდგომარეობას, რადგან ეს უკვე ოპერაციის ჩვენებაა.
რა ასაკის ადამიანებს აწუხებთ და როდის არის სახიფათო ტონზილიტი?
ტონზილიტი ძირითადად ბავშვების ასაკში გამოვლინდება ხოლმე, მაქსიმალურად ვცდილობთ, რომ რაც შეიძლება მაქსიმალურად გვიან გაკეთდეს, მაგრამ თუ არის ჩვენება იქ დროის დაკარგვას აზრი აღარ აქვს, სადღაც 5 წლიდან 7 წლამდე იდეალური ვარიანტია, მაგრამ როდესაც ხშირი სიმპტომატიკაა გამოხატული, 7 წლამდე აღარ მიგვყავს და დროს აღარ ვკარგავთ. ტონზილიტი ძირითადად ბავშვების ასაკშია, მაგრამ დიდებსაც აწუხებთ, პოსტოპერაციული პერიოდი ბავშვებს კარგად გადააქვთ, დიდები წვალობენ, სტკივათ და პატარ-პატარა სისხლდენები აქვთ, თუმცა ეს ყველაფერი გარდაუვალია.
როგორც ავღნიშნე ჯერ დიაგნოზი უნდა დაისვას თუ რა ტიპის ტონზილიტია და თუ ქრონიკული კომპენსირებულია, მაშინ მედიკამენტოზური მკურნალობა მიდის. ბევრნაირი ტიპის მედიკამენტებია, რომლებიც ხელს უწყობენ ინფექციის ალაგებას, ლიმფური სისტემის დრივირებას, ადგილობრივი ლიმფური სისტემის და ადგილობრივი იმუნიტეტის გააქტიურებას. იმ შემთხვევაში თუ ტონზილიტი არის დეკომპენსირებული, მაშინ უკვე ქირურგიულ ჩარევაზე მიდის საუბარი და დღესდღეობით ყველაზე ახალი მეთოდი, რომელსაც გართულება ნაკლებად ახასიათებს არის „ბიოლიტეკის“ (Biolitec) დიოდის ლაზერით გაკეთებული ტონზილექტომია.
რა უპირატესობა აქვს ტონზილების ქირურგიულ მკურნალობას „ბიოლიტეკის“ (Biolitec) ლაზერით?
ამ ოპერაციის გართულება პოსტ ოპერაციულ პერიოდში სისხლდენის და ტკივილის სახით გვხვდება, რადგან ოპერაციის მსვლელობისას გარშემო არსებული ჯანმრთელი ქსოვილი ზიანდება. ლაზერის უპირატესობა არის ის, რომ სხივს მინიმალური შეღწევადობა აქვს და ჯანმრთელ ქსოვილს მინიმალურად აზიანებს, შესაბამისად ტკივილის გამოხატულება ნაკლებია, ასევე ნაკლებია სისხლდენების ალბათობა, თუმცა ეს არ ნიშნავს, იმას რომ თუ ლაზერით ვუკეთებთ იქ სისხლდენა არ იქნება, როგორც წესი ლაზერის შემთხვევაში სისხლდენა უმნიშვნელოა და სერიოზულ გართულებებთან საქმე არ გვაქვს.
ოპერაციიდან რამდენ ხანში ხდება პაციენტის რეაბილიტაცია და რა უნდა გაითვალისწინონ პაციენტებმა ოპერაციის შემდეგ?
პაციენტის რეაბილიტაციას ორი კვირა ესაჭიროება, ამ პერიოდში პაციენტი სპეციალურ დიეტაზე იმყოფება, ენიშნება სპეციალური მედიკამენტები და ორი კვირის მერე პაციენტ თავის ცხოვრების ყოველდღიურ წესს უბრუნდება.