მთავრობამ პურის გაძვირება ვერ შეაჩერა. თვითმმართველობის არჩევნების წინ აცხადებდნენ, რომ გარკვეული გადაწყვეტილების მიღება მოუწევდათ და საჭიროების შემთხვევაში ჩაერეოდნენ. ახლა სწორედ ამის საჭიროება დადგა. სუპერმარკეტებში პური საშუალოდ 15-20 თეთრით გაძვირდა და ტენდენცია შეიძლება ფქვილის გაძვირების პარალელურად კიდევ გაგრძელდეს.
კერძოდ, სოფლის მეურნეობის მინისტრის პირველი მოადგილე გიორგი ხანიშვილი რამდენიმე დღის წინ აცხადებდა, რომ მთავრობა ყველაფერს აკვირდება და ფიქრობს სხვადასხვა ღონისძიებებზე. თუმცა, როგორი იქნება მიდგომა, მთავრობაში ჯერჯერობით არ კონკრეტდება.
პურის მწარმოებლები კი ,,კომერსანტთან“ ამბობენ, რომ ყველა გზა შეიძლება განიხილონ, გარდა სუბსიდიისა, რადგან ამით ბიზნესი არაკონკურენტულ გარემოში ექცევა და რიგი საწარმოებისთვის ეს პროცესი გაკოტრებითაც შეიძლება დასრულდეს.
ანალოგიური მოსაზრებისაა საკრებულოს დეპუტატი ალექსანდრე რატიაშვილი, რომელიც ამავე დროს პურის ინდუსტრიის წარმომადგენელიცაა. ის პურისა და პურპროდუქტების მწარმოებელი კომპანია ,,ემ სი ბი ჯორჯიას“ აღმასრულებელი დირექტორია. რატიაშვილი ფიქრობს, რომ სუბსიდია მავნე პრაქტიკაა, რასაც სახელმწიფო მუდმივად ვერ მიმართავს.
,,საბაზრო ეკონომიკის პრინციპი არ არის სუბსიდია, მუდმივად სახელმწიფოს ხელის შემყურე ვერ იქნება ბიზნესი და მოსახლეობა. ძალიან მავნე პრაქტიკა დაინერგა, რასაც ვერაფერს ვუხერხებთ. ეს არის საბჭოთა პარადიგმა, საიდანაც ჩვენი ქვეყანა ვერ გამოვიდა. სუბსიდიას არ ვუჭერ მხარს არც ერთ დარგში, მათ შორის, პურის წარმოებაშიც. წინა წელს ასე იყო, წელსაც იგივე გრძელდება. ყოველ გაძვირებაზე პანიკა იწყება ქვეყანაში. ის, რომ პური სოციალური პროდუქტია, გამამართლებელი არგუმენტი არ არის. გაძვირების ტენდენციაა გლობალური მასშტაბისაა და ამას ყველა უნდა მივეჩვიოთ. ნედლეული იმდენად გაძვირებულია, რომ შეუძლებელია, პურის ფასს ცვლილება არ შეხებოდა. განსაკუთრებით ფქვილის ფასია გაზრდილი. მთავრობის პრიორიტეტი ასეთ სიტუაციაში უნდა იყოს არა სუბსიდია, არამედ ეკონომიკის განვითარება, რომ 10-15-თეთრიანი გაძვირება არ ზაფრავდეს ხალხს, პირველ რიგში ამას უნდა ეშველოს. ჩვენი მთავრობის დიდი შეცდომაა, რომ რუსეთის ხორბალზე გაგვხადა დამოკიდებული. რუსული ეკონომიკა პანდემიის ფონზე აწესებს დრაკონულ ტარიფებს, რასთან გამკლავებაც უკვე დიდი პრობლემაა. შესაბამისად, გაგვიძვირდა იმპორტი. აგრარული წარმოების განვითარებისა და ხელშეწყობის გარეშე ამ პრობლემას თავს ვერ დავაღწევთ“, - აცხადებს ალექსანდრე რატიაშვილი.
ასევე სუბსიდიის მანკიერ გავლენაზე საუბრობს ,,კომერსანტთან“ ,,თემქის პურის“ დირექტორი დალი კუპატაძე.
,,პურის გაძვირებას რეალურად ვერ გავაჩერებთ, ფასები მატულობს ყველაფერზე, შესაბამისად, გაგვიძვირდა აბსოლუტურად ყველა დასახელების ნედლეული, რაც წარმოებაში გამოიყენება. ასეთი სიტუაციის მიუხედავად, სუბსიდირებას კატეგორიულად ვემიჯნებით. ეს არათანაბარ პირობებში ჩაგვაყენებს, რადგან ამ შეღავათით ყველა ვერ სარგებლობს და კონკურენტული ბიზნეს გარემოსთვის პირობები არახელსაყრელია“, - აცხადებს პურის ქარხნის დირექტორი.
არსებულ სიტუაციაში პურის მწარმოებელთა ასოციაციის დირექტორი მალხაზ დოლიძე ყველაზე ოპტიმალურ გზად ფქვილის სუბსიდიას მიიჩნევს.
,,სულ ცოტა ხნის წინ ვამბობდით, რომ პურის ფასი 10-20 თეთრის ფარგლებში მოიმატებდა და ასეც მოხდა. წარმოებაში ძირითადი ნედლეული არის ფქვილი, რომლის ღირებულება საქართველოში 73 ლარს შეადგენს. ფასების ზრდის საფრთხე კიდევ არსებობს, ახლა შესაძლებელია, რომ ლიბერალურად მოიქცე და შემოუშვა რუსული ფქვილი, რაც შეღავათს მოგვცემს. მე, როგორც მეწარმე, სახელმწიფოს წინაშე დავაყენებდი საკითხს, რომ ფქვილი უფრო გაბედულად შემოუშვან, რადგანაც ეს ბაზარზე კონკურენციას გამოიწვევს და ამით ჩვენ მივიღებთ ფასის ცოტა შემცირებას. დაწესებული კვოტირება რომ გაუქმდეს, გარკვეულ ეტაპზე მაინც, ამ გზით ქვეყანაში მეტი ფქვილი შემოვა. ცხადია, სუბსიდირება კარგი ცხოვრებით არ არის გამოწვეული. ამ პროგრამის ამუშავებას სჯობს, საბაზრო პრინციპებმა მართოს ეკონომიკა და მეწარმეს როგორც ფასში, ისე ხარისხში ჰქონდეს არჩევანის საშუალება“, - აცხადებს დოლიძე.
შეგახსენებთ, რომ საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებით, ხორბლის ფქვილის სუბსიდირების სახელმწიფო პროგრამა 2021 წლის 30 ივნისამდე გრძელდებოდა. პროგრამის ფარგლებში, ერთ 50-კილოგრამიან ტომარა პირველი ხარისხის ხორბლის ფქვილზე სუბსიდიის მოცულობა შეადგენს არაუმეტეს 20 ლარს.
სუბსიდიის შედეგად, ბენეფიციარი ვალდებული იყო ერთი 50 კილოგრამიანი ტომარა სუბსიდირებული პირველი ხარისხის ხორბლის ფქვილის რეალიზაცია მოეხდინა არაუმეტეს 53 ლარად.
რაც შეეხება ამ ეტაპზე არსებულ ფასს, 1 ტომარა 1-ლი ხარისხის ფქვილი 72-73 ლარია, ხოლო უმაღლესი ხარისხის ფქვილის ღირებულება 80 ლარს აღწევს.
მარი ჩიტაია