მცხეთის მუნიციპალიტეტში, ნარეკვავის ტერიტორიაზე სამოთხის ვაშლის მცირე ბაღი გაშენდა. პროექტს კომპანია ,,სამოთხის ბაღი მ7“ ახორციელებს. ახალი ბაღში მოწეული მოსავალი მთლიანად გადამუშავდება, კერძოდ, სამოთხის ვაშლის მურაბის დასამზადებლად, რომელიც დეფიციტურია ბაზარზე. როგორც ,,სამოთხის ბაღი მ7“-ის დამფუძნებელი გოგა ციცქიშვილი ,,კომერსანტთან“ ამბობს, მოთხოვნა დიდია ჰორეკა სექტორის მხრიდან, თუმცა ბაზარზე სამოთხის ვაშლის დიდი დეფიციტია, რის გამოც სანერგე მეურნეობებში მისი ნერგიც იშვიათად იყიდება.

,,სამოთხის ვაშლის ბაღის გაშენება სარესტორნო და სასტუმრო ბიზნესის მოთხოვნის ზრდამ განაპირობა. შეკვეთების დიდი ნაწილი მოდის სამოთხის ვაშლის მურაბაზე. თავდაპირველად, როცა მივიღეთ შეკვეთები და დავიწყეთ ამ ხილის მოძიება შესყიდვის მიზნით, აღმოჩნდა, რომ ასეთი ბაღი საქართველოში არ არსებობს. შესაბამისად, მურაბა მზადდება ძალიან მცირე რაოდენობით, ნედლეული ძირითადად ტყეში იკრიფება.  განსაკუთრებით მანგლისში, ბორჯომსა და ბაკურიანში გვხვდება. სეზონზე ხილის მცირე რაოდენობა იყიდება სამომხმარებლო ბაზარზე. წარმოება მინიმალურ დონეზეა, ამიტომ ნერგებიც ძნელად იშოვება. უფრო მეტად დეკორატიულ მეურნეობაში გამოიყენება“, - ამბობს მეწარმე და დასძენს, რომ ბაღის გაშენებამდე საფუძვლიანად შეისწავლეს ბაზარი და აღმოჩნდა, რომ საქართველოში სამოთხის ვაშლის წარმოების დიდი პოტენციალია, რაც სამომავლოდ ექსპორტზეც დიდი წარმატებით გავა.  

,,სამოთხის ვაშლი საკვებად არ გამოიყენება, თუმცა გადამამუშავებელი მრეწველობისთვის ძალიან საინტერესო ხილია. მისი მურაბით ყველაზე მეტად ტურისტები არიან დაინტერესებული, ამიტომ გაიზარდა მოთხოვნა ჰორეკა სექტორის მხრიდანაც. გვინდა, რომ ჩვენი წარმოებული პროდუქტი იყოს ბიო და თუკი მოთხოვნა გაიზრდება, ცხადია, წარმოებას გავზრდით და ექსპორტზეც ვიფიქრებთ. ზოგადად, საექსპორტო ბაზრებისთვის ძალიან საინტერესო მიმართულებაა, რადგან გლობალურ ბაზრებზე ერთ-ერთი მოთხოვნადი პროდუქტია“, - ამბობს გოგა ციცქიშვილი.

ახალგაზრდა მეწარმე სამომავლოდ აპირებს, რომ ,,სამოთხის ბაღი მ7“ ბრენდით  მოაწყოს მცირე ინფრასტრუქტურა -  დასასვენებელი სივრცე, სადაც მომხმარებლებს საკუთარი წარმოების პროდუქტებით გაუმასპინძლდებიან.

როგორც გოგა ციცქიშვილი განმარტავს, სამოთხის ვაშლის პირველ მოსავალს 2-3 წელიწადში მიიღებენ. ნერგების სიმცირის გამო ჯერჯერობით 70 ძირი დაირგო, რომელიც გაზაფხულზე 100-მდე შეივსება. პირველ ეტაპზე საპროგნოზო მოსავალი 2 ტონამდე იქნება.

რაც შეეხება ნერგებს, ამ ეტაპზე ფასი 7-10 ლარის ფარგლებშია. ხოლო 1 ლიტრი სამოთხის ვაშლის მურაბის საბითუმო ფასი 20 ლარს შეადგენს.

პროექტ ,,სამოთხის ბაღი მ7“-ის საინვესტიციო ღირებულება საწყის ეტაპზე 50 000 ლარის ფარგლებშია.

სამოთხის ვაშლის შესახებ: საქართველოში გავრცელებულ კავკასიურ სამოთხის ვაშლს ჩინურს ეძახიან. ალბათ, იმიტომ, რომ ჩინეთში ის ძალიან დიდი რაოდენობით ხარობს. ვაშლის ამ სახეობას ჩინელები დიდ პატივს სცემენ. როგორც აგრონომები აღნიშნავენ, სამოთხის ვაშლი მოხდენილი, კომპაქტური ხეა, რომელიც ძალიან ლამაზად ყვავილობს და ულამაზეს, წითელ ან ყვითელ ნაყოფს ისხამს. ზამთარში ეს ნაყოფი ზედ რჩება.

ხალხში ამბობენ, მცენარე ისეთი ლამაზია, სამოთხესაც ანათებსო. ის დიდი არ იზრდება, მომცრო ტანის ხეა და მთელ მსოფლიოშია გავრცელებული - არის ციმბირული, კავკასიური ჯიშები, ველური, წითელნაყოფა და ყვითელნაყოფა, მოკლედ, სხვადასხვა ფორმისა და იერის.

სამოთხის ვაშლს კიდევ ერთი დადებითი თვისება აქვს: ის ეროზიის საწინააღმდეგო მცენარეა და ნიადაგს ძალიან კარგად ამაგრებს. ამიტომ, სადაც მეწყრიანი ადგილებია, იქ უნდა გააშენონ.

ამასთან, სამოთხის ვაშლი ძალიან კარგი საძირეც არის კულტურული ჯიშებისთვის. უცხოეთში მას ამ მიზნით სისტემატურად იყენებენ, ყინვაგამძლეობისა და გვალვაგამძლეობის გამო.

გარდა ამისა, სამოთხის ვაშლის მერქანი ნელა იწვის, საუკეთესო არომატი აქვს და მისი გამოყენებისას არაჩვეულებრივი გემოს მწვადი იწვება.

მარი ჩიტაია