საშიში კოქტეილი, რომელიც პანდემიის, კლიმატის ცვლილების და ლოკალური კონფლიქტებისგან შედგება, ყველაზე მეტად ღარიბ და მოწყვლად ქვეყნებზე აისახება.
2021 წელს ჰუმანიტარულ დახმარებას 235 მლნ. ადამიანის საჭიროებს, რაც 2020 წელთან შედარებით 40%-ით მეტია.
ამ ციფრების გაცნობიერება ადვილი არაა, მაგრამ ამ სტატისტიკის უკან უამრავი რეალური ადამიანი დგას. რისკის ზონაში მყოფ ადამიანებს ყველაზე მეტად არა თავად ვირუსი, არამედ მასთან დაკავშირებული ეკონომიკური და სოციალური პრობლემები უქმნიან.
მთავარი პოტენციური მკვლელი არა ვირუსი, არამედ მის მიერ გამოწვეული შიმშილი იქნება.
2020 წელს ქრონიკულად მოშიმშილე ადამიანთა რაოდენობა 130 მლნ-ით, 800 მლნ.-მდე გაიზარდა, რაც კორონავირუსით დაავადებულთა რაოდენობაზე 8-ჯერ მეტია. ქვეყნები, რომლებიც სამხედრო კონფლიქტების და კლიმატური ცვლილებებისგან ზარალდებიან, ასევე განსაკუთრებით მოწყვლადები არიან სურსათის დეფიციტის წინაშეც.
შიმშილის საფრთხე იმ მომენტში გაჩნდა, როდესაც მდიდარი ქვეყნების ბიუჯეტები ეკონომიკის და მოსახლეობის პანდემიისგან დაცვაზე გადაირთო, ხოლო საერთაშორისო სოლიდარობა დღეს ნაკლებად მიღწევადია. შესაბამისად, ღარიბი ქვეყნები თავიანთ პრობლემებთან ერთი ერთზე, საერთაშორისო დახმარების გარეშე დარჩნენ.
შექმნილ ვითარებაში განსაკუთრებული მისია საერთაშორისო ორგანიზაციებს ეკისრებათ, გაერომ და მსოფლიო ბანკმა ღარიბი ქვეყნებისთვის შიმშილთან ბრძოლის კუთხით დახმარება გაზარდეს.
ცალსახაა, რომ პერმანენტული ქმედებები კრიზისამდე გაცილებით უფრო ეფექტურია, ვიდრე კატასტროფის შემდეგ ხანძრის ჩაქრობა.
ეს არა მხოლოდ კორონავირუსს ეხება, 2020 წელს წითელმა ჯვარმა ბანგლადეშს წყალდიდობებისგან შედეგების შერბილებისთვის რისკის ზონებში მცხოვრებ მოსახლეობას გარკვეული თანხები დაურიგა. საბოლოო ჯამში ის 50%-ით ნაკლები იყო, ვიდრე ხარჯები წყალდიდობისგან დაზარალებულების დახმარებაზე.
სწორედ ასეთი მიდგომაა ყველაზე სწორი და ეფექტური მაშინაც, როდესაც საქმე მასობრივი შიმშილის თავიდან აცილებას შეეხება. მსოფლიო ბანკმა ღარიბი ქვეყნების სასურსათო უსაფრთხოებაზე 6 თვეზე გათვლილი 5,3 მლრდ. დოლარი გაიღო. ეს თანხა პანდემიის წინაამღდეგ მოკლევადიან ზომებს და ასევე შიმშილის რისკის გრძელვადიანი მიზეზების აღმოფხვრას მოხმარდება.
მაგალითად ბანგლადეშში შემწეობას 62 000 მცირე ოჯახური ფერმა მიიღებს, ჰაიტიში, სადაც პანდემიის გამო უცხოეთიდან ფულადი გზავნილების მოცულობა მკვეთრად შემცირდა, ფერმერებმა სათესლე მასალა და სასუქები მიიღეს, მომავალო მოსავლის უზრუნველსაყოფად.
სომალი გარკვეულ თანხებს წყალდიდობების, კალიების შემოსევის და კორონავირუსის შედეგად წარმოქმნილი შიმშილის საფრთხის აღმოფხვრისთვის მიიღებს. ეს მხოლოდ მცირენაწილია იმ პროგრამების, რომლებსაც მსოფლიო ბანკი ღარიბ ქვეყნებში შიმშილის პრევენციის მიზნით დააფინანსებს.
კორონავირუსის წინაამღდეგ ვაქცინის შექმნა პანდემიური გვირაბის ბოლოში სინათლის გამოჩენას ნიშნავს, მაგრამ ბევრ ღარიბ ქვეყანაში კრიზისის შედეგები გაცილებით უფრო ღრმა და გრძელვადიანი იქნება.
სწრაფ და კოორდინირებულ მოქმედებს ამ დარტყმის შედეგების შერბილება შეუძლია, ეს სწორი არამხოლოდ მორალური, არამედ პრაქტიკული თვალსაზრისითაც იქნება. ერთიანი ძალისხმევა შიმშილის თავიდან არიდების მიზნით, ყველასთვის უკეთესი მომავლის აშენების საფუძველი გახდება.
თენგიზ აბლოთია
წყარო:project-syndicate.com