OPEC+ კარტელში შემავალმა ქვეყნებმა 4 ნოემბრის ონლაინ-შეხვედრაზე მიიღეს გადაწყვეტილება, რომელმაც ევროპასა და ამერიკაში ევროპასა და ამერიკაში ენერგოკრიზისის შერბილებას ხაზი გადაუსვა. კერძოდ ისინი შეთანხმდნენ, რომ მოპოვების ზრდის ტემპი 2020 წლის აპრილში დადგენილ დონეს დღე-ღამეში 400 000 ბარელს არ გადააჭარბებს.

მსოფლიო ეკონომიკის პოსტპანდემიური ზრდის მოულოდნელად სწრაფმა ტემპებმა გაზის ფასი კატასტროფული მატება და დეფიციტი გამოიწვია. შექმნილ ვითარებაში მოთხოვნა ნავთობზე, რომელიც თბოელექტროსადგურებისთვის გაზის ალტერნატივად განიხილება, მკვეთრად გაიზარდა.

შექმნილ მდგომარეობაში შავი ოქროს ფასმა სწრაფი ზრდა დაიწყო და 80 დოლარს გადააჭარბა, რამაც შესაძლოა ისედაც მძიმე ენერგეტიკული ვითარება კიდევ უფრო დაამძიმოს.

განვითარებული ქვეყნებში, განსაკუთრებით კი შტატებში, თვლიან, რომ პანდემიის, და ნავთობზე მოთხოვნის კატასტროფული ვარდნის პერიოდში დადგენილი მოპოვების ზრდის ლიმიტი დღეს არსებულ მდგომარეობას არ პასუხობს, და მოპოვება არა 400 000-ით, არამედ დღე-ღამეში 800 000 ბარელით უნდა გაიზარდოს. თუმცა, ნავთობმომპოვებელმა ქვეყნებმა ეს პოზიცია არ გაიზიარეს, და ზრდის მაჩვენებელი უცვლელად დატოვეს. შედეგად, დეკემბერშიც მოპოვება 400 000 ბარელით გაიზრდება.

კარტელის წევრთა შემდეგი შეხვედრა 2 დეკემბერს ჩატარდება. ოპეკ+-ს პოზიცია რუსეთის ენერგეტიკის მინისტრმა ალექსანდრ ნოვაკმა განმარტა - მისი თქმით, კარტელის გადაწყვეტილების ერთ-ერთი მიზეზი ისაა, რომ მოთხოვნა ნავთობზე კვლავ პანდემიური ზეწოლის ქვეშ იმყოფება, ამიტომაც არავინ იცის, რამდენად სტაბილურია დღეისთვის დაფიქსირებული მოთხოვნის ზრდა.

 „ჩვენ გვესმის, რომ ეკონომიკის აღდგენა ხდება, ამიტომაც, ჩვენ ბაზარს ნავთობის დამატებით რაოდენობას ვაწვდით. მაგრამ გასათვალისწინებელია, რომ წლის ამ პერიოდში ადგილი აქვს მოთხოვნის სეზონურ ზრდას, და შესაძლოა, რამდენიმე თვეში მოხმარება კვლავ შემცირდეს. 2022 წლის პირველ კვარტალში ჩვენ სწორედ მოთხოვნის შემცირებას ველოდებით. თანაც დელტა-შტამის გავრცელების გამო, ნავთობის უმსხვილეს მომხმარებელ ქვეყანათა ნაწილში შეზღუდვები ჯერ კიდევ მოქმედებს“ - მიიჩნევს ნოვაკი.

სწორედ ამ ფაქტორებიდან გამომდინარე მოპოვების ზრდა თვეში 400 000 ბარელის დონეზე დარჩება.

„ყველა ამ მინუსების და პლუსების გათვალისწინებით მიგვაჩნია, რომ 400 000 ბარელით მოპოვების ზრდის სტრატეგია სწორი როგორც დღეს, ასევე ახლო მომავალში, მოთხოვნის შემცირების პერიოდში იქნება“ თქვა  რუსეთის ენერგეტიკის მინისტრმა.

ოქტომბრის ბოლოს მოპოვების უფრო ფორსირებული ზრდის მოთხოვნით აშშ-ს პრეზიდენტი ჯო ბაიდენიც გამოვიდა.

„იდეა, რომ რუსეთი, საუდის არაბეთი და სხვა მომპოვებელი ქვეყნები მეტი ნავთობის მოპოვებაზე უარს იტყვიან არასწორია. მოპოვების შეზღუდვის გამო ბენზინი ძვირდება, და ეს მუშათა კლასის ოჯახებს აზარალებს. ბენზინი საჭიროა იმისთვის, რომ მშობლებმა სკოლებში შვილების წაყვანა შეძლონ“ - განაცხადა პრეზიდენტმა.

ოპეკ+-ს გადაწყვეტილების ფონზე ნავთობმა გაძვირება გააახლა - დღის დასაწყისში 1 ბარელი ნავთობი Brent 81.4 დოლარი ღირდა, იმავე დღეს კი ლონდონის ბირჟაზე ფასი 84 დოლარამდე ავარდა, თუმცა, საღამოს კვლავ 81.3 დოლარამდე შემცირდა.

2020 წლის მარტში საუდის არაბეთმა და რუსეთმა პანდემიის დროს მოთხოვნის ჩამოშლის გამო მოპოვების შემცირების პირობებზე ვერ შეთანხმდნენ, რამაც მსოფლიო ფასების კატასტროფული ვარდნა გამოიწვია.

შედეგად, მათ მაინც ერთიანი აზრის ჩამოყალიბება მოუწიათ, და უკვე 2020 წლის მაისში მოპოვება დღე-ღამეში 9.7 მლნ ბარელით შემცირდა.

წყარო : rbc