2021 წლის იანვარში ოკუპირებულ აფხაზეთში, რომლის მოსახლეობაც 250 ათას კაცზე ნაკლებია და სადაც არც ინდუსტრიაა განვითარებული, ელექტროენერგიის მოხმარებამ 1.5 მლნ-იანი თბილისის მაჩვენებელს 31%-ით გაუსწრო. ინფორმაციას ესკო ავრცელებს.

ლოკდაუნის გამო ერთ წელიწადში თბილისში ელექტროენერგიის მოხმარება 13%-ით 242 მლნ კვტ/სთ-მდე შემცირდა. იმავე პერიოდში ბიტკოინების წარმოების მიზეზით ოკუპირებულ აფხაზეთში მოხმარება 16%-ით გაიზარდა.

2020 წელს ბიტკოინის ფასის რეკორდულად ზრდის გამო, საოკუპაციო ხაზის გავლების შემდეგ პირველად, აფხაზეთის მოხმარება თბილისისას გაუთანაბრდა, წელს კი უკვე გადააჭარბა. რეგიონში სადაც ელექტროენერგიის საფასურს არავინ იხდის, კრიპტოვალუტას ადგილობრივებთან ერთად სპეციალურად ამ მიზნისთვის ჩასული რუსეთის მოქალაქეებიც აწარმოებენ. თუმცა „უფასო“ დენი სინამდვილეში სულაც არაა უფასო, ამორტიზებულ ქსელს დიდი ოდენობით ელექტროენერგიის გატარება აღარ შეუძლია. ხშირია ძაბვის ვარდნა და ავარიული გათიშვები, რაც ადგილობრივების საოჯახი ტექნიკას აზიანებს და ზარალი ხშირ შემთხვევაში უფრო მეტია ვიდრე ენგურს გამოღმა მცხოვრების მიერ წლიურად გადახდილი ელექტროენერგიის საფასური.

სიტუაცია გასულ წელს იმდენად დამძიმდა, რომ ოკუპირებული რეგიონის ე.წ. მთავრობამ კრიპტოვალუტის მაინინგი აკრძალა, თუმცა აკრძალვა აკრძალვად დარჩა.

აფხაზეთში მოხმარების რეკორდული ზრდა დროში დემთხვა პერიოდს, როდესაც ჯამური გენერაცია 22%-ით 808 მლნ კვტ/სთ-მდე შემცირდა. იანვარში შემცირდა როგორც ჰესების, ასევე თბოსადგურების გამომუშავება. 35%-ით ნაკლები ელექტროენერგია გამოიმუშავა ქართლის ქარის ელექტროსადგურმაც, თუმცა მისი წარმადობის ვერც მატება და ვერც კლება, მცირე მასშტაბის გამო ბალანსზე არსებით გავლენას ვერ ახდენს.

საერთო მოხმარების პრაქტიკულად უცვლელად შენარჩუნებისა (შემცირდა უმნიშვნელოდ - 0.8%-ით) და გენერაციის 22%-იანი კლების ფონზე, იანვარში იმპორტის მოცულობა 93%-ით 414 მლნ კვტ/სთ-მდე გაიზარდა.

კოვიდშეზღუდვების მოხსნის შემდეგ, საქართველოში ელექტროენერგიის მოხმარება აუცილებლად გაიზრდება. გაზრდილი მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად სულ 3 გზა არსებობს: იმპორტი, თბოსადგურები და დიდი ზომის ჰესები. ასათვისებელია მზისა და ქარის პოტენციალიც, მაგრამ ენერგეტიკოსთა განმარტებით ისინი ჰესებს ვერ ჩაანაცვლებენ. გარდა იმისა, რომ მზე ღამე არ ანეთებს, დღის განმავლობაში ცვალებადი მოღრუბლულობა, გენერაციაში რყევებს იწვევს, იგივე ითქმის ქარის სიჩქარისა და მიმართულების ცვლაზეც. დღეს არსებულ ქსელს, სტაბილური ელექტრომომარაგებისთვის ქარის შემთხვევაში 800 და მზის შემთხვევაში 550 მეგავატი სიმძლავრის ელექტროსადგურების ჩართვა შეუძლია, რომელთა სავარაუდო წლიური გამომუშავება 4 მლრდ კვტ/სთ იქნება, რაც კარგია, მაგრამ არასაკმარისი.

გიორგი ელიზბარაშვილი