კორონავირუსის პირველი შემთხვევის დადასტურებიდან ერთი თვეზე მეტი გავიდა, მოსახლეობა ამ დრომდე ელოდება დოკუმენტს, თუ როგორ აპირებს ქვეყანაში შექმნილი ეკონომიკური შოკის შემსუბუქებას საქართველოს მთავრობა. მიუხედავად იმისა, რომ გახარიას გუნდს ანტიკრიზისულ გეგმა არაერთმა საკონსულტაციო კომპანია და პოლიტიკურმა პარტიამ შესთავზა, ხელისუფლებამ ყველა მათგანი დაიწუნა, საკუთარი კი არ წარუდგენია. მოსახლეობისთვის უცნობია, როგორ აპირებს ხელისუფლება იმ პრობლემას გაუმკლავდეს, რომელიც კორონავირუსის გავრცელების გამო ეკონომიკას მიადგება.

ეკონომიკურ გეგმას, სადაც საქართველოს მთავრობის მხრიდან კონკრეტული გადაწყვეტილება იქნება გაწერილი ელოდებიან ეკონომიკის ექსპერტებიც. ეკონომიკის დოქტორი ირაკლი მაკალათია ამბობს, რომ ნორმალურ მთავრობას რაღაც დონის კრიზისული გეგმა ამ დრომდე უნდა მიეღო. მისი განმარტებით, რასაც ახლა ხელისუფლება აკეთებს არის ეპიზოდური და ეკონომიკაში ჩარევა. როგორც ეკონომიკის ექსპერტი აცხადებს, მოსახლეობამ უნდა იცოდეს, რა ელოდება საგანგებო მდგომარეობის დასრულების შემდეგ, რადგან მაკალათიას თქმით, საქართველოს მოქალაქეების უმეტესობას უახლოეს მომავალში მნიშვნელოვანი ფინანსური პრობლემები შეექმნება და ვირუსის ნაცვლად ადამიანებს ბოლოს შიმშილი მოუღებს.

„საქართველოს მთავრობას პირველ რიგში ბიზნესისთვის და მოსახლეობისთვის შეღავათები უნდა დაეწესებინა. სახელმწიფოს მხრიდან მაქსიმალურად უნდა დაწესდეს საგადასახადო ამნისტიები. უნდა შეაჩერონ საპენსიო ფონდის მუშაობა, რადგან ამ პირობებში ღირსეული სიბერე კი არა სიბერის ალბათობაც მცირდება. მოსახლეობას და ბიზნესს თუ შეღავათებს დაუწესებენ, ეს უნდა გაკეთდეს თავიანთი ადმინისტრაციული ხარჯების შემცირებით, მინიმალურ დონეზე დაყვანით. აღსანიშნავია ისიც, რომ ძალიან ბევრი საერთაშორისო ორგანიზაცია დიდ თანხას გვირიცხავს, ეს ფული კი ეფექტურად უნდა განაწილდეს და სისულელეებში არ უნდა დაიხარჯოს. გასაგებია, რომ ჯანმრთელობის კუთხით იზოლაციაში ვართ, მაგრამ ისე არ უნდა მოხდეს, რომ  შიმშილმა სული ამოხადოს ადამიანებს და არა ვირუსმა.  ვისაც შემოსავალი არ აქვს და დანაზოგიც უმთავრდება იმ ადამიანებმა რა ქნან, იმათ სტატისტიკას ხომ არ აღვრიცხავთ ვინც შიმშილით დაიღუპება? უნდა ვიცოდეთ რას ვაკეთებთ 21 აპრილის შემდეგ. ძალიან კარგი იყო ჰონკონგის მაგალითი, მაქსიმალურად უნდა იყოს დაცული იზოლაცია, ვისაც შეუძლია იმუშაოს ონლაინ. მაქსიმალური კონტროლით და სწრაფი ტესტების გამოყენებით ეკონომიკა მინიმალურ დონეზე მაინც უნდა შეენარჩუნებინათ, რათა სიღარიბემ არ მოუღოს ბოლო ადამიანებს“, - განმარტავს ირაკლი მაკალათია.

ფინანსისტი გიგა ბედინეიშვილი ვარაუდობს, რომ საქართველოს მთავრობაში არ არიან დარწმუნებულები, რომ სამსჯავროზე ჭკვიანურ გეგმას გამოიტანენ. მისი თქმით, ხელისუფლების დაგვიანებული ქმედებები აჩენს განცდას, რომ მთავრობაში არ იციან, რა უნდა გააკეთონ იმისთვის ქვეყანამ არსებული კრიზისი დაძლიოს.

„როდესაც  დოკუმენტს გაასაჯაროვებენ დაიწყება ამ გეგმის განხილვა და რა თქმა უნდა კრიტიკაც, ალბათ ამის ეშინიათ, რაც თავისთავად ცუდია იმიტომ, რომ ესეთ მომენტებში მნიშვნელოვანია მთავრობის ლიდერობა. რა თქმა უნდა, ანტიკრიზისული გეგმის შემუშავება დაგვიანებულია. ახლა დამაჯერებლობაა მთავარი. თითოეული დაგვიანებული დღე ცუდია, აჩენს რწმენას, რომ არ იციან რას აკეთებენ“,- განაცხადა გიგა ბედინეიშვილმა.

როგორც ფინანსისტი ამბობს, საკონსულტაციო კომპანიებმა საქართველს მთავრობას კარგი დოკუმენტები შესთავაზეს. მისი თქმით, ბანკებისთვის სარეზერვო მოთხოვნების შერბილება, ფისკალური თვალსაზრისით გადასახადების დაწევა, საპენსიო ფონდიდან თანხის დაბრუნება კარგი ინიციატივებია. გიგი ბედინეიშვილი კომერსანტთან იმ ქმედით ნაბიჯებზე საუბრობს რომელიც ხელისუფლებამ ეკონომიკური შოკის შესამსუბუქებლად უნდა გადადგას.

„საქართველოს მთავრობამ ორი მიმართულებით უნდა იმუშაოს: პირველი -არის ის თუ როგორ შეიძლება მართლა გადავარჩინოთ კომპანიები და ადამიანები სამუშაოს მასიური დაკარგვისგან და როგორ უნდა დავიზღვიოთ თავი უმუშევრობის მასიურად ზრდისგან.  ფისკალური პოლიტიკის კუთხით აუცილებელია გადასახადების დაწევა, საპენსიო ფონდიდან თანხების გამოხმობა. მონეტარული თვალსაზრისით,მნიშვნელოვანია სავალუტო ფონდთან და სხვა დონორებთან ერთად ინტენსიური და ეფექტური მუშაობა, რათა რეზერვები შევივსოთ და დონორებისგან თანხები წამოვიღოთ იმისთვის, რომ ლარი არ გვექცეს. ეს არის ორი მიმართულება რასაც უნდა მიხედონ. ცენტრალურმა ბანკმა კომერციულ ბანკებს სავალდებულო რეზერვების მოთხოვნა უნდა შეუმციროს და ლიკვიდურობის მოთხოვნა დაწიონ, რადგან კომერციულმა ბანკებმა  შეძლონ მხარი ბიზნესებს  დაუჭირონ, რათა სესხების მომსახურება ბიზნესს გადაუვადონ ,  მოკლევადიანი საკრედიტო ხაზები გაუხსნან და ა.შ. ალბათ აპირებენ ინფრასტრუქტურული ხარჯების გაზრდას,მიაჩნიათ, რომ ეს კარგია ეკონომიკისთვის, სისულელეა რა თქმა უნდა. ახლა ინფრასტრუქტურა მეორე ხარისხოვანი უნდა იყოს. მიაჩნიათ, რომ ინფრასტრუქტურაში ფულის ხარჯვა ეკონომიკას აცოცხლებს, რაც არასწორი მიმართულებაა“ , განმარტავს ფინანსისტი.

ბაჩო ადამია