ელექტრომობილებისა თუ მზის ენერგიაზე მომუშავე ელექტროსადგურების წილის ზრდის მიუხედავად ატმოსფეროში ნახშირორჟანგის კონცენტრაცია სისტემატურად მატულობს. გასულ სექტემბერს მისმა წილმა 1 მლნ-დან 411.29 ნაწილაკს მიაღწია, რაც 2019 წლის სექტემბრის მაჩვენებელს 2.75-ით, ხოლო 2017 წლის სექტემბრის მაჩვენებელს 8.02 ნაწილაკით აღემატება.

CO2 გარკვეული დოზით სიცოცხლისთვის აუცილებელ წინაპირობას წარმოადგენს. მის გარეშე პლანეტა გაიყინებოდა, თუმცა მისი კონცენტრაციის ზრდა გლობალურ დათბობას უწყობს ხელს. თეორიულად ნახშირორჟანგის ძალიან დიდ ოდენობას დედამიწაზე სიცოცხლის მოსპობაც შეუძლია, დღეს კაცობრიობა მსგავსი აპოკალიფსური საფრთხის წინაშე არ დგას, მაგრამ გლობალური დათბობის არსებული ტემპიც კი პირდაპირი და ირიბი გზებით, რაც მიწების გაუდაბნოებას და მოუსავლიანობას, შიმსილსა და სასმელი წყლის დაბინძურებას იწვევს ყოველწლიურად მილიონობით ადამიანის სიკვდილის მიზეზი ხდება.

პირველ ინდუსტრიულ რევოლუციამდე XIX საუკუნის დასაწყიში ატმოსფეროში ნახშირორჟანგის ბუნებრივი დონე 1 მლნ-დან 280 ნაწილაკს წარმოადგენდა. კონცენტრაციის ზრდა მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ დაჩქარდა.

2015 წლის პარიზის კლიმატის შეთანხმებით სახელმწიფოებემა პირობა დადეს, რომ ნახშირორჟანგის ემისიას მნიშვნელოვნად შეამცირებდნენ. მიზანი საუკუნის ბოლომდე საშუალო ტემპერატურის მაქსიმუმ 2 გრადუსით მატებაა, ნაცვლად 6 გრადუსისა, იმ შემთხვევაში თუ წიაღისეული საწვავის მოხმარება არსებული ტემპით გაგრძელდება.

გასულ ათწლეულებში სახელმწიფოებს ეკოლოგიური პროგრამების განსახორციელებლად დიდი ძალისხმევა ესაჭიროებოდათ, რადგან მზის და ქარის ელექტროსადგურები ქვანახშირზე მომუშავე თბოელექტროსადგურებს სუბსიდიის გარეშე ფასით კონკურენციას ვერ უწევდა. ელექტრომობილები იმავე კლასის შიდაწვის ძრავის მქონე ავტომობილებთან შედარებით ძვირი ღირდა და 1 დამუხტვით მცირე მანძილს გადიოდა. დროთა განმავლობაში ტექნოლოგიები გაიაფდა და ის უკვე ეკონომიკურად მომგებიანად იქცა. განახლებადი ენერგიის წილი სწრაფი ტემპით იზრდება თუმცა წიაღისეულ საწვავს ჯერჯერობით სრულფასოვან კონკურენციას ვერ უწევს.

გიორგი ელიზბარაშვილი