FACTCHECK: ნათია თურნავას განცხადება, რომ ჰესების მიერ შეტანილი ქონების გადასახადის გამო, მესტიის ბიუჯეტი 10 მლნ-მდე გაიზარდა, მცდარია

FACTCHECK: ნათია თურნავას განცხადება, რომ ჰესების მიერ შეტანილი ქონების გადასახადის გამო, მესტიის ბიუჯეტი 10 მლნ-მდე გაიზარდა, მცდარია

access_time2021-05-22 10:00:03


ნათია თურნავა: მესტიის ბიუჯეტი ჰესების მიერ შეტანილი ქონების გადასახადის გამო, 500 000 ლარიდან 10 მლნ-მდე გაიზარდა

„ფაქტ-მეტრის“ დასკვნით, ნათია თურნავას განცხადება არის მცდარი.

 

ნათია თუნრავა განცხადებაში არ აკონკრეტებს, რომელ დროის მონაკვეთზე საუბრობს. ჩვენ მესტიის მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტის მაჩვენებლებს 2008 წლიდან გავეცანით. „ფაქტ-მეტრის“ მიერ მოპოვებული სტატისტიკური მონაცემების მიხედვით, მესტიის ბიუჯეტი ყველაზე მცირე 2008 წელს იყო (2.7 მლნ), თუმცა ეს რიცხვი ეკონომიკის მინისტრის მიერ დასახელებულ მონაცემს - 500 000 ლარს - მნიშვნელოვნად აღემატება, ხოლო 2020 წლის ბიუჯეტის გეგმა 24.3 მლნ ლარია და არა 10 მლნ, როგორც მინისტრი ასახელებს.

 

მესტიის ბიუჯეტის საკუთარი შემოსავლები მართლაც მზარდია (გამონაკლისია 2016 წელი), ასევე მზარდია ქონების გადასახადში ჰესების მიერ გადახდილი ქონების გადასახადის წილი, თუმცა აღნიშნულს მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტის მნიშვნელოვანი ზრდა არ გამოუწვევია და ვერც გამოიწვევდა, რადგან 2019 წლამდე, თვითმმართველობის ბიუჯეტი გათანაბრებითი ტრანსფერისა და საკუთარი შემოსავლისგან შედგებოდა. თითოეულ მუნიციპალიტეტისთვის გათანაბრებითი ტრანსფერის მოცულობა მათი საკუთარი შემოსავლების მიხედევით დგინდებოდა და საკუთარი შემოსავლის ზრდის პროპორციულად, გათანაბრებითი ტრანსფერის მოცულობა მცირდებოდა. აქედან გამომდინარე, 2019 წლამდე, ჰესების მიერ გადახდილი ქონების გადასახადი რაც არ უნდა გაზრდილიყო, აღნიშნული პირდაპირპროპორციულად მესტიის ბიუჯეტის ზრდას ვერ გამოიწვევდა და ეს ფაქტი ეკონომიკის მინისტრისთვის კარგად უნდა ყოფილიყო ცნობილი.

 

სურათი 2019 წლიდან იცვლება, როცა გათანაბრებითი ტრანსფერი გაუქმდა და თვითმმართველი ერთეულები, ნაცვლად გათანაბრებითი ტრანსფერისა, დამატებითი ღირებულების გადასახადიდან (დღგ) გენერირებული შემოსავლების 19%-ს გადაინაწილებენ, რომლის განაწილება კანონით დადგენილი კრიტერიუმებით ხდება. თუ მუნიციპალიტეტის შემოსავლები ადგილობრივი გადასახადებიდან, მოსაკრებლებიდან და სხვა შემოსავლებიდან გაიზრდება, მაშინ მუნიციპალიტეტს დღგ-დან მისაღები შემოსავლი არ შეუმცირდება, რაც გათანაბრებითი ტრანსფერის შემთხვევაში, სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისაღები ფინანსური დახმარების მოცულობას ამცირებდა. აღნიშნული კი იმას ნიშნავს, რომ 2019 წლიდან ჰესების მიერ გადახდილი ქონების გადასახადის ზრდა, მესტიის ბიუჯეტის გაზრდას ნამდვილად განაპირობებს.

 

ზემოთქმულიდან გამომდინარე, მართალია ბოლო წლებში ჰესების მიერ გადახდილი ქონების გადასახადი ყოველწლიურად იზრდება, თუმცა აღნიშნული 2019 წლამდე, მესტიის ბიუჯეტის ზრდას, კანონმდებლობიდან გამომდინარე, ვერ გამოიწვევდა. შესაბამისად, ნათია თურნავას განცხადება არის მცდარი.

 

ანალიზი

 

მდგრადი განვითარების და ეკონომიკის მინისტრმა ნათია თურნავამ სახელმწიფო მაუწყებლის გადაცემა „ბიზნესპარტნიორში“ სტუმრობისას ენერგეტიკის სექტორის გამოწვევებზე ისაუბრა და ჰესების მნიშვნელობასაც გაუსვა ხაზი და აღნიშნა: „ზემო სვანეთში, მესტიის მუნიციპალიტეტში, პირდაპირ შეიძლება ითქვას, რომ მუნიციპალურ ბიუჯეტში ჰესების მიერ შეტანილმა ქონების გადასახადმა იქაურობის იერსახე საერთოდ შეცვალა, ანუ 500 000 ლარი იყო თავდაპირველად მესტიის მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტი და ახლა არის 10 მლნ ლარი“.

 


„ფაქტ-მეტრი“ აღნიშნული განცხადების გადამოწმებას შეეცადა.

 

მესტიის მუნიციპალიტეტის მერიის ინფორმაციის მიხედვით, მესტიის მუნიციპალიტეტში 2011-2020 წლებში ხუთი ჰიდროელექტროსადგურის მშენებლობა დასრულდა. კერძოდ, კასლეთი 2 (9.13 მგვტ დადგმული სიმძლავრე), მესტიაჭალა 1 (20 მგვტ), მესტიაჭალა 2 (30 მგვტ), ლახამი 1(6.4 მგვტ), ლახამი 2 (9.5 მგვტ).

 

ჩვენ მესტიის მუნიციპალიტეტისგან ბიუჯეტის მაჩვენებლები და ჰესების მიერ გადახდილი ქონების გადასახადის შესახებ ინფორმაცია 2011 წლიდან გამოვითხოვეთ, თუმცა მონაცემები მხოლოდ 2015 წლიდან მივიღეთ. შესაბამისად, აღნიშნულ ინფორმაციას 2015 წლიდან გთავაზობთ.

 

ცხრილი 1: მესტიის მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტი, ქონების გადასახადი, მათ შორის ჰესების მიერ გადახდილი ქონების გადასახადი (ათასი ლარი)

 

 

 

წყარო: მესტიის მუნიციპალიტეტის მერია

 

როგორც მონაცემებიდან ჩანს, მესტიის მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტი ბოლო ექვსი წლის განმავლობაში ერთიანი ტენდენციით არ გამოირჩევა, ბიუჯეტის მაჩვენებელი ხან იზრდება, ხან კლებულობს, ზრდის ტენდენცია ბოლო სამი წლის განმავლობაში ფიქსირდება. ასევე უნდა აღინიშნოს, რომ ბოლო წლების განმავლობაში მესტიის ბიუჯეტში საკუთარი შემოსავლების წილი გაზრდილია. რაც შეეხება უშუალოდ ჰესების მიერ გადახდილ ქონების გადასახადს, ისიც მზარდია, თუ 2016 წელს ქონების გადასახადში ჰესების მიერ გადახდილი ქონების გადასახადის წილი 36.4% იყო, უკვე 2020 წელს ეს მონაცემი 86.8%-მდე არის გაზრდილი.

 

ნათია თურნავა განცხადებაში არ აკონკრეტებს, დროის რომელ მონაკვეთს გულისხმობს. საკანონმდებლო მაცნეზე დაყრდნობით, ჩვენ მესტიის ბიუჯეტის მონაცემები 2008 წლიდან მოვიძიეთ.

 

მონაცემების მიხედვით, მესტიის ბიუჯეტი ყველაზე მცირე 2008 წელს იყო (2.7 მლნ), თუმცა ეს რიცხვი ეკონომიკის მინისტრის მიერ დასახელებულ მონაცემს - 500 000 ლარს, მნიშვნელოვნად აღემატება. ასევე, ნათია თურნავას მიერ დასახელებული 10 მილიონი ლარი, მესტიის ბიუჯეტი მხოლოდ 2016 წელს იყო, მას შემდეგ მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტი თითქმის ყოველწლიურად იზრდება. თუმცა აღსანიშნავია, რომ ნათია თურნავა მესტიის ბიუჯეტის ზრდას ჰესების მიერ გადახდილ ქონების გადასახადს უკავშირებს. აღნიშნულის შესაფასებლად კი, თვითმმართველობის ბიუჯეტის სტრუქტურა უნდა განვიხილოთ.

 

საქართველოში ადგილობრივი თვითმმართველი ერთეულის ბიუჯეტის შემოსავლების ძირითადი წყარო სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მიღებული გათანაბრებითი ტრანსფერი იყო. გარდა ტრანსფერისა, მუნიციპალიტეტის შემოსავლების სხვა წყაროებია ადგილობრივი გადასახადები და მოსაკრებლები. ადგილობრივ გადასახადს მხოლოდ ქონების გადასახადი განეკუთვნება, რომლის 100% მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტში მიემართება. თუმცა, 2016 წლიდან ადგილობრივი თვითმმართველობის ბიუჯეტში რჩებოდა საშემოსავლო გადასახადის ნაწილიც, კონკრეტულად, მეწარმე ფიზიკური პირების საქმიანობიდან მიღებული შემოსავლებიდან გადასახადი. მიუხედავად ამისა, მუნიციპალიტეტების შემოსავლის ძირითად წყაროდ კვლავ გათანაბრებითი ტრანსფერის სახით მიღებული დახმარება რჩებოდა. ამასთან, საშემოსავლო გადასახადის ნაწილის თვითმმართველი ერთეულის ბიუჯეტში დატოვებით მათი საბიუჯეტო შემოსავლების ჯამური მოცულობის ზრდა არ მომხდარა, თითოეულ მუნიციპალიტეტისთვის გათანაბრებითი ტრანსფერის მოცულობა მათი საკუთარი შემოსავლების მიხედვით დგინდებოდა და საკუთარი შემოსავლის ზრდის პროპორციულად, გათანაბრებითი ტრანსფერის მოცულობა მცირდებოდა. აქედან გამომდინარე, 2019 წლამდე, ჰესების მიერ გადახდილი ქონების გადასახადი რაც არ უნდა გაზრდილიყო, აღნიშნული პირდაპირპროპორციულად მესტიის ბიუჯეტის ზრდას ვერ გამოიწვევდა და ეს ფაქტი ეკონომიკის მინისტრისთვის კარგად უნდა ყოფილიყო ცნობილი.

 

სურათი 2019 წლიდან იცვლება, როცა გათანაბრებითი ტრანსფერი გაუქმდა და თვითმმართველი ერთეულები, ნაცვლად გათანაბრებითი ტრანსფერისა, დამატებითი ღირებულების გადასახადიდან (დღგ) გენერირებული შემოსავლების 19%-ს გადაინაწილებენ, რომლის განაწილება კანონით დადგენილი კრიტერიუმებით ხდება. აღნიშნული კრიტერიუმები მუნიციპალიტეტში რეგისტრირებული მოსახლეობის რაოდენობას, მუნიციპალიტეტში რეგისტრირებული 6 წლამდე ბავშვთა რაოდენობას, მუნიციპალიტეტში რეგისტრირებული 6-დან 18 წლამდე მოზარდთა რაოდენობას, მუნიციპალიტეტის ფართობს და მაღალმთიან დასახლებაში მუდმივად მცხოვრები პირის სტატუსის მქონე პირთა რაოდენობას მოიცავს.

 

თუ მუნიციპალიტეტის შემოსავლები ადგილობრივი გადასახადებიდან, მოსაკრებლებიდან და სხვა შემოსავლებიდან გაიზრდება, მაშინ მუნიციპალიტეტს დღგ-დან მისაღები შემოსავლი არ შეუმცირდება, რაც გათანაბრებითი ტრანსფერის შემთხვევაში, სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისაღები ფინანსური დახმარების მოცულობას ამცირებდა. აღნიშნული კი იმას ნიშნავს, რომ 2019 წლიდან ჰესების მიერ გადახდილი ქონების გადასახადის ზრდა, მესტიის ბიუჯეტის გაზრდას ნამდვილად განაპირობებს.

 

ზემოთქმულიდან გამომდინარე, მართალია ბოლო წლებში ჰესების მიერ გადახდილი ქონების გადასახადი ყოველწლიურად იზრდება, თუმცა აღნიშნული 2019 წლამდე, მესტიის ბიუჯეტის ზრდას, კანონმდებლობიდან გამომდინარე, ვერ გამოიწვევდა. შესაბამისად, ნათია თურნავას განცხადება არის მცდარი.

 

FACTCHECK.GE





„მომავალ შაბათს რომ საპარლამენტო არჩევნები ტარდებოდეს – ოცნება 19%, ენმ 14%, გახარია 3%“ – IRI

„მომავალ შაბათს რომ საპარლამენტო არჩევნები ტარდებოდეს – ოცნება 19%, ენმ 14%, გახარია 3%“ – IRI
access_time2023-04-25 14:00:33
საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტი (IRI) საზოგადოების აზრის კვლევას აქვეყნებს. კითხვაზე, ვის მისცემდნენ ხმას, საპარლამენტო არჩევნები მომავალ შაბათს რომ ტარდებოდეს, 19% ქართულ ოცნებას ასახელებს, 14% ერთიან ნაციონალურ მოძრაობას.  მოქალაქეებს დაუსვეს კითხვა - საპარლამენტო არჩევნები რომ მომავალ შაბათს ტარდებოდეს, რომელ პარტიას მისცემდით ხმას? (თუ მისცემდით) / თქვენ მიერ არჩეული პარტია რომ ბიულეტენზე არ ყოფილიყო, სანაცვლოდ ვის მისცემდით ხმას? (თუ...

IRI-ის კვლევის მიხედვით, გამოკითხულთა 91%-ს ყველაზე მეტად პატრიარქი, 52%-ს კახა კალაძე, ხოლო 48%-ის სალომე ზურაბიშვილი მოსწონს

IRI-ის კვლევის მიხედვით, გამოკითხულთა 91%-ს ყველაზე მეტად პატრიარქი, 52%-ს კახა კალაძე, ხოლო 48%-ის სალომე ზურაბიშვილი მოსწონს
access_time2023-04-25 13:30:40
„საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტის (IRI)“ ახალი კვლევის თანახმად, გამოკითხულთა 91%-ს ყველაზე მეტად საქართველოს პატრიარქი ილია მეორე მოსწონს.   ამავე კვლევის თანახმად, რეიტინგში მეორე ადგილს თბილისის მერი კახა კალაძე იკავებს, რომელიც გამოკითხულთა 52%-ს მოსწონს, 48%-ით მესამე ადგილზეა საქართველოს პრეზიდენტი, სალომე ზურაბიშვილი, რომელსაც მოსდევს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი 43%-ით.   ცნობისთვის, IRI-ის კვლევა 2023 წლის 4-23 მარტის პერიოდში...

უკრაინამ სუდანიდან 138 ადამიანის ევაკუაცია წარმატებით განახორციელა, მათ შორის არიან საქართველოს მოქალაქეებიც

უკრაინამ სუდანიდან 138 ადამიანის ევაკუაცია წარმატებით განახორციელა, მათ შორის არიან საქართველოს მოქალაქეებიც
access_time2023-04-25 12:50:16
უკრაინამ წარმატებით ჩაატარა სამაშველო ოპერაცია სუდანის ტერიტორიიდან მოქალაქეების ევაკუაციის მიზნით. სულ გამოიყვანეს 138 ადამიანი, მათ შორის უცხოელები. ამის შესახებ უკრაინული მედია თავდაცვის სამინისტროს მთავარი სადაზვერვო სამმართველოს პრესსამსახურზე დაყრდნობით იუწყება. აღნიშნულია, რომ ოპერაცია უკრაინის პრეზიდენტის აპარატთან და საგარეო საქმეთა სამინისტროსთან კოორდინაციით დაზვერვის მთავარმა დირექტორატმა განახორციელა. „წარმატებული...

რომელ პარტიას არ მისცემდით ხმას: 39% „ნაციონალურ მოძრაობას“, 34 % კი „ქართულ ოცნებას“ ასახელებს“ - IRI

რომელ პარტიას არ მისცემდით ხმას: 39% „ნაციონალურ მოძრაობას“, 34 % კი „ქართულ ოცნებას“ ასახელებს“ - IRI
access_time2023-04-25 13:15:07
IRI-ს კვლევის მიხედვით, გამოკითხულთა 39 პროცენტი აცხადებს, რომ ნებისმიერ გარემოებაში ხმას არ მისცემდა „ერთიან ნაციონალურ მოძრაობას“.   კითხვაზე რომელ პარტიას არ მისცემდით ხმას, ნებისმიერ გარემოებაში, შედეგები შემდეგნაირად გადანაწილდა, „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა – 39%; „ქართული ოცნება“ – 34%; „კონსერვატიული მოძრაობა – ალტ-ინფო“ -16%; „გირჩი მეტი თავისუფლება – ზურაბ გირჩი ჯაფარიძე“ – 13%; „პატრიოტთა ალიანსი, დავით თარხან-მოურავი და ირმა ინაშვილი“ – 13%; „გირჩი“ -13%;...

მიხეილ ლომთაძის Kaspi.kz-მა აშშ-ში ფასიანი ქაღალდების განთავსებისთვის მზადება დაიწყო

მიხეილ ლომთაძის Kaspi.kz-მა აშშ-ში ფასიანი ქაღალდების განთავსებისთვის მზადება დაიწყო
access_time2023-04-25 12:30:09
მიხეილ ლომთაძის Kaspi.kz-მა შეერთებულ შტატებში შესვლისთვის მზადება დაიწყო. ამის შესახებ ნათქვამია კომპანიის 2023 წლის პირველი კვარტლის ანგარიშში, რომელიც გამოქვეყნდა ორშაბათს, 24 აპრილს. ანგარიშის მიხედვით, ყაზახური ფინტექი მომზადების „ადრეულ ეტაპზეა“, „რადგან ნებისმიერი ტრანზაქცია, რა თქმა უნდა, ბაზრის პირობებზეა დამოკიდებული. ჩვენ ვხედავთ ბევრ პოტენციურ სარგებელს აშშ-ს სიაში, მათ შორისაა გაფართოება, უფრო მრავალფეროვანი აქციონერთა ბაზა და გაზრდილი სავაჭრო ლიკვიდობა“, -...


მსგავსი სიახლეები

up