საქართველოს ეკონომიკის მინისტრი ნათია თურნავა აცხადებს, რომ ნამახვანჰესის მოსამზადებელი სამუშაოების შეჩრებასთან დაკავშირებით აქტივისტების მოთხოვნა არ დაკმაყოფილდება. მისივე თქმით, ეს მოთხოვნა ევროპელმა მედიატორებმაც არ გაიზიარეს.
მინისტრი ირწმუნება, რომ მოსამზადებელი სამუშაოები გარემოზე არსებითი ზეგავლენას არ ახდენს. კომპანიას სამუშაოების წარმართვის ნებართვა აქვს. სამუშაოების დასაბუთების და საფუძვლის გარეშე შეწყვეტა კი, ქვეყნის საინვესტიციო გარემოს დააზიანებს და ინვესტორის უფლებებს შელახას.
“მოსამზადებელი სამუშაოების შეჩერებაზე აქტივისტების მოთხოვნა ევროპელმა მედიატორებმა არ გაიზიარეს. სერიოზული კონტრარგუმენტები იყო წაყენებული. კომპანიამ ჩვენი მოთხოვნით, 12 თვით გადადო კაშხლის მშენებლობა, რომელიც შესწავლის მთავარი ობიექტია და უსაფრთხოებასთან დაკავშირებით ყველაზე მეტი კითხვა ამასთან მიმართებაში იყო. ყველაზე მეტი კვლევა აქ არის ჩასატარებელი“, - აღნიშნა ნათია თურნავამ.
ნამახვანჰესთან დაკავშირებით საერთაშორისო მედიაციის დაწყების ფონზე მთავარ ამოცანად თურნავა ვნებათაღელვის დაცხრობას და დიალოგის მშვიდობიან რეჟიმში გადატანაში ხედავს.
მისი თქმით, შეხვედრა 9 საათის განმავლობაში მიმდინარეობდა, სადაც ყველა დაინტერესბული მხარე იყო წარმოდგენილი, მათ შორის აქტივისტები, ვინც რიონის ხეობაში ჰესის მშენებლობას აპროტესტებს.
“პირველი შეხვედრა ევროპული ენერგეტიკული ქარტიის დავების საბჭოს თავმჯდომარის მედიაციით გაიმართა. შეხვედრას ყველა დაინტერესებული მხარე ესწრებოდა, მათ შორის აქტივისტები, არასამთავრობო ორგანიზაციები, ეკონომიკისა და გარემოს დაცვის სამინისტროები, ასევე თვითონ ინდუსტრია იყო წარმოდგენილი, განახლებადი ენერგიების და მცირე ჰესების ასოციაციის სახით. საკმაოდ საგნობრივი დისკუსია წარიმართა. რა თქმა უნდა ეს არის პირველი შეხვედრა, მედიაციის პროცესი უფრო რთულია და ამით არ ამოიწურება. პოზიციები იყო დაფიქსირებული. მნიშვნელოვანია ის, რომ საბოლოოდ იმ დასკვნაში, რაც გამოქვეყნდა, აღინიშნა ძალიან მნიშვნელოვანი რამ, რომ უნდა მოხდეს დეესკალაცია თვითონ პროექტის ირგვლივ, ხეობა ნორმალურ ცხოვრებას უნდა დაუბრუნდეს“, - თქვა ეკონომიკის მინისტრმა.
ნათია თურნავას განცხადებით, სახელმწიფო მზად არის, ნაბიჯები გადადგას, თუმცა იმ ადამიანებმაც უნდა აიღონ პასუხისმგებლობა, ვინც ახლა ხეობაში ჰესის მშენებლობას აპროტესტებს და კომპანიას, რომელიც მოსამზადებელ სამუშაოებს ახორციელებს, არ უნდა შეექმნას პრობლემა.
“მნიშვნელოვანია, ყველას უფლება იყოს დაცული, როგორც ინვესტორის, ასევე პროექტში დასაქმებული ადამიანების. გარდა ამისა, დაისახა გეგმები, რომ მოხდეს უფრო მაღალ დონეზე, ხელახლა შესწავლა გარემოს დაცვითი ასპექტების, კომერციული ასპექტების, თუ რა შედეგები შეიძლება მოჰყვეს ამა თუ იმ ქმედებას, მათ შორის თუნდაც სამუშაოების დროებით შეწყვეტას, რაც მძიმე შედეგი იქნება, როგორც ჩვენი საინვესტიციო იმიჯისთვის, ასევე, რა თქმა უნდა, სახელმწიფოსთვისაც. ამის შედეგად კომპანიას ექნება სრული უფლება, რომ სახელმწიფოს მოსთხოვოს ამაზე პასუხი, რადგან დღეს ახორციელებს თავისი კანონიერი ნებართვის ფარგლებში ქმედებებს. ვფიქრობ, მთლიანობაში ეს წინაპირობები, რაც დაისახა, იძლევა საშუალებას, რომ მშვიდობიანად, ეტაპობრივად მოხდეს პროექტის ირგვლივ ვითარების ნორმალიზაცია და ყველამ ერთობლივად ვიმუშაოთ იმაზე, რომ ეს პროექტი იყოს ისეთი, როგორც შეესაბამება ჩვენი ქვეყნის ინტერესებს“, - აცხადებს ეკონომიკის მინისტრი.
ნათია თურნავას ინფორმაციით, პარალელურად, პირობების გაუმჯობესებასთან დაკავშირებით, თურქულ კომპანიასთან მიმდინარეობს მოლაპარაკებები.
“მათ შორის, თუნდაც გადაიხედოს იჯარით გაცემული მიწების ხანგრძლივობა, რაც არაერთგვაროვნად იყო საზოგადოებაში აღქმული, მიუხედავად იმისა, რომ კანონმდებლობას სრულად შეესაბამება. ასე რომ, პროცესი მიმდინარეობს ჯანსაღად, მთავარია ვნებათაღელვა დაცხრეს და ყველა გადავიდეთ მშვიდობიან, კონსტრუქციულ რეჟიმში“, - განაცხადა ნათია თურნავამ.
ნამახვანჰესის კასკადი რიონზე ორი ჰიდროელექტროსადგურის მშენებლობას ითვალისწინებს: ქვემო ნამახვანი 333 მგვტ სიმძლავრით და ზემო ნამახვანი – 100 მგვტ. პროექტის დასრულების შემდეგ საქართველოში ელექტროგენერაცია 15%–ით გაიზრდება. კასკადის მშენებლობაში $750 მლნ ჩაიდება.
ჰესის მშენებლობის მოწინააღმდეგეები ამტკიცებენ, რომ ეს სეისმურად აქტიური ზონაა და მშენებლობის წარმოება არ შეიძლება. მათივე მტკიცებით, ჰესის დაპროექტების პროცესში შეცდომებია დაშვებული.
ჰესის მშენებლობის მოწინააღმდეგე აქტივისტები თითქმის 5 თვეა, სამშენებლო ლოკაციის სიახლოვეს კარვებში ცხოვრობენ და თურქული კომპანია „ენკასგან“ რიონის ხეობის დატოვებას ითხოვენ, ხოლო ხელისუფლებას კომპანიისთვის მშენებლობაზე გაცემული ნებართვის გაუქმებას სთხოვენ.
აქციის მონაწილეებსა და პოლიციას შორის მწვავე დაპირისპირება რამდენჯერმე მოხდა, რაც რამდენიმე აქტივისტის დაკავების საფუძველი გახდა.