გლობალური ბაზრებზე ჯერ კიდევ 2020 წელს დაწყებული სურსათის გაძვირება გრძელდება - სოფლის მეურნეობის და სურსათის საერთაშორისო ორგანიზაციის (FAO) მონაცემებით, აპრილში კვების პროდუქტებზე ფასებმა 6-წლიან მაქსიმუმს მიაღწია.
სასურსათო ფასების საერთაშორისო ინდექსი 2021 წლის მანძილზე 30,8%-ით გაიზარდა და 120,9 პუნქტს მიაღწია. ამ დინამიკის მთავარი მამოძრავებელი ძალაა ხორცის, რძის პროდუქტების, მარცვლეულის, ყველაზე მეტად კი, შაქრის გაძვირება.
FAO-ს ინფორმაციით, სასურსათო ინდექსი არა მხოლოდ წინა წლის აპრილთან, არამედ 2021 წლის მარტთან შედარებითაც 1,7%-ით გაიზარდა. სადღეისოდ ინდექსი 2014 წლის მაისიდან ყველაზე მაღალ მაჩვენებელზეა, თუმცა, ისტორიული მაქსიმუმი ჯერ არ განუახლებია - რეკორდი 2011 წლის თებერვალში დაფიქსირდა, როდესაც ეს ინდექსი ამჟამინდელზე 12%-ით მაღალი იყო.
თუმცა, ექსპერტები შიშობენ, რომ არსებული ტენდენციის გაგრძელების შემთხვევაში არც ესაა ძალიან შორეული პერსექტივა - გაძვირების ტემპების გათვალისწინებით, რეკორდის მოხსნას 3-4 თვე დასჭირდება.
საერთაშორისო ფასები სურსათზე უკვე ზედიზედ 11 თვე იზრდება - ძვირდება ყველა ძირითადი პროდუქტი, მათ შორის ხორცი, ზეთი, რძე, და მარცვლეული, მაგრამ ყველაზე მეტად - მართან შედარებით 3,9% ხოლო გასული წლის აპრილთან შედარებით თითქმის 60%-ით შაქარი გაძვირდა.
ამის ძირითადი მიზეზია 2020-2021 წლებში შემცირებული მიწოდება, რაც მსოფლიოში შაქრის უმსხვილეს ექსპორტიორ-ქვეყანაში - ბრაზილიაში - ცუდი მოსავალია. ბაზარზე ნეგატიური გავლენა მოახდინა ასევე საფრანგეთი ძლიერმა ყინვებმა რომლებმაც მოსავლის ნაწილი გაანადგურეს.
FAO-ს ინფორმაციით, ფასების ზრდა შესაძლოა უფრო მაღალიც ყოფილ იყო, თუმცა პროცესი ინდოეთიდან ექსპორტის ზრდამ და ნავთობის მცირე გაიაფებამ შეარბილა.
სურსათის სხვა სახეობებიც გაძვირდა, თუმცა, შაქარზე ნაკლებად - საშუალოდ ხორცის, კარაქის, და რძის პროდუქტებს ფასები საშუალოდ 1,2%-1,8%-ით გაიზარდა, ხოლო მარცვლეულზე ფასები მარტში დაფიქსირებული გაიაფების შემდეგ მცირედით გაიზარდა.
ჯერ კიდევ თებერვალში, Bloomberg-ის ანალიტიკოსები პროგნოზირებდნენ, სურსათის გაძვირებას მსოფლიოში არაერთგვაროვანი გავლენა ექნება, და ყველაზე მეტად ე.წ. „ცხელი წერტილები“ დაზარალდებიან - დიდი ქვეყნები მოსახლეობის საშუალო და დაბალი შემოსავლებით, რომელიც სამომხმარებლო კალათის დიდ ნაწილს კვებაზე ხარჯავს - მათ შორისაა თურქეთი, ინდოეთი, ბრაზილია, ნიგერია, და რუსეთი.
KOMMERSANT.RU
თენგიზ აბლოთია