მსოფლიო მასშტაბით კოვიდვაქცინირებულ პირთა რაოდენობამ 10 თებერვლის მდგომარეობით 140 მლნ-ს გადააჭარბა. ეს რიცხვი ინფიცირებულთა რაოდეობას 1.3-ჯერ აღემატება. იმავე პროპორციით საქართველოში 343 ათასი ადამიანი უნდა იყოს აცრილი, თუმცა ქვეყანაში ვაქცინაცია ამ დრომდე არ დაწყებულა.
140 მლნ ადამიანი პლანეტის მოსახლეობის 1.8%-ს უდრის. საქართველოს მოსახლეობის 1.8% შესაბამისად 67 ათასი ადამიანია. როდის მიაღწევს ქვეყანა ამ მაჩვენებელს ესეც უცნობია.
მსოფლიო საშუალო მონაცემებს ისრაელი 36.5-ჯერ უსწრებს და ვაქცინირებულ პირთა რაოდენობა მთელი ქვეყნის მოსახლეობის 65.8%-ს შეადგენს. საქართველოსთვის 65.8 პროცენტი 2.435 მლნ-ა.
21 იანვარს მთავრობამ ვაქცინაციის ეროვნული გეგმა დაამტიკა, რომლის მიხედვითაც წლის ბოლომდე 18 წელს გადაცილებულ პირთა 60% - 1.7 მლნ ადამიანი, მოსახლეობის საერთო რაოდენობის 45% უნდა აიცრას. მიზანი თეორიულად მიღწევადია, უკეთეს შედეგზე ისარაელი 2 თვეზე ნაკლებ დროში გავიდა, მაგრამ რამდენად მოხერხდება ის რეალობაში რთული სათქმელია.
გეგმის მიხედვით პირველ ეტაპზე ჯანდაცვის სფეროში დასაქმებულ პირთა 65% - 45 500 ადამიანი უნდა აიცრას, შემდეგ ხანგრძლივი მოვლის დაწესებულების ბენეფიციართა 60% - 1560 ადამიანი და 75 წელს გადაცილებულ პირთა 60% - 135 000 ადამიანი. მეორე ეტაპზე 65-74 წლის ასაკობრივი ჯგუფის 60% - 197 500 მოქალაქე, შემდეგ 55-64 წლის ადამიანები ბოლოს კი 18-54 წლის ასაკობრივი კატეგორიის პირები.
ვაქცინაციის ბიუჯეტი 64 მლნ-დან 158 მლნ ლარამდე მერყეობს. ასეთი დიდ შუალედს მთავრობაში სხვადასხვა ვაქცინის ღირებულებათა შორის სხვაობით ხსნიან.
რამდენად შესრულებადია გეგმა? 10 თებერვლის მდგომარეობით ორნიშნა პროცენტულ მაჩვენებელს ისრაელის გარდა კიდევ 5 სახელმწიფო აღწევს: არაბთა გაერთიანებული საამიროები - 44.6%, სეიშელი - 39.8%, დიდი ბრიტანეთი 18.9%, შეერთებული შტატები -12.7%, ბაჰრეინი - 11.8%. საქართველო - 0%.
უმთავრეს იმედად Covax პლატფორმა რჩება, რომელიც ღარიბი სახელმწიფოებისთვის მოსახლეობის 20%-ის საკმარის ვაქცინის მიღებას ითვალისწინებს. საქართველოსთვის ეს 740 ათასია. საიდან მოიტანს მთავრობა დაპირებული ვაქცინის დარჩენილ 960 ათასი ადამიანისთვის საკმარის დოზას? ამ კითხვაზე ჯერჯერობით დამაჯერებელი პასუხი არ არსებობს.
თებერვლის მეორე ნახევარში სახელმწიფო კოვაქსიდან ფაიზერის 29 250 დოზა ვაქცინას ელოდება. რადგან 1 ადამიანს 2 დოზა სჭირდება, ეს რიცხვი შუაზე უნდა გაიყოს რაც მხოლოდ 14 625-ა, დაპირებული 1.7 მლნ-ის 0.86%, მოსახლეობის საერთო რაოდენობის 0.4%.
დეტალები ცნობილი არაა, თუმცა გაზაფხულიდან საქართველოში წესით ასტრა ზენეკას ვაქცინის უფრო დიდი ოდენობა უნდა შემოვიდეს. ეს უკანასკნელი ფაიზერთან შედარებით ცალკეული შტამების მიმართ ნაკლებად ეფექტიანია, სამხრეთ აფრიკამ მისი გამოყენება დროებით შეაჩერა. ევროპაშიც მის გამოყენებას 65 წელს გადაცილებულ პირებში ერიდებიან. თუმცა ეს ფაქტები მხოლოდ შედარებით დაბალეფექტიანობაზე მიუთითებს და არ ნიშნავს, რომ ვაქცინა საშიშია და კლავს.
ამირან გამყრელიძის განცხადებით საქართველოს ვაქცინის გარკვეული დოზების დათმობასთან დაკავშირებით დაახლოებით 5 ქვეყანასთან აქვს მოლაპარაკება. უფრო ადრე ექს პრეზიდენტი სააკაშვილი ამტკიცებდა, რომ 0.5 მლნ-იან მალტას 1 მლნ ვაქცინა მორჩა, მისივე განცხადებით კუნძულოვანი სახელმწიფო მზად იყო ვაქცინის გარკვეული რაოდენობა საქართველოსთვის დაეთმო და ამისთვის ხელისუფლების მხრიდან მხოლოდ ოფიციალური წერილის გაგზავნა იყო საჭირო. რეალურად მალტამ მართალია უკვე აცრა მოსახლეობის 8.9% და ამ მხრივ მე-7 ადგილზე იმყოფება, მაგრამ მას არათუ მორჩა 1 მლნ ვაქცინა, თავად ითხოვს დამატებით დოზებს.
ბოლო პერიოდში ვაქცინის კომერციული გზით შემოტანის საკითხი გააქტიურდა. გამყრელიძის განცხადებით ტესტირების მსგავსად სახელმწიფო არც ამ იდეის წინააღმდეგია, თუმცა უდიდესი მწარმოებლები კომერციულ სექტორთან ამ ეტაპზე მოლაპარაკებებს არ აწარმოებენ.
გიორგი ელიზბარაშვილი