გრანდიოზული ფასდაკლებების დღემ ანუ ე.წ. „შავმა პარასკევმა“ ჩაიარა, თუმცა ბევრი მაღაზია და ბრენდი ფასდაკლებული პროდუქციის გაყიდვას მიმდინარე კვირაშიც აგრძელებს. ერთ თვეში კი მომხმარებლები მაღაზიებისგან უკვე საახალწლო ფასდაკლებების შეთავაზებებს მიიღებენ.

რამდენად არიან მომხმარებლები დაცული ფასდაკლებების დროს, არის თუ არა ეს ფასდაკლებები რეალური, ავალდებულებს თუ არა კანონი მეწარმეებს ზუსტი და ამომწურავი ინფორმაცია მიაწოდონ პროდუქციისა თუ მომსახურების შესახებ, არეგულირებს თუ არა კანონი ამ მიმართულებას და რა ხდება დარღვევის შემთხვევაში — ამ თემებზე „კომერსანტთან“ საქართველოს კონკურენციის ეროვნული სააგენტოს მომხმარებელთა უფლებების დაცვის დეპარტამენტის უფროსმა სერგო სანიკიძემ ისაუბრა.

„პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ „მომხმარებლის უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონის მიზანია, მომხმარებლის პატივისცემაზე დამყარებული ქცევის კულტურის ხელშეწყობა, სადაც მნიშვნელოვან ადგილს იკავებს ინფორმირებული არჩევანის გაკეთების უფლება.

კერძოდ, მოვაჭრე ვალდებულია, საქონლის ან მომსახურების შეძენამდე მომხმარებელს საქართველოს სახელმწიფო ენაზე, მკაფიოდ და გასაგებად მიაწოდოს საქონლის ან მომსახურების მახასიათებლების, ფასის, მოვაჭრის დასახელების, საკონტაქტო ინფორმაციის, სავაჭრო პოლიტიკის (მიტანის ღირებულება, ვადები, გაცვლის/დაბრუნების წესი, საგარანტიო პირობები) და კანონით განსაზღვრული სხვა სახის უტყუარი და სრული ინფორმაცია.

რაც შეეხება ფასდაკლებებს, კანონი არ ერევა მოვაჭრის ფასწარმოქმნის პოლიტიკაში. თუმცა, მოვაჭრე ვალდებულია, მომხმარებელს მიაწოდოს ინფორმაცია საქონლის ან მომსახურების ფასის შესახებ, ძირითადი და დამატებითი ხარჯების მითითებით, ხოლო თუ, საქონლის ან მომსახურების ბუნებიდან გამომდინარე, აღნიშნული ფასის წინასწარ გამოთვლა შეუძლებელია − მისი გამოთვლის წესის თაობაზე.

და ბოლოს, თუ მოვაჭრე დაარღვევს დამატებით ხარჯებთან დაკავშირებული ინფორმაციის მიწოდების მოთხოვნებს, მომხმარებელს არ დაეკისრება შესაბამისი დამატებითი ხარჯის გაწევა“, - აღნიშნავს სერგო სანიკიძე.

მისი თქმით, მართალია კონკურენციის ეროვნული სააგენტოს მომხმარებლის უფლებების დაცვის დეპარტამენტი არ ერევა მოვაჭრის ფასწარმოქმნის პროცესში, თუმცა, მოვაჭრე ვალდებულია მომხმარებელს პროდუქტის თავდაპირველი და ფასდაკლებული ფასის თაობაზე ინფორმაცია სრულად მიაწოდოს.

„კანონი კრძალავს შეცდომაში შემყვან რეკლამას ანუ საქონლის ან მომსახურების სპეციალურ ფასად შეძენის შეთავაზებას და შემდეგ მომხმარებლისთვის რეკლამირებული საქონლის ჩვენებაზე, შეკვეთის მიღებაზე ან მის გონივრულ ვადაში მიწოდებაზე უარის თქმას. აგრეთვე, აკრძალულია სხვა საქონლის გაყიდვის ხელშეწყობის განზრახვით, სხვა საქონლის ნიმუშის ჩვენება. აგრეთვე, ცრუ განაცხადის გაკეთება, რომ საქონელი ან მომსახურება ხელმისაწვდომი იქნება ან/და განსაკუთრებული პირობები იმოქმედებს მხოლოდ დროის მცირე მონაკვეთში, იმ მიზნით, რომ მომხმარებელმა მყისიერი გადაწყვეტილება მიიღოს და მას არ მიეცეს საკმარისი დრო და შესაძლებლობა ინფორმირებული გადაწყვეტილების მისაღებად, მომხმარებლისთვის მცდარი ინფორმაციის მიწოდება, ან ინფორმაციის იმგვარად მიწოდება, რამაც გამოიწვია ან შესაძლოა გამოიწვიოს მომხმარებლის მოტყუება და რის გამოც მომხმარებელმა დადო ან შესაძლოა დადოს გარიგება, რომელსაც სხვაგვარად არ დადებდა. აღსანიშნავია, რომ არასამართლიანი და შეცდომაში შემყვანი საქმიანობა აკრძალულია“, - ამბობს სერგო სანიკიძე.

მომხმარებელთა უფლებების დაცვის დეპარტამენტის უფროსი „კომერსანტთან“ განმარტავს, რომ განმცხადებელს უფლება აქვს, სააგენტოს წარუდგინოს განცხადება მომხმარებლის უფლების სავარაუდო დარღვევის შესახებ, რომლის ფორმაც მათ საიტზეა განთავსებული.

„სააგენტო იწყებს მომხმარებლის უფლების სავარაუდო დარღვევის ფაქტის შესწავლას, თუ მას აქვს ინფორმაცია, რომ კონკრეტული მოვაჭრის ქმედების შედეგად ირღვევა ან შესაძლოა დაირღვეს მომხმარებელთა ჯგუფის უფლება.

კონკურენციის სააგენტო საქმეს შეისწავლის საქმის შესწავლის დაწყების შესახებ გადაწყვეტილების მიღებიდან 1 თვის ვადაში, რომელიც, შეიძლება გაგრძელდეს არაუმეტეს 3 თვისა და შემდეგ ერთ-ერთ გადაწყვეტილებას:

მომხმარებელთა ჯგუფის უფლების დარღვევის დადასტურების ან უარყოფის შესახებ, ან მოვაჭრის მიერ საქმის შესწავლის პროცესში პირობითი ვალდებულებების აღების თაობაზე.

მომხმარებელთა ჯგუფის უფლების დარღვევის დადასტურების შემთხვევაში სააგენტო თავისი გადაწყვეტილებით მოვაჭრეს განუსაზღვრავს ვადას და მოსთხოვს ერთ-ერთი ან ორივე შემდეგი პირობის შესრულებას:

• დარღვეული უფლების აღდგენას;
• კანონით გათვალისწინებული აკრძალული ქმედების შეწყვეტას.

აღსანიშნავია, რომ დადგენილ ვადაში სააგენტოს გადაწყვეტილების შეუსრულებლობის ან არაჯეროვნად შესრულების შემთხვევაში მოვაჭრეს კისრება ჯარიმა წინა ფინანსური წლის ბრუნვის 2%-მდე ოდენობით“, - აღნიშნავს სერგო სანიკიძე.