15 ნოემბერს მოლდოვაში საპრეზიდენტო არჩევნები ჩატარდა, რომელშიც ოპოზიციური, მკვეთრად პროდასავლური კანდიდატი მაია სანდუ იმარჯვებს. დღეს მოქმედი, ერთ-ერთი ყველაზე აშკარად პრორუსული პოლიტიკოსი ქვეყანაში იგორ დოდონი თავის პოსტს მალე დატოვებს. ამ ერთი შეხედვით, უმნიშვნელო მოვლენის უკან დიდი, თანაც, არა მხოლოდ მოლდავური ისტორია დგას.
წლების მანძილზე ეს ქვეყანა ყოფილ სსრკ-სივრცეში ყველაზე ოლიგარქიული იყო, ქვეყნიდან ერთბაშად 1 მლრდ. დოლარის გატანის ისტორია მოლდოვის სიმბოლო გახდა - არა ნაკლები, ვიდრე ღვინო და კონფლიქტი დნესტრისპირეთში.
ეს მასშტაბური თაღლითობა იმ დროის მთავარ მოლდაველ ოლიგარქს ვლადიმირ პლახოტნიუკს დაბრალდა, თუმცა, ამან მას იმ დროს დიდი პრობლემა არ შეუქმნა - ბიზნესმენი მთელს სახელისუფლებო ვერტიკალს აკონტროლებდა და შესაბამისად, არც სასამართლოს ეშინოდა და არც პროკურატურის.
ზოგჯერ მილიარდერი თავის თავს პროდასავლური პოლიტიკოსად აპოზიციონირებდა - ძირითადად იმისთვის, რომ მოსკოვისგან თავი დაეცვა, რადგან რუსეთში მასზე სისხლის სამართლის საქმე იყო აღძრული.
იმ დროის მოლდოვური პოლიტიკის პროდასავლურობა ერთგვარი თამაშის წესი იყო - ტარდებოდა არჩევნები, ინიშნებოდა მთავრობა, სხვადსხვა საერთაშორისო ფორუმებზე დელეგაციები იგზავნებოდა, რომლებიც დემოკრატიაზე ლაპარაკობდნენ. ბოლოს კი ეს ყველაფერი ოლიგარქიული მექანიზმის ნაწილი აღმოჩნდა, რომლისთვისაც ფასეულობას არა დასავლეთი ან რუსეთი, არამედ საკუთარი ძალაუფლება წარმოადგენდა.
ეს ვითარება არც დასავლეთს და არც რუსეთს აწყობდა. რუსეთს - განსაკუთრებით. მოსკოვი ხომ არა მხოლოდ ლოიალობას, არამედ ელიტების ურთიერთგაგებას მოითხოვს, სწორედ ესაა კრემლის საგარეო პოლიტიკის საყრდენი.
ვინც ხელისუფლებაში მოდის იმისთვის, რომ რამე შეცვალოს, მოსკოვთან გაუგებრობის პრობლემას ვერსად გაექცევა. შესაბამისად, მათ სულ ორი არჩევანი აქვთ, ან კრემლის მიერ გაკვალულ გზაზე სიარული, ან შეიარაღებაზე პროდასავლურობის აღება.
მაია სანდუ - ღია და ორგანულად ევროპელი პოლიტიკოსია - შეგიძლიათ ის ევროკომისრად დღესვე დანიშნოთ. უმწიკვლო რეპუტაცია, არავითარი სკანდალები და კომპრომატები. მოლდოვაში ხელისუფლებაში გაცხადებულად პროდასავლური პოლიტიკოსი მოდის, რომელიც რუსეთთან ყოველგვარ ორაზროვან თამაშებს შეწყვეტს.
რა თქმა უნდა, სანდუს გაპრეზიდენტება მოლდოვას სხვადასხვა პოსტსაბჭოთა სტრუქტურებიდან გასვლას არ ნიშნავს, მაგალითად დსთ-დან, თუმცა, წევრობა სულ უფრო და უფრო ფორმალური გახდება.
ახალი მოლდოვა საერთაშორისო სკანდალების გზით არ წავა - მოსკოვიც, როგორც ჩანს, ამისთვის მზადაა. მოლდოვა არასდროს არ იყო რუსეთისთვის განსაკუთრებით სტრატეგიული მნიშვნელობის ქვეყანა, შესაბამისად, მისდამი დამოკიდებულებაც უფრო მშვიდია.
მოლდოვას მოტრიალება დასავლეთისკენ გარდაუვალი და, როგორც ჩანს, შეუქცევადია.
ამ ეტაპზე ქვეყნისთვის მთავარ გამოწვევად ოლიგარქიული სისტემის ნარჩენების დაშლაა და ეს გაცილებით უფრო რთული იქნება, ვიდრე პრორუსული რიტორიკის პროდასავლურით შეცვლა.
forbes.ru