„კომერციულ ბანკებს მიეწოდებათ 600 მილიონი ლარის გრძელვადიანი რესურსი. ფაქტობრივად, ეს ნიშნავს იმას, რომ ჩვენ ბანკებისთვის ლარის რესურსს ვაგრძელებთ, რაც ნიშნავს იმას, რომ ბანკებს გაუჩნდებათ ხელმისაწვდომი ლარის შედარებით იაფი რესურსი, რომელიც, რა თქმა უნდა, გადაცემული იქნება, პირველ რიგში, ეკონომიკაში“- ამის შესახებ პრემიერ-მინისტრმა გიორგი გახარიამ უწყებათაშორის საკოორდინაციო საბჭოსთან არსებული ანტიკრიზისული ეკონომიკური ჯგუფის სხდომაზე განაცხადა, სადაც საქართველოს პრემიერმა ეკონომიკური გეგმა წარადგინა.
ISET-ის კვლევითი ინსტიტუტის მკვლევარი გიორგი მჟავანაძე „კომერსანტთან“ საუბრისას აღნიშნავს, რომ პრემიერის მიერ წარმოდგენილ გეგმაში დეტალურად არ ჩანს ბანკების დასახმარებლად, მთავრობამ რა სახის რესურსი უნდა გამოიყენოს.
„დეტალურად არ არის აღწერილი საიდან მოდის ეს რესურსი და რას წარმოადგენს, აქ შეიძლება იყოს ორი წყარო, 600 მლნ ლარი შესაძლოა იყოს ეროვნული ბანკიდან წამოსული სესხები ბანკებისთვის, ან შესაძლოა ეს ის დეპოზიტებიდან იყოს, რომლებიც მთავრობას ბანკებში ჰქონდა ადრე განთავსებული. გრძელვადიანი რესურსი ნიშნავს, რომ მთავრობა ბანკებს თანხას სესხად აწოდებს, თუმცა ეს ვარაუდია, რადგან დეტალები ჯერ კიდევ არ არის ცნობილი. ამ თანხებს კომერციული ბანკები შემდეგ სესხების გასაცემად გამოიყენებენ ან თავიანთ კაპიტალში გაუშვებენ, რომ მომავალში შესაძლო ზარალი დაფარონ. წინა თვეში ეროვნულმა ბანკმა 600 მლნ ლარის კაპიტალი გამოუთავისუფლა კომერციულ ბანკებს, შესაძლოა სწორედ ამაზე იყოს საუბარი ანუ რაც უკვე გაკეთდა, აქვე აღსანიშნავია, რომ სებ-მა როგორც კი დაინახა, რომ ბანკებს უჭირთ და იმდენი ფული არ შევა იმ სესხებიდან, რომელიც გაცემული აქვთ, მსგავსი ღონისძიებები დაიწყო. საფინანსო სექტორს უკვე მარტიდან დაწყებული ლიკვიდების პრობლემა შეექმნა, ამიტომ თუ ეს დამატებითი რესურსია, როგორც ჩანს ბანკების დასახმარებლად მეტი ლარი გახდა საჭირო“, - განმარტავს ISET-ის კვლევითი ინსტიტუტის მკვლევარი გიორგი მჟავანაძე.
ეკონომიკის დოქტორი მიხეილ თოქმაზიშვილი „კომერსანტთან“ საუბრისას ამბობს, რომ მართალია კომერციულ ბანკებს ლიკვიდობის პრობლემა აქვთ, მაგრამ გაცილებით უფრო მეტი მხარდამჭერი ჰყავთ, სავალუტო ფონდის და ეროვნული ბანკის სახით, ვიდრე მცირე და საშუალო მეწარმეებს, ამიტომ მთავრობამ უფრო მეტად ბიზნესზე უნდა იზრუნოს და თანხებიც შესაბამისად უნდა გადანაწილდეს.
„არსებულ ვითარებაში ყველაზე ცუდ მდგომარეობაში ბანკები აღმოჩნდებიან, რადგან მათ ლიკვიდობის პრობლემა ექნებათ, ეს კარგად იცის სავალუტო ფონდმა და ამიტომ მიიღო გადაწყვეტილება, რომ ჩვენი ქვეყნისთვის თანხები გამოეყო. ბანკებს გაუჭირდებათ გაცემული კრედიტების უკან დაბრუნება, შესაბამისად, ვადაგადაცილებული სესხების რაოდენობა გაიზრდება. ასევე გაიზრდება რისკები იმ კრედიტებზე, რომლებსაც ამ კრიზისულ პერიოდში მოსახლეობა და ბიზნესი მოითხოვს, რადგან ხალხს თანხები დასჭირდება. ეკონომიკა მიდის რეცესიისკენ და ასეთ დროს ძალიან რთული იქნება ბანკებმა ფული უკან დაიბრუნონ. თუმცა, აქ მეორე მომენტია, კომერციულ ბანკებს გაცილებით უფრო მეტი მხარდამჭერი ჰყავთ, მაგალითად სავალუტო ფონდის და ეროვნული ბანკის სახით, ვიდრე მცირე და საშუალო მეწარმეებს, ამიტომ მთავრობამ უფრო მეტად ბიზნესზე უნდა იზრუნოს და თანხებიც შესაბამისად უნდა გადანაწილდეს. რაც მთავარია, მთავრობა ეროვნული ბანკის სახელით ლაპარაკობს, არადა სებ-მა უნდა განაცხადოს, რომ შექმნიან სარეზერვო ფონდს და დაეხმარებიან კომერციულ ბანკებს, როგორც ჩანს სებ-სა და სახელმწიფო გადაწყვეტილებებს შორის ზღვარი არის წაშლილი“, - განაცხადა მიხეილ თოქმაზიშვილმა.
ნინო თამაზაშვილი