მთავრობა პოსტკრიზისულ პერიოდში ბიზნესისთვის სესხების გადაზღვევას გეგმავს. პრემიერ-მინისტრმა გიორგი გახარიამ ფინანსთა და ეკონომიკის მინისტრებს დაავალა, პოსტკრიზისული ეტაპის საკრედიტო საგარანტიო სქემებისთვის მუშაობა დაიწყონ. პრემიერ-მინისტრის თქმით, ამ მიმართულებით პარტნიორი დონორი ორგანიზაციების დახმარების მობილიზება შესაძლებელი იქნება, სქემის ჯამური ღირებულება კი 2 მილიარდი ლარია.

ეკონომიკური ანალიტიკოსი მერაბ ჯანიაშვილი ამბობს, რომ მსგავსი ინიციატივა კარგია, თუმცა პოსტკრიზისულ პერიოდში აუცილებელია ეკონომიკის სტიმულირებისთვის გამოყოფილი თანხები რეალურად ეკონომიკაში წავიდეს.

„საკრედიტო-საგარანტიო პროექტზე საუბარი ჯერ კიდევ 2 წლის წინ იყო, რის მიხედვითაც მცირე და საშუალო ბიზნესს საგარანტიო ფონდისგან დახმარება უნდა მიეღო, მაგრამ ეს საკითხი აქამდე გააჭიანურეს  და რატომღაც მხოლოდ ახლა მიხვდნენ, რომ ბიზნესს კრიზისის შემდეგ ძალიან გაუჭირდება და ეს დასჭირდება. თუმცა, აქ ერთი საკითხია, რატომ უნდა ვასარგებლოთ ყველგან და ყველაფერში ბანკები? ამ შემთხვევაშიც სახელმწიფო ბიზნეს დაუდგება გარანტორად და ბიუჯეტიდან ფული ისევ ბანკებს უნდა გავუყოთ. ჩვენი ეკონომიკური გუნდის აზროვნება ისე არის მოწყობილი, რომ ვერცერთი სქემა ვერ მოიფიქრეს ისე თუ ბანკი არ ასარგებლეს. თუ იმას ხვდებიან, რომ ეკონომიკას მხარდაჭერა და განვითარება უნდა, დაბალპროცენტიანი და ადვილად ასაღები სესხებია საჭირო და ამისთვის მათ გარანტორად უდგებიან, მთავრობამ თვითონ გააკეთოს მსგავსი ორგანიზაცია. ადრე  იყო საუბარი, რომ საპარტნიორო ფონდი უნდა გადაკეთებულიყო საგარანტიო ფონდად, რომელიც კომერციული ბანკებისთვის, მცირე და საშუალო ბიზნესის მიერ აღებული სესხების უკან დაბრუნების გარანტორი იქნებოდა, გაკეთდეს ეს დღეს და თუნდაც ისეთი სფერო, რომლითაც კომერციულ ბანკებს არ გაუწევს კონკურენციას, მაგალითად სტარტაპები დააკრედიტონ. პოსტკრიზისულ პერიოდში აუცილებელია ეკონომიკის სტიმულირებისთვის გამოყოფილი თანხები რეალურად ეკონომიკაში წავიდეს, თორემ მშიერი ხალხი თუ აჯანყდა, მთავრობას და ბანკირებს ცუდი დღე ელის. გარდა ამისა, 2 მლრდ. ლარის გამოყოფაზე იყო საუბარი, რაც ჩემი აზრით ძალიან მცირეა“, - აცხადებს მერაბ ჯანიაშვილი.

„თიბისი ჯგუფის“ მთავარი ეკონომისტი ოთარ ნადარაია მიიჩნევს, რომ ბიზნესისთვის სესხების გადაზღვევა მნიშვნელოვანია, მაგრამ არანაკლებ მნიშვნელოვანი მოთხოვნის სტიმულირებაა, მაგალითად იპოთეკური სესხების წახალისების გზით.

„ბიზნესისთვის სესხების გადაზღვევა მნიშვნელოვანია, მაგრამ აქ ერთი კითხვაა, ყველა სექტორში ღირს თუ არა ახალი პროექტების დაწყება. არსებული პროექტები აუცილებლად უნდა გაგრძელდეს. თუ იქნება ახალი და კარგი პროექტები, რომელიც გაზრდილი რისკის გამო აღარ ხორციელდება, იქ სახელმწიფო ან სხვადასხვა საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტი თუ რისკის დაზღვევას განახორციელებს, ეს რა თქმა უნდა ბიზნესსაც და ბანკებსაც დაეხმარებათ. თუმცა ამას დეტალური გათვლა სჭირდება. ასევე დავამატებდი, რომ არანაკლებ მნიშვნელოვანი მოთხოვნის სტიმულირებაა, მაგალითად იპოთეკური სესხების წახალისების გზით“, - განმარტავს ოთარ ნადარაია.

ბიზნესისთვის გადასახადების შემცირებასა და საბანკო რეგულაციების მოხსნაში ხედავს გამოსავალს ეკონომიკის ექსპერტი ზვიად ხორგუაშვილი. მისი თქმით, მთავრობის მიერ ნებისმიერი ტიპის გადაზღვევას მოკლევადიანი ეფექტი ექნება, ამიტომ მთავრობის მხრიდან უფრო მკვეთრი ნაბიჯებია საჭირო.

„სხვა თანაბარ პირობებში ასეთი რამ არასწორია, მაგრამ არსებულ ვითარებაში პირველ რიგში სამწუხაროა, რომ მთავრობა არ მიმართავს ისეთ დახმარებას, როგორიცაა გადასახადების შემცირება ან რეგულაციების მოხსნა ისეთი სექტორებისთვის როგორიცაა საფინანსო სექტორი, რომელიც ეკონომიკური კრიზისის დროს საკმაოდ მყიფეა და ეს ყველაფერი ნაკლებად მტკივნეულად გადაიტანს. ახლა მთავრობის მიერ ნებისმიერი ტიპის გადაზღვევა, ფულადი დახმარება და ა.შ. ამას ექნება მოკლევადიანი და რამდენიმეთვიანი ეფექტი, მაგრამ ჩვენ არამარტო უახლოეს პერიოდზე უნდა ვიზრუნოთ, არამედ იმაზე თუ რა იქნება შემდეგი თვეების მანძილზე, როცა ეს კონკრეტული კრიზისი საქართველოზე მთლიანად აისახება. აქ თითოეული დაგვიანებული ნაბიჯი ცუდ შედეგებს გამოიწვევს, ამიტომ უკვე დროა მთავრობის მხრიდან უფრო მკვეთრი ნაბიჯი გადაიდგას“, - ზვიად ხორგუაშვილმა.

აღსანიშნავია, რომ კორონავირუსით გამოწვეული კრიზისის შესარბილებლად, მთავრობამ უკვე ორი დასახმარებელი პაკეტი წარადგინა, რომელთა ჯამური ღირებულება 3.2 მილიარდი ლარია.

ნინო თამაზაშვილი