მცხეთის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის შექმნაზე საქართველოს ხელისუფლებამ მუშაობა 6 წლის წინ დაიწყო. გეგმის მიხედვით მცხეთაში მშენებლობის სტანდარტები ისე უნდა განსაზღვრულიყო, რომ იუნესკოს მსოფლიო კულტურული მემკვიდრეობის სიიდან ქალაქის ამოღების საფრთხე გამქრალიყო. ბოლო ინფორმაციით,ქალაქ მცხეთის გენგეგმაზე მუშაობა 2019 წელს უნდა დასრულებულიყო. როგორც „კომერსანტმა“ გაარკვია, დოკუმენტზე მუშაობის დასრულება და მისი კანონად ქცევა 2020 წლის ივნისისთვის გადაიდო.
საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს მუნიციპალური განვითარების ფონდმა ქალაქ მცხეთის გენგეგმის შემუშავებისათვის გამოცხადებულ კონკურსში გამარჯვებულ კომპანია „აქოლისთან“ ხელშეკრულება 2019 წელს გააფორმა. კომპანიას მცხეთის სივრცით-ტერიტორიული განვითარების მართვის დოკუმენტაციაზე მუშაობა 2019 წლის ბოლოსთვის უნდა დაესრულებინა. რატომ ვერ დაასრულა „კომპანია „აქოლისმა“ დოკუმენტზე მუშაობა და რა გახდა სამუშაოების გადადების მიზეზი, ამის გარკვევა „კომერსანტმა“ თავად კომპანიაში სცადა, თუმცა, უშედეგოდ.
რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროში კი აცხადებენ, რომ მცხეთის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის შემუშავების შეფერხება განპირობებულია რამდენიმე გარემოებით. მათ შორის, დასაგეგმარებელი ტერიტორიის კომპლექსურობა, რომლის ანალოგი საქართველოს პრაქტიკაში არ გაგვაჩნია. კერძოდ, მცხეთისა და იუნესკოს მემკვიდრეობის სიაში შეყვანილი სამი ძეგლის ზოგადსაკაცობრიო მნიშვნელობა.
„არ არსებობდა ანალოგიური დოკუმენტაციის შემუშავების თანამედროვე მეთოდოლოგია და მეთოდიკა, ყოველივე ეს სამუშაო პროცესში ზუსტდება და იხვეწება. აღნიშნულიდან გამომდინარე, ცხრა თვეზე გათვლილი სამუშაოების მოცულობა რეალურად უფრო მასშტაბური და კომპლექსური აღმოჩნდა, ვიდრე დაიგეგმა. განხილვებისა და შეთანხმებების კოპლექსური პროცედურები . კერძოდ პირველ ეტაპზე შესრულებული მრავალდარგობრივი მოსამზადებელი კვლევები და მათ საფუძველზე შემუშავებული ხედვა და სტრატეგია.
მეორე ეტაპზე შემუშავებული კონცეფცია, ისტორიულ-კულტურული გეგმა და სკოპინგის დასკვნა. აღნიშნული დოკუმენტაციის ექსპერტიზამ, შეთანხმებებმა და მიღება-ჩაბარების პროცედურებმა მოითხოვა დამატებითი დრო.
საკითხის კომპლექსურობიდან გამოდინარე, უფრო მეტი დრო გახდა საჭირო დაინტერესებული უწყებებიდან და მხარეებიდან შენიშვნებისა და დასკვნების მისაღებად.შემუშავების პროცესში ჩართული არის იუნესკოს რეკომენდებული საერთაშორისო ექსპერტი.
ამ ეტაპზე მიმდინარეობს მსოფლიო მემკვიდრეობის ცენტრის მრჩეველ ორგანოსთან ICOMOS-სთან მოლაპარაკებები კიდევ ერთი საერთაშორისო ექსპერტის ჩართვასთან დაკავშირებით. იგეგმება ვიზიტი საქართველოში ორივე ექსპერტის მონაწილეობით ადგილზე ტერიტორიული დაგეგმვის კონცეფციის განხილვის მიზნით.სამუშაო პროცესში წარმოდგენილი ვრცელი და შინაარსობრივად ტევადი მრავალდისციპლინარული დოკუმენტაცია სრულად გაანალიზდა პროფესიული საკონსულტაციო საბჭოს წევრების, მოწვეული კონსულტანტებისა და ექსპერტების მიერ, გაიმართა არაერთი სხდომა და სამუშაო შეხვედრა.
სხვა თემებთან ერთად, კონცეფციაში საკმაოდ ვრცლად არის წარმოდგენილი მცხეთის ტურისტული განვითარების საკითხი. ე.წ. „დიდი მცხეთის“ ფარგლებში, მცხეთის ტურისტულ პერსპექტივასთან მიმართებით, დიდწილად გაზიარებულია ადგილობრივი მუნიციპალიტეტის იდეა-მოსაზრებები, მათ შორის - ტურისტული მარშრუტების დივერსიფიცირებასთან დაკავშირებით.ყველა სირთულის გათვალისწინებით, ვიმედოვნებთ, რომ გენგეგმაზე მუშაობა დასრულდება 2020 წლის ზაფხულში.“-ნათქვამია „კომერსანტისთვის“ გამოგზავნილ წერილში.
თბილისის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის ავტორი, კომპანია, „სითი ინსტიტუტი–საქართველოს“ დირექტორის მამუკა სალუქვაძის განცხადებით, მცხეთის განვითარების გენერალური გეგმის გადადება ეჭვს იწვევს, რადგან გეგმის გადადების რეალურ მიზეზზე არავინ საუბრობს.
„რამდენჯერმე დაიწყო გეგმაზე მუშაობა მაგრამ ვერ დასრულდა. სამინისტროს როლი, როგორც დამკვეთის, ჩემთვის გაუგებარია. აუცილებელია საჯარო და ღია ინფორმაცია თუ რა გახდა მცხეთის გენგეგმის გადადების რეალური მიზეზი. როდესაც არ საუბრობენ ამ თემაზე, ჩნდება საფუძვლიანი ეჭვი, რომ რაღაც რიგზე არ არის და ცდილობენ საზოგადოების, ასევე მედიის მოტყუებას.“-ამბობს მამუკა სალუქვაძე.
შეგახსენებთ, რომ 2019 წელს საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს მუნიციპალური განვითარების ფონდმა ქალაქ მცხეთის გენგეგმის შემუშავებისათვის გამოცხადებულ კონკურსში გამარჯვებულად ამხანაგობა „აქოლისი“ დაასაახელა.
„აქოლისი“ მულტიდისციპლინარული ჯგუფია და დარგობრივი სპეციალისტებისაგან დაკომპლექტებულ 8 საპროექტო კომპანიას აერთიანებს, ააიპ „საქართველოს სივრცითი განვითარების მართვის ინსტიტუტი“, შპს „ნიუ სითი დეველოფმენთი“, შპს ,,თავისუფალი არქიტექტორები“, შპს ,,დისტანციური ზონდირებისა და გეოინფორმაციული სისტემების საკონსულტაციო ცენტრი გეოგრაფიკი“, ააიპ ,,ინჟინრული აზრი“, შპს ,,ეს თი ეს“, შპს ,,პროექტ სერვისი“ და შპს ,,ჯ.თ.გ სტუდია“.
ნათია ლომიძე
მცხეთის გენგეგმა 
