შეიძლება გაგიკვირდეთ, მაგრამ პანდემიის მეორე წლის ბოლოს, რომელიც კორონავირუსის შესახებ ნეგატიური ინფორმაციით იყო დატვირთული, პოზიტიური სიახლეებიც დაგროვდა. ერთ-ერთი მათგანი, რაც არ უნდა უცნაურად ჟღერდეს, COVID-19-ის ახალ შტამს - „ომიკრონს“ ეხება. დიდ ბრიტანეთსა და ავსტრალიაში ჩატარებული სამი კვლევა გვაძლევს იმედს, რომ სწრაფად გავრცელებულმა „ომიკრონმა“ შეიძლება ახალი კორონავირუსის უფრო მსუბუქი მიმდინარეობა გამოიწვიოს. ინგლისსა და შოტლანდიაში ჩატარებულმა ექსპერიმენტმა კი აჩვენა, რომ ახალი შტამით ინფიცირებულთა ჰოსპიტალიზაციის მაჩვენებელი უფრო დაბალია, ვიდრე ეს „დელტას“ შემთხვევაში იყო. რა დამაიმედებელ ინფორმაციაზე საუბრობენ მეცნიერები? ამ თემაზე Deutsche Welle-მ იმუშავა.

„ომიკრონი“ დაავადების უფრო მსუბუქ მიმდინარეობას იწვევს

ბრიტანული კვლევის მიხედვით, “ომიკრონით” ინფიცირებულთა ჰოსპიტალიზაციის მაჩვენებელი „დელტასთან“ შედარებით, 20-25%-ით შემცირდა. ლაბორატორიულმა ტესტებმა აჩვენა, რომ „ომიკრონს“ფილტვის უჯრედების დაზიანება ნაკლებად შეუძლია. მეცნიერთა აზრით, ეს შეიძლება ნიშნავდეს იმას, რომ კოროვირუსის ამ ვარიანტმა, შესაძლოა, სპაიკ-ცილაში განვითარებული მრავალი მუტაციის გამო ორგანიზმის იმუნური პასუხი ნაწილობრივ თავიდან აიცილოს, მაგრამ ის არც ისე „წარმატებით“ ვრცელდება. თუმცა ჯერ კიდევ გასარკვევია, შეესაბამება თუ არა ამ ლაბორატორიული ტესტების შედეგები იმას, რაც რეალურად ხდება.

თავის მხრივ, შოტლანდიურმა კვლევამ აჩვენა, რომ „ომიკრონით“ დაავადებულთა ჰოსპიტალიზაციის რისკი, „დელტასთან“ შედარებით, ორი მესამედით შემცირდა და ამავდროულად, 60 წლამდე ასაკის ადამიანები საავადმყოფოში საერთოდ არ ხვდებოდნენ. გარდა ამისა, დადგინდა, რომ რევაქცინაცია აღნიშნული შტამისგან მნიშვნელოვნად იცავს.

აღნიშნული კვლევების წინასწარ პუბლიკაციებს დამოუკიდებელი შემოწმება ჯერ არ გაუვლიათ. თუმცა ამავე მოსაზრებას ადასტურებს სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკაში ჩატარებული ადრინდელი კვლევები, რომელთა მიხედვითაც პაციენტების უმეტესობამ ინფექცია შედარებით მსუბუქად გადაიტანა. სამხრთაფრიკული მონაცემებით, „ომიკრონით“ ინფიცირებულთა ჰოსპიტალიზაციის მაჩვენებელი 80%-ით დაბალია, ვიდრე ეს „დელტას“ შემთხვევაში დაფიქსირდა. თუმცა იმ ეტაპზე გაურკვეველი იყო, შეიძლებოდა თუ არა ამ კვლევის შედეგები ევროპაზეც განევრცოთ, იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის მოსახლეობის უმრავლესობა ბევრად ახალგაზრდაა.

აცრილთა „ომიკრონით“ ინფიცირების შემთხვევაში ჰოსპიტალიზაციის მაჩვენებელი დაბალია

ავსტრალიის შტატ ახალ სამხრეთ უელსში ჩატარებული კვლევის შედეგებიც საიმედოა, - ამბობს წამყვანი გერმანელი ვირუსოლოგი ქრისტიან დროსტენი. მეცნიერის თქმით, საზოგადოებაში, სადაც აბსოლუტური უმრავლესობა აცრილია (სრულწლოვანი მოსახლეობის 95%-ი), „ომიკრონით“ ინფიცირებულთა ჰოსპიტალიზაციის მაჩვენებელი, „დელტასთან“ შედარებით, ნახევარზე მეტით შემცირდა.

თუმცა ზედმეტი ოპტიმიზმი არასწორი იქნებოდა, რადგან ბევრი რამ ჯერ კიდევ კითხვის ნიშნის ქვეშ რჩება. დაავადების უფრო მსუბუქი მიმდინარეობა, შესაძლოა, იმითაც იყოს განპირობებული, რომ ვირუსის ახალი ვარიანტი ამ ეტაპზე ემართება მოსახლეობის იმ ჯგუფებს, რომლებსაც აცრის ან წინა შტამის გადატანის გამო გაძლიერებული იმუნიტეტი აქვთ.

ასეა თუ ისე, „ომიკრონი“ უაღრესად გადამდები შტამია, რომელიც ბევრად უფრო სწრაფად ვრცელდება და შედეგად, ძალიან მოკლე დროში ბევრი ადამიანი ავადდება. მაშინაც კი, თუ ახალი კორონავირუსის ეს ვარიანტი ნაკლებად გართულებულ შემთხვევებს იწვევს, პანდემიის ახალმა ტალღამ, შესაძლოა, ჯანდაცვის სისტემა გადატვირთოს.

უახლოვდება თუ არა პანდემია დასასრულს?

თუ დადასტურდება, რომ “ომიკრონი”, „დელტასთან“ შედარებით, ინფექციის ნაკლებად მძიმე მიმდინარეობას იწვევს, ამან შეიძლება პანდემიის მიმდინარეობაზე მნიშვნელოვანი გავლენა იქონიოს. ეს იმას ნიშნავს, რომ „ომიკრონი“ ჩაანაცვლებს მის წინამორბედ შტამს მალე, რომელიც მსოფლიოს ბევრ ქვეყანაში ჯერ კიდევ დომინირებს.

თუმცა მსოფლიოში კორონავირუსის სრულად აღმოფხვრა მოკლე დროში ნამდვილად შეუძლებელი იქნება. სავარაუდოა, რომ SARS-CoV-2 ენდემური გახდება. ეს იმას ნიშნავს, რომ აღარ იქნება გლობალური პანდემია, მაგრამ ვირუსი გარკვეულ დროსა და გარკვეულ ადგილზე გავრცელდება, ისევე როგორც გრიპის ვირუსი რეგულარულად ჩნდება ზამთარში. მაშინ ჩვენ შევძლებთ მისგან თავი დავიცვათ ყოველწლიური ვაქცინაციით, როგორც ეს გრიპის შემთხვევაში ხდება.

ბუსტერ დოზა ეფექტიანია „ომიკრონის“ წინააღმდეგ

კიდევ ერთი კარგი ამბავი ის არის, რომ Novavax-ის ვაქცინა, რომელიც ევროკავშირში ახლახან დამტკიცდა, როგორც ამბობენ, „ომიკრონისგან“ ეფექტიან დაცვას უზრუნველყოფს. ამ ეტაპზე მიმდინარე კვლევების თანახმად, აღნიშნული პრეპარატის ბუსტერ დოზა კი ორგანიზმის იმუნურ პასუხს უფრო აძლიერებს.

Novavax-ი არის ცილოვანი ვაქცინა, რომლის წარმოების ტექნოლოგიაც კარგად არის შესწავლილი და შემოწმებული. შესაბამისად, ის ვაქცინის მიმართ სკეპტიკურად განწყობილი ადამიანებისთვის გარკვეული ალტერნატივა იქნება. თუ ადამიანი ფუნდამენტურად არ არის აცრის წინააღმდეგი, მას შეუძლია გაიკეთოს ცილოვანი ვაქცინა, რადგან ასეთი პრეპარატები ათწლეულების განმავლობაში პოლიომიელიტისგან, ტეტანუსისგან, B ჰეპატიტისა და გრიპისგან დასაცავად გამოიყენება. თუმცა უპირველეს ყოვლისა, ცილოვანი ვაქცინები საჭიროა მთელ მსოფლიოში აცრის კამპანიის გასააქტიურებლად, რადგან მათი წარმოება შედარებით იაფია. უფრო მეტიც, ამ სახის პრეპარატის ტრანსპორტირება და შენახვა ბევრად უფრო ადვილია 2-8 ° C ტემპერატურაზე, ვიდრე - გაყინული რნმ ვაქცინებისა.

დადებითი სიახლეა შვედურ-ბრიტანული კომპანია AstraZeneca-სგან, რომელმაც განაცხადა, რომ მისი ვექტორული ვაქცინის ბუსტერ დოზა „ომიკრონის“ წინააღმდეგ ძალიან კარგად მუშაობს. ორგანიზაციის ცნობით, რევაქცინაცინირებულ პირებში „ომიკრონის“ მიმართ ანტისხეულების დონე უფრო მაღალია, ვიდრე იმ ადამიანებში, რომლებმაც ახალი კორონავირუსის ეს ვარიანტი გადაიტანეს. უფრო ადრე რნმ ვაქცინების მწარმოებელმა BioNTech/Pfizer-მა და Moderna-მ განაცხადეს, რომ მათი მესამე დოზა „ომიკრონის“ წინააღმდეგ ასევე ეფექტიანი იყო.

აშშ-ში კორონავირუსის პირველი აბები დაუშვეს

ახალ კორონავირუსთან ბრძოლის მიმართულებით სხვა კარგი ახალი ამბავიც არის. შობის წინ, აშშ-ის სურსათისა და წამლის ადმინისტრაციამ (FDA) გადაუდებელი წესით დაამტკიცა Paxlovid-ის აბები, რომლის მწარმოებელიც ამერიკული კონცერნი Pfizer-ია. აღნიშნული კომპანიის ინფორმაციით, ტესტის შედეგების შუალედურმა ანალიზმა აჩვენა, რომ ზემოთ ხსენებულმა პრეპარატმა COVID-19-ით ინფიცირებული პაციენტების ჰოსპიტალიზაციისა და გარდაცვალების რისკი 89%-ით შეამცირა. Paxlovid-ი შედგება აქტიური ინგრედიენტისგან - ნირმატრელვირი, რომელიც SARS-CoV-2-ის ცილის სინთეზს აფერხებს და ამით ვირუსის გამრავლებასაც აჩერებს. თუმცა შეიძლება მას ახლდეს ისეთი გვერდითი ეფექტები, როგორიცაა გემოს დაკარგვა, დიარეა, მაღალი არტერიული წნევა და კუნთების ტკივილი.

ეს არის აშშ-ში COVID-19-ის საწინააღმდეგო პირველი პრეპარატი, რომლის მიღებაც აბების სახით არის შესაძლებელი. ინფექციის პირველივე სიმპტომების გამოვლენისთანავე ექიმმა აღნიშნული მედიკამენტი უნდა დაუნიშნოს 12 წელს გადაცილებულ პირს, თუკი დაავადების გამწვავების მომატებული რისკი არსებობს. ამრიგად, ახალი კორონავირუსის საწინააღმდეგო წამალი შეიძლება პანდემიასთან ბრძოლაში კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ინსტრუმენტი იყოს, თუმცა ის გაცილებით ძვირია, ვიდრე - ვაქცინა. აშშ-ის მთავრობამ Paxlovid-ის ათი მილიონი დოზა 5,3 მილიარდ დოლარად უკვე შეიძინა.

გარდა ამისა, 23 დეკემბერს FDA-მ დაუშვა ახალი კორონავირუსის საწინააღმდეგო აბი, რომელიც ამერიკული ფარმაცევტული კომპანია Merck-ისა და Ridgeback Biotherapeutics-ის თანამშრომლობით არის შემუშავებული. მედიკამენტი, სახელწოდებით Molnupiravir-ი განკუთვნილია რისკის ქვეშ მყოფი ზრდასრულების სამკურნალოდ, რომელთა დაავადებაც მსუბუქი და საშუალო სიმძიმით მიმდინარეობს. თუმცა Merck-ის პრეპარატი ჰოსპიტალიზაციისა და სიკვდილიანობის რისკს მხოლოდ 30%-ით ამცირებს. Molnupiravir-ი არ უნდა მიიღონ 18-წლამდე ასაკის პირებმა და ორსულებმა.

Paxlovid-ის რეგისტრაციის პროცედურა ევროკავშირშიც მიმდინარეობს

16 დეკემბერს, ევროპის წამლის სააგენტომ (EMA) განაცხადა, რომ Paxlovid-ი შეიძლება გამოყენებული იყოს ევროკავშირში ზრდასრული პაციენტების სამკურნალოდ, რომლებსაც არ ესაჭიროებათ ჟანგბადი, მაგრამ რისკ ჯგუფს მიეკუთვნებიან. პრეპარატი ევროკავშირში ოფიციალურად ჯერ არ დაუმტკიცებიათ, შესაბამისად, რეგისტრაციის პროცესი გრძელდება.

იმავე დღეს EMA-მ დაამტკიცა ორი სხვა პრეპარატი, Xevudy (sotrovimab) და Kineret-ი (anakinra), რომლებიც COVID-19-ის სამკურნალოდ გამოიყენება. Xevudy ბრიტანული კომპანია GlaxoSmithKline-ისა და ამერიკული Vir Biotechnology-ის თანამშრომლობით შეიქმნა. EMA-ს ანოტაციაში ნათქვამია, რომ ის „მნიშვნელოვნად ამცირებს ჰოსპიტალიზაციასა და სიკვდილიანობას პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ ერთი ძირითადი დაავადება“ და რომელიც COVID-19-თან არ არის დაკავშირებული. Kineret-ს შვედური კომპანია Swedish Orphan Biovitrum აწარმოებს. EMA თვლის, რომ მას შეუძლია „შეამციროს ქვედა სასუნთქი გზების დაზიანება, თავიდან აიცილოს მძიმე რესპირატორული უკმარისობა“.

წყარო: imedinews.ge