ბოლო თვეების მანძილზე მთელი კაცობრიობის ყურადღების ცენტრში არის კორონავირუსის გავრცელების საფრთხე.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ უკვე გამოაცხადა COVID-19 პანდემიად, და ბევრი ქვეყანა იღებს რადიკალური ზომებს მისგან თავის დასაცავად.
მაგრამ რაშია საქმე რეალურად, და რატომაა ეს ვირუსი ასეთი საშიში? კითხვაზე პასუხობს უკრაინელი ინფექციონისტი, პროფესორი რომად გლუშენკო, რომელიც მუშაობს ესპანეთში.
ნებისმიერი ინფექციის საფრთხის დონეს განსაზღვრავს 3 ფაქტორის კომბინაცია - გადაცემის ვექტორი (უჯრედში ვირუსის შეღწევის ინტენსიურობა), გადადების ინტენსიურობა, და სიკვდილიანობა.
COVID-19-ს გადაცემის ვექტორი არის 1,5-დან 2,5-მდე, და ეს 3-ჯერ აღემატება გრიპის მაჩვენებელს. მარტივი მათემატიკური გათვლები ცხადყოფს, რომ კორონას გავრცელება მიმდინარეობს გეომეტრიული ფორმით -1-2-4-8-16-32-64.
2003 წელს გავრცელებული კორონავირუსის (SARS, მძიმე რესპირატორული სინდრომი) და გრიპისგან განსხვავებით, დღევანდელი ვირუსი გადადის ინკუბაციურ პერიოდშიც კი, როდესაც არავითარი სიმპტომები არ ფიქსირდება - ეს ძალიან სახიფათოა, რადგანაც ერთ ადამიანს, რომელმაც არც კი იცის, რომ არის ვირუსის მატარებელი, შეუძლია დააავადოს უამრავი ადამიანი.
რაც შეეხება ევროპას, სავარაუდოდ, უახლოეს 3 თვეში კორონავირუსით დაინფიცირდება თითქმის ყველა. პირობითი 1000 ადამიანიდან, 900 გადაიტანს მას სრულიად შეუმჩნევლად, 100 ექნება სიმპტომები. ამ 100-დან 80 გადაიტანს კორონას, როგორც მძიმე გრიპს - მშრალი ხველა, კუნთების და თავის ტკივილი, მაღალი სიცხე, ერთი სიტყვით, 2 კვირა სახლში.
დარჩენილ 20 დაავადებულიდან 15-ს განუვითარდება ორმხრივი პნევმონია, სუნთქვის უკმარისობით, და მათ მკურნალობას აუცილებლად დასჭირდება ჰოსპიტალიზაცია, ჟანგბადის ხელოვნური მიწოდება, და სხვა საგანგებო ზომები.
დარჩენილ 5-ს განუვითარდება ფილტვების ფიბროზი, რომელიც მოითხოვს სასწრაფო რეანიმაციას, ამ 5-დან 2 მოკვდება. დარჩენილ 3 ექნება სერიოზული პრობლემები ფილტვებთან, და მათ დასჭირდებათ რთული და ხანგძლივი მკურნალობა უკვე კორონავირუსისგან გამოჯანმრთელების შემდეგ.
ამ ციფრების შემდეგ, კორონავირუსი არ გამოიყურება განსაკუთრებით სახიფათოდ, მაშ რაშია პრობლემა?
პრობლემა იმაშია, რომ, მაგალითად, გრიპთან კაცობრიობა კონტაქტირებს წელიწადში 5თვე 100 წლის მანძილზე, ის კარგადაა შესწავლილი, არსებობს მკურნალობის დადგენილი და აპრობირებული მეთოდიკა,ხოლო გრიპით დაავადებულთა 90%-ს გადააქვს ეს დაავადება საკმაოდ მარტივად, ყოველგვარი ჰოსპიტალიზაციის და საგანგებო ზომების გარეშე, რასაც ვერ ვიტყვით კორონავირუსზე.
COVID-19 არის ტალღა, რომელიც დააინფიცირებს ყველას, და რომლისთვისაც ადამიანების ორგანიზმი არაა მზად. თანაც ეს ყველაფერი მოხვდება სწრაფად - სულ რაღაც 2-3 თვეში.
თუ ავიღებთ ესპანეთს, ვნახავთ, რომ 40 მლნ. მოსახლეობიდან, 4 მლნ.-ს ექნება გამოხატული სიმპტომები, მათ შორის 3,2 მლნ. გადაიტანს დაავადებას, როგორც გრიპს. ჰოსპიტალიზაცია დასჭირდება 600 000-ს, 200 000 აღმოჩნდება რეანიმაციაში.
სწორედ ესაა რეალური და სერიოზული პრობლემა - ესპანეთში, კერძო და სახელმწიფო კლინიკებში არის 200 000 საწოლი ადგილი და 4000 რეანიმაციაში. ანუ, მთავარ თავსატეხს წარმოადგენს არა თავად ვირუსი, მისი გადადების კოეფიციენტი, და სიკვდილიანობა, არამედ ის, რომ მას შეუძლია 2-3 თვეში მოიცვას მოსახლეობის დიდი ნაწილი, რისი შედეგიც აუცილებლად იქნება ჯანდაცვის სისტემის სრული კოლაფსი.
როდესაც საავადმყოფოები გადატენილია, მოქმედებს სამხედრო მედიცინის წესები, როდესაც ექიმი თავად წყვეტს, ვინ დააწვინოს საავადმოყოფოში, და ვინ გაუშვას სახლში ჟანგბადის ბალონით - სხვათა შორის, სავარაუდოდ, არც ჟანგბადის ბალონების რაოდენობა იქნება საკმარისი რაოდენობით.
ამ გადაწყვეტილების მიღება ხდება ასაკის და ზოგადი მდგომარეობის გათვალისწინებით, შესაბამისად, საავადმყოფოებში დააწვენენ ახალგაზრდებს, რომელთა გადარჩენის შანსები მეტია.
თანაც, არ დაგვავიწყდეს, რომ კორონავირუსის გარდა, ჯერ კიდევ არსებობს ბევრი სხვა დაავადება, რომელიც მოითხოვს სასწრაფო ჰოსპიტალიზაციას - ინსულტები, ინფარქტები, საავტომობილო ავარიები, და კიდევ მრავალი სხვა. და ეს ყველაფერი - საწოლების, რეანიმაციის, და უბრალოდ ექიმების და ექთნების მწვავე დეფიციტის პირობებში.
ყველაფერი ეს წააგავს ფანტასტიურ ფილმს, თუმცა, სწორედ ეს ხდება დღეს ჩრდილოეთ იტალიაში.
მაშ რა უნდა ვაკეთოთ?
ეს არის ლატარეა - რაც მეტ ბილეთს იყიდი - მით მეტია მოგების შანსი. უახლოესი კვირების მანძილზე ნუ გახვალთ გარეთ გადაუდებელი აუცილებლობის გარეშე, არ ისადილოთ სახლს გარეთ, არ იაროთ სპორტულ დარბაზში, არ დაესწროთ ხალხმრავალ შეხვედრებს, მინიმუმადე შეამცირეთ საზოგადოებრივ ტრანსპორტში გადაადგილება.
სწორედ აქაა განსხვავება უსიმპტომო ინფექციას, და რეანიმაციას შორის - ასაკის და იმუნიტეტის გარდა სწორედ „ვირუსული დატვირთვა“ წყვეტს როგორი იქნება ადამიანის დაავადების ფორმა. რაც უფრო მეტი ვირუსი შეაღწევს ადამიანის ორგანიზმში, მით უფრო მძიმე იქნება დაავადება.
არის განსხვავება - ერთია როდესაც თქვენ დიდი ხნის მანძილზე ხართ კონტაქტში ინფიცირებულთან, და მეორეა - შეეხოთ ხელი ადგილს, სადაც ვირუსი მოხვდა 3 საათის წინ.
შესაბამისად, უკიდურესი სცენარის განვითარების, და სამედიცინო სისტემის ჩამოშლის თავიდან ასარიდებლად საუკეთესო საშუალებაა - რაც შეიძლება ნაკლები კონტაქტი გარე სამყაროსთან.
Haqqin.az