საქართველოს ერთ-ერთი მთავარი სავაჭრო პარტნიორი ქვეყნის - თურქეთის  ეროვნული ვალუტის რეკორდული გაუფასურება, ზოგიერთი ფინანსისტის აზრით, შეიძლება ქართული ბაზრისთვის ხელსაყრელიც გახდეს მოკლევადიან პერიოდში. ფინანსისტები ფიქრობენ, რომ თურქეთიდან შემოტანილი პროდუქტის გაიაფება უკვე სავსებით შესაძლებელია. თუმცა, შედარებით პესიმისტურად არიან განწყობილი დისტრიბუტორთა ასოციაციაში. რაც შეეხება ლარის კუსზე გავლენას, სებ-ის პრეზიდენტი ამტკიცებს, რომ თურქული ვალუტის გაუფასურებას სხვა სავაჭრო პარტნიორების ვალუტების გამყარება აბალანსებს.

ფინანსისტ დავით წიქარიძის შეფასებით, როგორც იმპორტდამოკიდებული ქვეყანა, საქართველო თურქული ვალუტის გაუფასურების გამო შეიძლება მომგებიან სიტუაციაშიც აღმოჩნდეს.

,,თურქეთთან მყარი სავაჭრო-ეკონომიკური კავშირი გვაქვს. შესაბამისად, ლირის გაუფასურებამ შეიძლება იმპორტი გაგვიიაფოს. ამ საკითხთან დაკავშირებით კითხვის ნიშნები მოხსნილია, შეიძლება ითქვას, რომ პროცესი დაწყებულია და ზოგიერთი პროდუქტის ფასი შემცირებულია კიდეც, მათ შორის, კარტოფილის, რომლის საიმპორტო ღირებულება ფაქტობრივად განახევრებულია. მთავარია, ცვლილება სამომხმარებლო ბაზარზეც დროულად აისახოს. ნეგატიურ კავშირს თურქულ და ქართულ ვალუტებს შორის ვერ ვხედავ. აქამდე ყოველთვის გვარწმუნებდნენ, რომ ლარი ლირისა და რუბლის გავლენითაც უფასურდებოდა, მაგრამ მიმდინარე ტენდენციამ ეს მითი დაამსხვრია. ლირა კატასტროფულად არის გაუფასურებული, მაგრამ ლარი ჯერ ისევ სტაბილურადაა,  არავითარი კავშირი არ არის ვალუტებს შორის, განსხვავებული ეკონომიკა და პრობლემა გვაქვს. თურქეთში დიდი ექსპორტი რომ გვქონდეს, აშკარად იმოქმედებდა, მაგრამ, სინამდვილეში, პირიქითაა, ამიტომ მეზობელი ქვეყნის ვალუტის გაუფასურებით მხოლოდ სარგებელი შეგვიძლია მივიღოთ“, - ამბობს წიქარიძე.

თუმცა იმპორტიორები არ ჩქარობენ, ისინი ფიქრობენ, თუკი ტენდენცია დიდხანს შენარჩუნდება და თურქული პროდუქცია ადგილზევე გაიაფდება, გარკვეულ გავლენას აქაც მოახდენს, მაგრამ ამისთვის ჯერ ადრეა.

დისტრიბუტორთა ასოციაციის ხელმძღვანელი, იმპორტიორი ივა ჭყონია ,,კომერსანტთან“ აცხადებს, რომ გლობალური გაძვირების ფონზე თურქული პროდუქტის გაიაფებას არ ელიან.

,,ჯერჯერობით არაფერი შეინიშნება იმისა, რომ პროდუქტები შეიძლება გაიაფდეს. არ ვიცი, როგორ განვითარდება მოვლენები, ძირითადად, როცა თურქული ლირა უფასურდება, ქართული ლარიც თან მიყვება ხოლმე, არც ამას გამოვრიცხავთ. წინა პერიოდში ჩვენი ხელისუფლება გვარწმუნებდა, რომ ლირისა და რუბლის გაუფასურებას მიყვება ლარიცო. შესაბამისად ლოგიკას მოწყვეტილია ის, რომ პროდუქცია გაიაფდეს. ამ ეტაპზე ამის მოლოდინი ნუ გვექნება. თუმცა თურქული ვალუტის გაუფასურების ტენდენცია თუ დიდხანს გაგრძელდება და იქ დაიწყება ფასების შემცირების პროცესი, ამას ქართული ბაზარიც იგრძნობს. არ მგონია, ამ ეტაპზე ეს  პროცესი დაიწყოს, ფასები მსოფლიოში ყველაფერზე იზრდება.  ახლა ყურადღებით უნდა ვიყოთ, რომ ლარიც არ მიყვეს ლირას, ეს არის ჩვენი მთავარი ამოცანა“, - აცხადებს ივა ჭყონია.

საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის კობა გვენეტაძის განცხადებით, ბოლო პერიოდში თურქული ლირის გაუფასურებას ქართულ ლარზე მნიშვნელოვანი გავლენა არ მოუხდენია. 

,,თურქეთი ჩვენი ყველაზე დიდი სავაჭრო პარტნიორია და რა თქმა უნდა დიდი მნიშვნელობა აქვს იმას, თუ რა ხდება მის ვალუტასთან დაკავშირებით. თუ დღევანდელ სიტუაციას შევხედავთ, ლირას გაუფასურება სხვა ჩვენი სავაჭრო პარტნიორების ვალუტების გამყარებით ბალანსდება. ჩვენ ყოველთვის ვამბობთ რომ ლარის ეფექტურ კურსს უნდა ვუყუროთ და არა რომელიმე ვალუტასთან მიმართებაში კურსს, რაოდენ დომინანტურიც არ უნდა იყოს ეს ვალუტა. და ლარის საშუალო შეწონილი კურსი, რაც არის საქართველოს მთავარ სავაჭრო ქვეყნების ვალუტებთან მიმართებაში, ბოლო თვეების განმავლობაში არის სტაბილური. რადგანაც სწორედ სხვა ქვეყნების ვალუტების გამყარებამ დააბალანსა ლირის გაუფასურება“, - განაცხადა კობა გვენეტაძემ 27 ოქტომბერს გამართულ პრეს-კონფერენციაზე.

მისი თქმით, ლარი ლირასთან მიმართებაში გამყარდა 11%-ით, ხოლო ამავე პერიოდში ლარი რუსულ რუბლთან გაუფასურდა 6.7%-ით.

რაც შეეხება ლარის კურსს, საქართველოს ეროვნულმა ბანკის მონაცემით, 27 ოქტომბრისთვის 1 დოლარის ღირებულება 3.1401ლარს შეადგენს.

Bloomberg-ის სავაჭრო პლატფორმაზე ამ დროისთვის 1 დოლარი 3.1420 ლარად ივაჭრება.

პლატფორმაზე ვაჭრობა 3.1450 კურსით დაიწყო.

მარი ჩიტაია