ვინც არ უნდა გახდეს აშშ-ს პრეზიდენტი, 4 წლის წინანდელ მსოფლიოში დაბრუნება შეუძლებელია.
რა თქმა უნდა, პრეზიდენტი ბაიდენი უფრო კომპეტენტურ კადრებს შეარჩევს და დიპლომატიური ურთიერთობების ნორმალიზებას შეეცდება, თუმცა ურთიერთობების გართულება ჩინეთთან ტრამპის ახირება არ ყოფილა - ამიტომაც პეკინთან დაძაბულობა შენარჩუნდება მაშინაც კი, თუ ბაიდენი კარს ღიად დატოვებს.
ამერიკის როლი მსოფლიოში შეიცვალა და ტრამპიც დიდ პოლიტიკაში სწორედ ამ ტალღაზე მოვიდა. ამიტომაც, ეს შემთხვევითობა არ ყოფილა. ამერიკასთან ერთად მსოფლიოც იცვლება.
თეირანიდან ფხენიანამდე, იერუსალიმიდან პეკინამდე, წარმავალი პრეზიდენტის დიპლომატიური დარტყმების კვალი მსოფლიოს დიდი ხნით დაეტყობა. მათ შორის ზოგიერთი შეუქცევად ხასიათს ატარებს.
2017 წელს ჩრდილოეთ კორეა და აშშ ომის ზღვარზე იყვნენ, ტრამპი კიმ ჩენ ინს განადგურებით ემუქრებოდა.. თუმცა, 2018 წელს ყველაფერი რადიკალურად შეიცვალა - კიმი და ტრამპი სინგაპურში ერთმანეთს შეხვდნენ და სრულიად გაურკვეველი შეთანხმება გააფორმეს, რომელსაც არც ერთი დღე არ უმოქმედია.
ჩინეთთან შერკინება ტრამპმა პირველ რიგში ბიზნეს-ინტერესების გამო დაიწყო. არჩევნებამდე მან ამერიკას და ჩინეთს შორის არსებულ ასიმეტრიულ ურთიერთობებზე და პეკინის მიერ ინტელექტუალური საკუთრების ქურდობაზე საუბრობდა. თეთრ სახლში შემოსვლის შემდეგ მან ჩინური საქონლის დიდ ნაწილზე ტარიფები ასწია..
ამჯერად, მსოფლიოს ორი უძლიერესი სახელმწიფო არა მეტოქე და კონკურენტი, არამედ ღია და გაცხადებული მტერია.
ტრამპის კიდევ ერთი დარტყმა - ახლო აღმოსავლეთი..ის, თავის სიძესთან ჯარედ კუშნერთან ერთად მაქსიმალურად პროისრაელურ პოზიციას იკავებს, რითიც ყველაზე გამოცდილ მომლაპარაკებლებსაც კი აგიჟებს. მას აშშ-ს საელჩო იერუსალიმში გადააქვს. ამის შემდეგ ისრაელი შეთანხმებას რამდენიმე მნიშვნელოვან არაბულ ქვეყანასთან აღწევს, რის შედეგადაც პალესტინელებმა არაბული ლობი დაკარგეს.
ირანი - დარტყმა ნიკაპში. ტრამპის ქმედებების, პირველ რიგში ბირთვული პროგრამიდან გასვლის წყალობით, ირანს ხელ-ფეხი გაეხსნა, შედეგად კი თეირანი ატომური ბომბის შექმნასთან ისე ახლოსაა, როგორც არასდროს.
ირანელი გენერლის კასემ სულეიმანის მკვლელობამ კი ირანის გავლენა ერაყში მნიშვნელოვან გაზარდა. გარდა ამისა, ვაშინგტონის ირანულმა პოლიტიკამ ევროპელ მოკავშირეებთან უთანხმოება მნიშვნელოვნად გაზარდა.
ქურთები - ეს „მკერდში მახვილი“ აღმოჩნდა. ტრამპის ტიპიური გადაწყვეტილება - სასტიკი, დაუსაბუთებელი და არაპროგნოზირებადი. 2019 წლის 6 ოქტომბერს, მოკავშირეების გაფრთხილების გარეშე ის სირიიდან ამერიკული ჯარის გაყვანის გადაწყვეტილებას იღებს, რის შედეგად რეგიონში მთავარ მოკავშირეს - ქურთებს - თურქეთს ფაქტობრივად აბარებს.
საუბარია ქურთებზე, რომლებიც ამერიკელებთან ერთად ისლამური სახელმწიფოს წინაამღდეგ აქტიურად იბრძოდნენ.
შეიძლება კი დედამიწაზე ამაზე დიდი ღალატი არსებობდეს?
ტრამპი ცოტას აშენებდა და ბევრს ანგრევდა. ყველაზე მეტად მრავალმხრივი მსოფლიოს წესრიგი დაზარალდა - მას ამერიკა ისეთი ორგანიზაციებიდან გაჰყავს, როგორც პარიზის კლიმატური შეთანხმება, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია, ირანთან ბირთვული შეთანხმება, ადამიანის უფლებების საბჭო, UNESCO და ა.შ.
მისმა ომმა გლობალიზაციის წინააღმდეგ მსოფლიოში პეკინის და მოსკოვის გავლენა მნიშვნელოვნად გაზარდა.
მთავარი, რითიც ჩვენ დონალდ ტრამპი დავიმახსოვრეთ - ეს საერთაშორისო წესრიგის ინსტიტუტების განადგურებაა.
liberation.fr
მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ