მეცნიერულ ჟურნალ Nature-ში კვლევა გამოქვეყნდა, რომელშიც 11 700 წლის მანძილზე გრენლანდიის მყინვარების დნობაა გაანალიზებული.

ნაშრომის ავტორებს დასკვნით, იმ შემთხვვევაში, თუ სასათბურე გაზების გამოყოფა დღევანდელი ტემპებით გაგრძელდა, 2100 წლისთვის გრენლანდის ყინულოვანი საფარი 36 მლრდ. ტონით შემცირდება, რაც ოკეანეს დონის 10 სანტიმეტრით აწევისთვის საკმარისი იქნება.

„1990-ანი წლების ბოლომდე ბუნებრივი ბალანსი შენარჩუნებული იყო  - რამდენი ყინულიც დნებოდა, იმდენივე თოვლის და ყინვის წყალობით ემატებოდა. კლიმატური პირობების ცვლილებამ ეს მყიფე წონასწორობა დაარღვია.

„2019 წელს გრენლანდიამ 500 მლნ.  ტონა ყინული დაკარგა - ეს რეკორდული მაჩვენებელია თანამგზავრული დაკვირვებების პერიოდის მანძილზე, რომელიც 1978 წელს დაიწყო. თუ კაცობრიობამ სასათბურე გაზების ჭარბი რაოდენობით გამოყოფა არ შეწყვიტა, ოკეანეს დონის მუდმივი მატება ჩვეული მოვლენა გახდება“ - განაცხადა ამერიკის ბუფალოს უნივერსიტეტის პროფესორმა ჯეინს ბრაინერმა.

თუმცა, როგორიც არ უნდა იყოს CO2-ს გამოყოფის დონე, ამ ასწლეულში გრენლანდია მეტ ყინულს დაკარგავს, ვიდრე ბოლო 12 000 წლის მანძილზე.

კვლევის მიზანი იყო ყინულის დნობის ბუნებრივი ნაწილის ადამიანის მიერ გამოწვეულისგან გაყოფა - ეს პრინციპულად მნიშვნელოვანი საკითხია, რადგანაც ყინულის დნობა სხვადასხვა პერიოდებში განსხვავებულია მზის სიმხურვალის სხვადასხვა დონის გამო. შესაბამისად, ძალიან მნიშვნელოვანია კლიმატურ ცვლილებებში სწორედ ადამიანური ფაქტორის დადგენა.

ამ დროისთვის საშუალო ტემპერატურის ზრდის ცივილიზაციისთვის შედარებით უსაფრთხო დონედ მიჩნეულია +2 გრადუსი ინდუსტრიამდელ პერიოდთან შედარებით, და სწორედ ესაა პარიზის შეთანხმების მიზანი. ამ შემთხვევაში ყინულების დნობით გამოწვეული ოკეანეს დონის აწევა 2 სანტიმეტრით ნაკლები იქნება.

თუმცა, ოკეანეს დონე მომდევნო ასწლეულებში მაინც ზრდას განაგრძობს.

„ამ ასწლეულში ზღვის დონე მოიმატებს, თუმცა, არსებული ტენდენცია თუ არ შეიცვალა, ზრდა იმ დონის იქნება, რომ ეს თითქმის მთელს დედამიწაზე ცხოვრების ჩვეულ დინებას დაარღვევს“ - თვლის ბრაინერი.

გასულ საუკუნეში ზღვის დონის ზრდა წყლის დათბობასთან იყო დაკავშირებული, თუმცა ბოლო 20 წლის მანძილზე მას ძირითადად პოლუსების და გრენლანდიის ყინულების დნობა იწვევს.

le figaro

მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ