ბუნებრივი გაზის მიწისქვეშა გაზსაცავის მშენებლობა საქართველოს ენერგოუსაფრთხოებისთვის უმნიშვნელოვანესი კომპონენტია. სწორედ, ენერგოუსაფრთხოების სტანდარტების გაუმჯობესების დირექტივა (N 2004/67/EC) მიიღო საქართველომ ენერგოგაერთიანებაში გაწევრიანების შედეგად, რაც ერთმნიშვნელოვნად დადებითი ფაქტია. თავდაპირველად პროექტის დასრულების ვადა 2020 წლის 31 დეკემბერი იყო, თუმცა თარიღის გადაწევა საქართველოსა და ენერგოგაერთიანების სამდივნოს შორის ურთიერთშეთანხმების საფუძველზე შესაძლებელი გახდა და გაზსაცავის მშენებლობამ 2021 წლისთვის გადაიწია.

საქართველოს ნავთობისა და გაზის კორპორაციის მიერ დაფუძნებული “საქართველოს გაზსაცავის კომპანიაში” ამბობენ, რომ ტენდერის ფარგლებში გრძელდება კომპანიების მიერ წარმოდგენილი წინადადებების შეფასება. გამარჯვებულის გამოვლენის შემდეგ ენერგეტიკული ობიექტის მშენებლობა დაიწყება.

“მიმდინარეობს ტენდერში შემოსული წინადადებების შეფასება. ჩვენი მხრიდან იყო მოთხოვნილი მრავალი დაზუსტება, გამომდინარე გაზსაცავის პროექტის რთული ხასიათიდან. საკმაოდ მოცულობითი სამუშაო უკვე ჩატარებულია. ტენდერი ფაქტობრივად დასასრულს უახლოვდება. ვვარაუდობთ, რომ კონტრაქტორი კომპანია გამოვავლინოთ მიმდინარე წლის პირველ კვარტალში. 2020 წლის მეორე კვარტალში იგეგმება სამშენებლო სამუშაოების პირველი ეტაპის დაწყება, რომლის ფარგლებში გაიბურღება ორი საკვლევი ჭაბურღილი. იქნება მოპოვებული გეოლოგიური და სხვა სახის ინფორმაცია, რომელზე დაყრდნობით მოხდება პროექტის დახვეწა. პირველი ფაზის დასრულებას ვვარაუდობთ 2021 წლის ბოლოსთვის. შემდეგ დაიწყება მასშტაბური სამშენებლო სამუშაო. ობიექტის ექსპლუატაციაში შესვლას ვვარაუდობთ 2024 წლის დასაწყისისთვის”, – განაცხადა “საქართველოს გაზსაცავის კომპანიის” გენერალურმა დირექტორმა, იმედა კახიანმა.

რატომ გვჭირდება გაზსაცავი

საქართველოში გაზსაცავის მშენებლობის აუცილებლობის დამადასტურებელი შემდეგი ფაქტორები არსებობს:

საქართველოს ბუნებრივი გაზის წმინდა იმპორტიორია. საქართველოში მოპოვებული ბუნებრივი გაზის წილი მთლიან მოხმარებაში ერთ პროცენტსაც ვერ ადგენს, შესააბამისად, ჩვენ იძულებულები ვართ საკუთარი მოხმარების დიდი ნაწილი იმპორტირებული ბუნებრივი გაზით ვუზრუნველვყოთ;

ბუნებრივი გაზის მომწოდებლების მონოპოლიური მდგომარეობა, ანუ საქართველოსთვის დღეს აზერბაიჯანია გაზის ძირითადი მომწოდებელი, ალტერნატივა კი რუსეთია, რომლისგანაც საქართველოს ზამთრის თვეებში იღებს ბუნებრივ გაზს. რუსეთს კი ენერგორესურსები საქართველოს წინააღმდეგ არაერთხელ გამოუყენებია პოლიტიკურ იარაღად;

ადგილობრივი ბუნებრივი გაზის ბაზრის მონოპოლიური მდგომარეობა. ადგილობრივი ბაზრის (გარდა თბილისისა) დიდი ნაწილი აზერბაიჯანის სახელწიფო მფლობელობაში არსებული კომპანიის, SOCAR-ის და მისივე შვილობილი კომპანიების მფლობელობაშია;

ენერგიის მოხმარების კუთხით საქართველოსთვის მკვეთრად დამახასიათებელია სეზონურობა, რაც ჩვენი ქვეყნის ენერგოუსაფრთხოების საკითხებს სიმწვავეს სძენს.

ვინაიდან საქართველოს ენერგოგაერთიანების წევრ ქვეყნებთან უშუალო სახმელეთო ან საზღვაო საზღვარი არ აქვს (თურქეთი და სომხეთი გაერთიანებაში მხოლოდ დამკვირვებლის სტატუსით არიან წარმოდგენილი), საქართველოსთვის ევროგაერთიანების საერთო ბაზრის უპირატესობებით სარგებლობა დიდ სირთულეებთანაა დაკავშირებული. ანუ, საქართველოს ენერგოგაერთიანების ზონის ბუნებრივი გაზის ბაზარზე ჯერჯერობით მხოლოდ ცალმხრივი წვდომის პერსპექტივა ჩანს, რაც იმას ნიშნავს, რომ საქართველო ენერგოგაერთიანებაში წარმოდგენილი იქნება მხოლოდ როგორ ბუნებრივი გაზის ტრანზიტორი ქვეყანა და არა როგორც ბუნებრივი გაზის მიმღები თუ იმპორტიორი. ჯერჯერობით სიტყვას რა დატვირთვა აქვს? ანუ რაზეა დამოკიდებული?

გაზსაცავის მშენებლობა თბილისთან ახლოს, სამგორის სამხრეთი თაღის დაცლილ, დამუშავებულ ნავთობის საბადოზე იგეგმება და მასში 300-მილიონ კუბურ მეტრამდე გაზის შენახვა იქნება შესაძლებელი. პროექტს გერმანიის რეკონსტრუქციის საკრედიტო ბანკი (KFW) და ევროპის საინვესტიციო ბანკი (EIB) დააფინანსებენ.

გაზეთი „ბანკები და ფინანსები“