სულ რაღაც ნახევარი წლის წინ, ვინმეს რომ წარმოედგინა, რომ რუსული გაზი სომხეთში აზერბაიჯანის ტერიტორიით წავიდოდა - სასაცილოდ აიგდებდნენ.

ეს ხომ ის დრო იყო, როდესაც ერევანში შემთხვევით მოხვედრილი აზერბაიჯანული საქონელი აღშფოთების ტალღას გამოიწვევდა. ისევე როგორ აზერბაიჯანში სომხური კონიაკის შემთხვევით აღმოჩენილი ბოთლი დიდი სკანდალის მიზეზი გახდებოდა.

დღეს კი მილიონობით კუბური მეტრი გაზი სომხეთში სწორედ აზერბაიჯანის ტერიტორიის გავლით მიედინება.

საქმე იმაშია, რომ რუსეთიდან სომხეთის მიმართულებით გაზის ტრანზიტი დროებით შეწყდა - მილსადენი „ჩრდილოეთ კავკასია - ამიერკავკასია“ გეგმური შეკეთების გამო გაჩერებულია. დიახ, ნებისმიერი გაზსადენი პერიოდულ შეკეთებას საჭიროებს, რა დროსაც ის  მუშაობას წყვეტს. მეტიც, მუშა მდგომარეობაში მყოფი გაზსადენის მცირე, მიმდინარე რემონტის დროსაც კი შესაძლოა აფეთქება მოხდეს, ამიტომ ამ დროს  ის უნდა გაჩერდეს.

რუსეთი სომხეთისთვის გაზის ერთადერთი მიმწოდებელია, და გაზის ტრანსპორტირების ერთადერთი მარშრუტი საქართველოზე გადის. ეს ცუდია - რაოდენ სანდოც არ უნდა იყოს პარტნიორი, და რაოდენ კარგ მდგომარეობაშიც არ უნდა იყოს მილსადენი. ერთ მარშრუტზე დამოკიდებულება ყოველთვის რისკის შემცველია.

ისტორიული მოვლენები ხშირად დიდი ზარ-ზეიმით აღინიშნება, ზოგჯერ კი - სრულიად შეუმჩნევლად, ჩუმად და რუტინულად. 

«Газпром экспорт»-მა და აზერბაიჯანის სახელმწიფო ნავთობკომპანიამ რუსული გაზის სომხეთში აზერბაიჯანის ტერიტორიის გავლის მიწოდებასთან დაკავშირებით მოკლევადიანი შეთანხმება გააფორმეს. გეგმიური სარემონტო სამუშაოების დროს 3 კვირის მანძილზე გაზი რუსეთიდან სომხეთს აზერბაიჯანის ტერიტორიის გავლით მიეწოდება“ - ნათქვამია «Газпром экспорт»-ის განცხადებაში.

როგორი იქნება ამ ფაქტზე სომხური საზოგადოების რეაგირება? პირველად 30 წლის შემდეგ სომხეთი და აზერბაიჯანი ასეთ რთულ და სტრატეგიულად მნიშვნელოვან საკითხში თანამშრომლობენ.

ალბათ აღშფოთებაც იქნება - ძირითადად პოლიტიკურ წრეებში და სოციალურ ქსელებში- „რუსეთმა ისევ გვიღალატა და სტრატეგიული რესურსის მიწოდება ჩვენს მტერს მიანდო!“.

თუმცა, ეს ის შემთხვევაა, როდესაც, როგორც იტყვიან, „მაცივარი ტელევიზორზე იმარჯვებს“ - არც ერთი სომეხი პოლიტიკური შეხედულებების გამო გაზზე უარს არ იტყვის.

მეტიც - ეს ყველაზე ძლიერი და მყარი არგუმენტია იმის სასარგებლოდ, რომ სომხეთის მომავალი არა ერევანშზე ფიქრში, არამედ ნორმალური ცხოვრების დაბრუნებასთან, რეგიონულ პროექტებთან მიერთებასთან, და კეთილმეზობლური ურთიერთობების აღდენასთანაა დაკავშირებული.

ის რაც მოხდა - კავკასიაში დიდი მშვიდობის პირველი მერცხალია.

Haqqin.az

თენგიზ აბლოთია