კოვიდ პანდემიის ფონზე საბარათე ოპერაციებისა და ბარათით გადახდების მაჩვენებლები რადიკალურად შეიცვალა, რადგან პანდემიის დასაწყისში ვირუსის შემანელებელ ერთ-ერთ ფაქტორად ნაღდი ფულის გამოყენების ნაცვლად სწორედ საბარათე ოპერაციების შესრულება ითვლებოდა.

საქართველოს ტერიტორიაზე საგადახდო ბარათებით, 2021 წლის მარტის მდგომარეობით, ქართული საბარათე ინსტრუმენტებით საქართველოში და მის ფარგლებს გარეთ სულ 104 მლნ ოპერაცია შესრულდა, თანხობრივად 9.1 მილიარდი ლარია. აქედან ოპერაციების რაოდენობის 94% და თანხის 93% შესრულდა ქვეყნის შიგნით, ხოლო შესაბამისად 6% და 7% ქვეყნის გარეთ. აღსანიშნავია, რომ ქართული საბარათე ინსტრუმენტებით ქვეყნის შიგნით და გარეთ განხორციელებული ოპერაციები წლიდან-წლამდე მნიშვნელოვნად იზრდებოდა.

სავაჭრო/მომსახურების ობიექტებში გადახდის ოპერაციების რაოდენობის წილმა სულ შესრულებულ ტრანზაქციებში 83% შეადგინა, ხოლო თანხის წილმა 38%.

2021 წლის I კვარტლის განმავლობაში ქვეყნის შიგნით ქართული საბარათე ინსტრუმენტებით განხორციელდა 98 მილიონი ოპერაცია — თანხობრივად 8.5 მილიარდი ლარი. აქედან, ტრანზაქციების რაოდენობის 81% და თანხის 35% არის სავაჭრო/ მომსახურების ობიექტებში გადახდის ოპერაციები, ხოლო დანარჩენი (19% და 65% შესაბამისად) არის ნაღდი ფულის გატანის ოპერაციები. წინა წლის შესაბამის მაჩვენებლებთან შედარებით სულ ქართული საბარათე ინსტრუმენტებით შესრულებული ოპერაციების რაოდენობა გაიზარდა 9%-ით, ხოლო თანხა - 16%- ით.

2021 წლის I კვარტალში საქართველოში გამოშვებული საბარათე ინსტრუმენტებით ქვეყნის შიგნით არსებული ბანკომატებითა და ბანკის ფილიალებში განთავსებული პოს–ტერმინალებით განხორციელდა 18 მლნ ოპერაცია — თანხობრივად 5.5 მილიარდი ლარი. აღნიშნული მაჩვენებელი 9%-ით ნაკლებია რაოდენობრივად და 10%-ით - თანხობრივად, წინა 2020 წლის IV კვარტლის შესაბამის მაჩვენებელთან შედარებით.

მნიშვნელოვანი ცვლილება არის ინტერნეტით განხორციელებულ ოპერაციათა რაოდენობასა და მოცულობაშიც, რაც სავარაუდოდ როგორც პანდემიური წლის, ასევე ელექტრონული კომერციის განვითარების შედეგია. 2021 წლის I კვარტალში სულ ქართული საბარათე ინსტრუმენტებით შესრულდა 24.3 მლნ ელექტრონული კომერციის ოპერაცია — თანხობრივად 1.5 მილიარდი ლარი. წინა (2020 წლის IV) კვარტალთან შედარებით ქართული საბარათე ინსტრუმენტებით შესრულებული ინტერნეტ–გადახდები გაიზარდა 17%-ით რაოდენობრივად და 13%-ით თანხობრივად. 2020 წლის I კვარტალთან შედარებით ინტერნეტ– გადახდების რაოდენობა გაიზარდა 100%-ით და თანხა გაიზარდა 82%-ით.

ნინო თამაზაშვილი