“მოგეხსენებათ, რომ ეკონომიკური ზრდის დასათვლელად კონკრეტულ ნიშნულს წინა წლის იმავე პერიოდს ადარებენ, წინა წელს იყო სრული ლოქდაუნი, რაც ნიშნავს იმას, რომ 4%-იანი ეკონომიკური ზრდა ცუდ პერიოდთან შედარებით გვაქვს, მეტსაც გეტყვით, დიდი შანსია, რომ შემდეგ თვეში ორნიშნა ეკონომიკური ზრდა გვქონდეს, თუმცა ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ეკონომიკა გამოსწორების გზაზეა” -ამის შესახებ რადიო კომერსანტის გადაცემაში პროფესიონალები კავკასიის უნივერსიტეტის ეკონომიკის სკოლის დეკანმა სოსო ბერიკაშვილმა ისაუბრა.
კითხვაზე რამდენად არის შესაძლებელი, რომ2021 წლის ბოლოსთვის 4.3 % -იანი ზრდა გვქონდეს, სოსო ბერიკაშვილი პასუხობს, რომ წლის ბოლომდე 4%-ზე მეტი ზრდა წარმოუდგენელია.
“გაუგებარია ხელისუფლების პოზიცია, რატომ იჩენს სიჯიუტეს და რატომ არ გადახედა პროგნოზს, რაღაცეები მუდმივად იცვლება. ჩვენ არ ვიცოდით, რომ ვაქცინაცია ასე ცუდად წავიდოდა, ეს შემდეგ რა თქმა უნდა ეკონომიკაზე აისახება და ამიტომაც საერთაშორისო ორგანიზაციებმა პროგნოზები გადააფასეს. IMF , აზიის განვითარების ბანკი და სხვები უკვე ფიქრობენ, რომ ჩვენი ეკონომიკური ზრდა 3,5%-ზე მეტი ვერ იქნება და შეიძლება ესეც შემცირდეს, ჩვენი ხელისუფლება უბრალოდ ჯიუტობს და არ აღიარებს იმას, რაც რეალობაა.
სამწუხაროდ ვაქცინაციის პროცესი დღეის მდგომარეობით ჩავარდნილია, რამდენიმე ასეული თუ ათასეული ადამიანი სურათს ვერ ცვლის, ჩვენ გვჭირდება მასობრივი ვაქცინაცია, რომ ქვეყანა იყოს უსაფრთხო და შევძლოთ იმის გაკეთება რაც ისრაელმა გააკეთა. ვაქცინაციის ასეთი ტემპის პირობებში, ფაქტია, რომ ასეთ შეზღუდვებს ქართული კონომიკა ვეღარ გაუძლებს, ძალიან მძიმე სიტუაციაა, განსაკუთრებით ტურისტულ სეტორში ძალიან ბევრი სამუშაო ადგილები დაიკარგა, ამას თან ერთვის გაძვირებული პროდუცია, ინფლაცია, შემცირებულია შემოსავლები, უმძიმეს სიტუაციაში ვიმყოფებით, თუნდაც ეს შეზღუდვა რაც დღეს მოქმედებს, კომენდანტის საათის სახით პირდაპირ უშლის ხელს ტურისტის შემოსვლას, ტურისტს არ უნდა, რომ 9 საათზე სასტუმროში იჯდეს, ამ მიმართულებით მაქვს იმედი, რომ მიიღებენ გადაწყვეტილებას და ტურისტებისთვის მაინც გააუქმებენ გარკვეულ შეზღუდვებს.” - აღნიშნა სოსო ბერიკაშვილმა.
ბერიკაშვილმა თქვა, რომ საქართველო ძალიან ღარიბი ქვეყანაა, მილიონი ადამიანი არის სიღატაკის უკიდურეს ზღვას ქვემოთ. მისივე თქმით, ამ ადამიანების რაოდენობა დღითიდღე იზრდება, რადგან კრიზისები ყველაზე მწვავედ გაჭირვებულ ფენაზე აისახება.
“ინფლაცია ძალიან მაღალია, ჩვენ ვიმყოფებით კრიზისის პერიოდში, შემოსავლები მცირდება და ფასები იზრდება, ეს პროცესი ადამიანების ყოფაძე ძალიან მძიმედ აისახება, რადგან ასე თუ ისე, შემოსავალი ყველას შეუმცირდა, პროდუქტზე ფასი კი გაიზარდა. როგორც წესი პირველადი მოხმარების საქონელი გაძვირდა, ეროვნულ ბანკს მის ხელთ არსებული ბერკეტის გამოყენება მოუწია და მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი 1%- ით გაზარდა.
ჩემი აზრით ეროვნულმა ბანკმა უმძიმესი გადაწყვეტილება მიიღო, რადგან ერთის მხრივ 125 000 მსესხებელს სესხი გაუძირდა, მეორე მხრივ ეს მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთის ზრდა ეკონომიკის ზრდას ხელს უშლის, ეკონომიკის ზრდა კი ქვეყნისთვის ძალიან მნშვნელოვანია.
თუმცა ინფლაცია იმდენად მაღალია, რომ მე ეროვნული ბანკისაგან ამ გადაწყვეტილებას ველოდი და ვფიქრობ, რომ მას სხვა გადაწყვეტილების შესაძლებლობა არც ჰქონდა.” - აღნიშნა სოსო ბერიკაშვილმა.
კითხვაზე თუ რა უნდა ქნას ეკონომიკურმა გუნდმა ან მთავრობამ, რომ ინფლაციის მაღალი მაჩვენებელი არ გვქონდეს. სოსო ბერიკაშვილი პასუხობს, რომ ეროვნული ბანკი ალბათ გააგრძელებს იგივე პოლიტიკას რასაც აკეთებს და სავალუტო ინტერვენციებიც აუცილებლად იქნება, რაც შეეხება მთავრობას და ზოგადად ეკონომიკურ გუნდს, ბერიკაშვილის აზრით ამ ყველაფერს კომპლექსური მიდგომა სჭორდება. მისივე თქმით, ინფლაცია იმდენად დიდი პრობლემა არ არის, რამდენადაც საქართველო იმპორტზე დამოკიდებული ქვეყანაა და თუ ეკონომიკა განვითარდება, ქვეყანა განვითარდება, მეტი პროდუქცია გავა ექსპორტზე ეს გარკვეულწილად კარგიც იქნება. ბერიკაშვილი ფიქრობს, რომ პრობლემას კომპლექსური მიდგომა სჭირდება და ის სამიზნე მაჩვნებელი ანუ ინფლაციის 3%-იანი ნიშნული უნდა გადაიხედოს.
“ის 2.8% რაც ზამთარში გვქონდა არ იყო რეალური მაჩვენებელი და ცხადია ეს ეროვნულმა ბანკმა იცოდა, თუმცა უფრო მაღალი ინფლაციის მოლოდინი არსებობდა და მაშინ მაგიტომ გაამკაცრეს. რაც შეეხება სავალუტო ინტერვენციებს მათი მიზანი ბუფერის როლის შესრულებაა, ანუ როდესაც აჟიოტაჟი ატყდება დროებით ჩასაცხრობად იყენებენ. საბოლოო ჯამში ლარი ეტაპობრივად მაინც უფასურდება.
იმ ადამიანების რიცხვმა, რომლებიც საარსებო შემწეობით სარგებლობენ ნახევარმილიონს გადააჭარბა, რაც მთლიანი მოსახლეობის 14.5%-ია. ეს ნიშნავს იმას, რომ ძალიან ბევრი გაჭირვებული ადამიანი გვყავს და აქედან გამოსავლი მხოლოდ და მხოლოდ კრიზისის დასრულება და ეკონომიკური ზრდაა.
სამწუხაროდ, ჩვენ მთელი გასული წლის განმავლობაში ანტიკრიზისულ გეგმას ველოდით, ეს გეგმა ვერ მივიღეთ, ნაწილ-ნაწილ რაღაც სოციალურ პაკეტებს ვიღებდით, ეს ხდებოდა აღებული სესხის ხარჯზე და ამ სესხმა ყველანაირ ნიშნულს გადააჭარბა. ყველა რესურსი გასულ წელსაც და მიმდინარე წელსაც მიმართული უნდა იყოს ვაქცინაციისკენ, ადამიანები უნდა დაგვერწმუნებინა ვაქცინაციის საჭიროებაში. სანაცვლოდ ჩვენ მივიღეთ ჩაკეტილი ეკონომიკა, ლოქდაუნები, რომლის ერთი დღეც ქვყანას 16 მილიონი უჯდებოდა, წარმოიდგინეთ კვირაში 100 მილიონს ვკარგავდით და ჩვენნაირი ქვეყნისთვის ამხელა ხარჯის გაწევის ფუფუნება არ არსებობს”, - აღნიშნა სოსო ბერიკაშვილმა.
თაკო კვაჭანტირაძე