მომავალი კვირის ოთხშაბათ-ხუთშაბათს გადაწყდება, გაგრძელდება თუ არა ფქვილის სუბსიდირების პროგრამა. „კომერსანტი“ სუბსიდირების პროგრამის და პურის ბაზარზე არსებული სიტუაციის შესაფასებლად ხორბლისა და ფქვილის მწარმოებელთა ასოციაციის ხელმძღვანელს ლევან სილაგავას დაუკავშირდა. სილაგავა ფიქრობს, რომ დღევანდელი ტენდენცია უფრო დამაიმედებელია და ამის პასუხი არის ის, რომ დღეს ერთი ტონა ხორბლის ფასი 280 $— დან -260$— მდე ჩამოვიდა, რის გამოც ერთი ტომარა ფქვილის ფასმა 68–დან 60 ლარამდე დაიწია.
„თუ დღევანდელ ტენდენციას და ფასს შევხედავთ, დღეს ერთი ტომარა ფქვილის ფასი 60 ლარს შეადგენს, სამიზნე ფასამდე, ანუ იმ ფასამდე რომელზეც მეპურეები ამბობენ, რომ ისინი პურის ფასს არ გააძვირებენ დარჩენილია 7 ლარი. ახლა მთავარი ამოცანა მდგომარეობის იმაში თუ რამდენად შეძლებს ბაზარი, რომ დღევანდელი 60 ლარი სამიზნე ფასთან - 53 ლართან დააახლოვოს. ივნისის შუა რიცხვებში დაგეგმილია შეხვედრა სოფლის მეურნეობის სამინისტროს, პურის მწარმოებლებს და ჩვენ შორის სადაც ვიმსჯელებთ იმაზე უნდა გაგრძელდეს თუ არა ფქვილზე სუბსიდირება.“ - აღნიშნა ლევან სილაგავამ.
სილაგავას აზრით, გამომდინარე იქიდან, რომ დღეს თავისუფალი ბაზრის ფარგლებში ერთი ტომარა ფქვილის ფასი არის 60 ლარი, რომელიც შეიძლება დაკორექტირდეს და დაიკლოს სუბსიდირების გაგრძლების შემთხვევაში სუბსიდირების თანხა ამხელა აღარ იქნება.
„რა თქმა უნდა ეს ჩვენი გადასაწყვეტი არ არის, თუმცა თუ სუბსიდირების პროგრამა მაინც გაგრძელდება მხოლოდ იმის თქვა შემიძლია, რომ სუბსიდირების რაოდენობა იმხელა აღარ იქნება რაც აქამდე იყო, რადგან ბოლო სუბსიდირების დროს 1 ტომარაზე ხდებოდა 20 ლარიანი სუბსიდირება, რადგან ფქვილის ფასი მაშინ 68 ლარს შეადგენდა და დღგ-ის გადახდის ახალი წესის მიხედვით 20 ლარიდან 18 % დღგ-თი ბრუნდებოდა, მას შემდეგ ელექტრო ენერგიის ტარიფიც გაძვირდა და შესაბამისად სუფთა სუბსიდირების თანხა დარჩა 15 ლარი“.— აღნიშნა ლევან სილაგავამ.
სილაგავამ კომერსანტს უთხრა, რომ პურის ფასის დასარეგულირებლად ფქვილის მწარმოებლების აზრით ფქვილში სუბსიდირება საჭირო არ იყო, თუმცა აღნიშნულ კომპონენტში სუბსიდირება მხოლოდ იმიტომ გადაწყდა,რომ სახელმწიფოსთვის ქვეყანაში არსებული 8 წისქვილ კომბინატი უფრო მარტივი გასაკონტროლებელია, ვიდრე 2500-მდე პურის საცხობი. აღსანიშნავია, რომ სუბსიდიების პროგრამაში მხოლოდ 70 პურის მწარმოებელი კომპანია ჩაერთო.
„გაგრძელდება თუ არა სუბსიდირება დამოკიდებულია მოსახლეობის განწყობაზე და მთავრობის პასუხზე, სუბსიდირება იმიტომ დაიწყო, მოსახლეობის მოთხოვნა იყო, რომ პური არ უნდა გაძვირებულიყო, რასაც მთავრობამ სუბსიდირების პროგრამით უპასუხა, ხოლო ამის აღმასრულებლები ვართ ჩვენ, პურის მწარმოებელთა ასოციაცია ტენდერების საშუალებით.“— აღნიშნა ლევან სილაგავამ
სილაგავამ ასევე აღნიშნა, რომ სუბსიდირების პროგრამის საჭიროება, მსოფლიო ბაზარზე ხორბლის გაძვირებამ გამოიწვია, რისი უპირველესი მიზეზი რუსეთში მსოფლიო ბაზართან მიმართებაში ხორბალზე ფასის ზრდა იყო.
„რუსეთმა გადაწყვიტა რომ მარტის თვიდან კვოტირების მექანიზმი შემოეღო და ამას საექსპორტო ბაჟიც დაამატა, შესაბამისად მაშინ როდესაც ხორბლის გამოტანაზე საექსპორტო ბაჟის ღირებულება იყო 0 , 1 ტონა ხორბლის შემოტანის ბაჟი 50 ევრომდე გაიზარდა, რამაც გამოიწვია ხორბალზე ფასების მატება. დღესდღეობით საექსპორტო ბაჟი მოხსნილია და მის მაგივრად არის ახალი მექანიზმი. ეს არის მსოფლიო ფასებს გამოკლებული 200$ და სხვაობის 70% , ამ მექანიზმის მიხედვით ხორბლის რუსეთიდან შემოტანა 30$ ჯდება.“ — აღნიშნა ლევან სილაგავამ.
„კომერსანტი“ პურის ფასზე შესაძლო ცვლილების შესაფასებლად კომპანია “იფქლის“ დირექტორის მოადგილეს ბაქარ ბაკურაძეს დაუკავშირდა. მისი თქმით არც მას და არც სუბსიდირების პროგრამაში ჩართულ არც ერთ კომპანიას სუბსიდირების პერიოდში პურზე ფასი არ გაუზრდიათთ, რაც შეეხება სამომავლოდ პურზე ფასის ცვლილებას ბაკურაძე ამბობს, რომ ეს დამოკიდებულია პურის სხვა კომპონენტებისა და ენერგომატარებელების ფასზე.
“ფაქტობრივად ფქვლის გარდა ყველა ინგრედიენტზე, მარილზე,ზეთზე, წყალზე და ენერგომატარებლებზე ფასი გაზრდილია, სუბსიდირების პროგრამაში ჩართულ არც ერთ კომპანიას სუბსიდირების პერიოდში პურზე ფასი არ გაგვიზრდია, სამომავლოდ რა იქნება არ ვიცით, ეს მხოლოდ იმაზეა დამოკიდებული სუბსიდირების პროგრამის დასრულების შემდეგ ფქვილის ფასი რანიშნულზე დადგება, თუ გაძვირდება, რა თქმა უნდა პურის ფასიც ავტომატურად გაიზრდება. სუბსიდირებაც ხო იმიტომ გაკეთდა, რომ პურის ფასი არ გაძვირებულიყო. თუმცა ვფიქრობ რომ ფასები უნდა დასტაბილურდეს, ახლა ზაფხულია, ახალი მოსავლის აღების პერიოდია და ფასებიც ნელ-ნელა ქვევით მოდის. პურის ფასი ყველა კომპონენტის ფასზეა დამოკიდებული, რათქმა უნდა პროცენტულად ყველაზე მეტი წილი ფქვილზე მოდის, თუმცა სხვა კომპონენტებიც არანაკლებ მნიშვნელოვანია.“— აღნიშნა ბაქარ ბაკურაძემ.
ფქვილის სუბსიდირების მეორე ეტაპი საქართველოში ივნისის ბოლოს მთავრდება. პანდემიის პირობებში ფქვილის ფასის სუბსიდირებისთვის და ე.წ. სოციალურ პურზე ფასის შესანარჩუნებლად სახელმწიფომ ბიუჯეტიდან 10 მილიონი ლარი გამოყო. სუბსიდირების პირველი ეტაპით, სამიზნე ფასად, 1 ტომარა მაღალი ხარისხის ფქვილის ფასი 53 ლარით განისაზღვრა.
თაკო კვაჭანტირაძე