რუსეთი მუშა ხელის მწვავე დეფიციტს განიცდის და ამის მთავარი მიზეზი - კორონაკრიზისია.
ოფიციალური მონაცემებით, პანდემიის დაწყების შემდეგ ქვეყანაში შრომითი მიგრანტების რაოდენობა - ძირითადად ცენტრალური აზიიდან მკვეთრად, 11-დან 5 მლნ.-მდე შემცირდა. შექმნილ ვითარებაში მთავრობამ მუშახელის დეფიციტთან საბრძოლველად სპეციალური გეგმა შეიმუშავა - დიდ მშენებლობებზე, სამთომომპოვებელ მრეწველობაში და სხვა დარგებში, სადაც მძიმე და არაკვალიფიცირებულ სამუშაოს მიგრანტები ასრულებდნენ, მომავალში პატიმრებს გამოიყენებენ.
რუსეთში საკმაოდ ბევრი პატიმარია - 482 000. ის მსოფლიოში მესამე მაჩვენებელია - მეტი მხოლოდ შტატებში (2, 1 მლნ.) და ბრაზილიაშია (755 000).
რუსეთის რკინიგზა, რამდენიმე მსხვილი მეტალურგიული კონცერნი, სახელმწიფო ნავთობკომპანია „როსნეფტი“და სახელმწიფოს კუთვნილმა „სბერბანკი“ ამ გეგმით უკვე დაინტერესდნენ, თუმცა, მას კრიტიკაც არ აკლია - პირველ რიგში იმის გამო, რომ ეს მიდგომა გულაგთან პირდაპირ ასოციაციას იწვევს.
სასჯელაღსრულების სამმართველოს დირექტორის ალექსანდრ კალაშნიკოვის თქმით, ეს შედარება უადგილოა და არანაირი გულაგის აღდგენა არ იგეგმება - მისი თქმით, პატიმრები საერთო საცხოვრებლებში, კარგ პირობებში იცხოვრებენ და ღირსეულ ხელფასებსაც მიიღებენ.
ასევე, შრომის სანაცვლოდ შესაძლებელი იქნება პატიმრობის ვადის შემცირებაც.
„ციხეებში ჯანმრთელი მამაკაცები სხედან, საქმე არა აქვთ და თუ მათი შრომა კარგად იქნება ორგანიზებული - რატომაც არა? ეს ნამდვილად არანაირი გულაგი არაა“ - ამბობს რუსეთის პრეზიდენტთან არსებული ადამიანის უფლებების საბჭოს თავჯდომარე ვალერი ფადეევი.
თუმცა, კერძო კომპანიები ამ ინიციატივას სკეპტიკურად უყურებენ - პატიმრების მხრიდან მცირე ხელფასზე მუშაობის მოტივაცია ძალიან დაბალი იქნება. თანაც მხოლოდ სამშენებლო სექტორს 3-4 მლნ. მუშა სჭირდება, ციხეებში კი ამდენი არ ზის - თვლის რუსეთის მენაშანეთა ასოციაციის თავჯდომარე ანტონ გლუშკოვი.
გეგმას რამდენიმე სუსტი ადგილი აქვს.
პირველი - რუსეთში დღეს პატიმრების იძულებითი შრომა აკრძალულია. კონსტიტუციაში ამ პუნქტის გაჩენა მძიმე ისტორიულმა წარსულმა განაპირობა - 1930-1950-ან წლებში მილიონობით პატიმარი გიგანტურ საბჭოურ პროექტებში მონების სტატუსში მონაწილეობდა.
მეორე - სახელი „გამოსასწორებელი ცენტრები“, სადაც მომავალში იცხოვრებენ და იმუშავებენ პატიმრები, ძალიან წააგავს ჩინეთის მთავრობის მიერ უიგურებისთვის შექმნილ ბანაკებს - მუსულმანური უმცირესობა ჩინეთის ჩრდილოეთ-დასავლეთში სასტიკად იჩაგრება და უმძიმეს პირობებში იძულებით მუშაობს.
მესამე - რუსეთის ციხეები სკანდალის ცენტრში ხშირად ხვდებიან, და მათ ძალიან ცუდი რეპუტაცია აქვთ. არავის სჯერა, რომ იმ ჯოჯოხეთში შესაძლებელი იქნება პატიმრებისთვის მუშაობის ნორმალური, ცივილიზბული პირობების შექმნა.
უფლებადაცვითი ორგანიზაციები წლების მანძილზე საუბრობენ რუსეთის ციხეებში ადამიანის უფლებების უხეშ დარღვევებზე, დასაქმებული პატიმრების ძალიან დაბალ ხელფასებზე, რომელიც თანაც, თითქმის მთლიანად იხარჯება ადმინისტრაციის მიერ პატიმრებისთვის ტანსაცმლის, საჭმლის, და საპნის ყიდვისთვის.
„მოტივაცია ნულოვანია, იმიტომ რომ ციხიდან გამოსვლის პერიოდისთვის რეალური თანხა ანგარიშზე თითქმის არავის რჩება. შედეგად ხარისხი ზარალდება - პატიმრების მიერ გაკეთებული ავტობუსების გაჩერებები მალევე იშლება, მათ მიერ შეკერილი უნიფორმა ან აკრეფილი ბოსტნეული ფაქტიურად გადასაყრელია“ - ამბობს უფლებადამცველი ალექსეი ფედიაროვი.
Handlesblatt
თენგიზ აბლოთია
რუსეთი
