დასავლეთ საქართველოში თხილი ერთბაშად 1 ლარით გაიაფდა. ჯერ კიდევ აგვისტოს დასაწყისში გლეხებს მოსავლის გაყიდვა 4-5 ლარის ფარგლებში შეეძლოთ. მწარმოებლები თხილის 8-9 ლარამდე გაძვირებასაც ელოდნენ, ტენდენცია სექტემბერ ოქტომბერში გრძელდებოდა და ფასმა 6-ლარიან ნიშნულს გადააბიჯა, თუმცა მოულოდნელად თხილი ისევ გაიაფდა. ამ ეტაპზე 1 კგ. საშუალო ხარისხის თხილის ფასი საწყის ნიშნულს დაუბრუნდა და 4-4,50 ლარად იყიდება.

მართალია, მაღალი ხარისხის თხილი 6 ლარადაც არის შეფასებული, თუმცა ფერმერები ,,კომერსანტთან“ ამბობენ, რომ ამ ფასად თხილის გაყიდვა რეალურად წარმოუდგენელია. ზუგდიდის მუნიციპალიტეტში მცხოვრები გიზო ბესელიას თქმით,  წლევანდელი მოსავალი ხარისხის მკაცრ სტანდარტს რეალურად ვერ აკმაყოფილებს.

„ხარისხის მიხედვით თხილს ვყიდით 3-დან 4,50 ლარამდე, ასეთი იაფი მხოლოდ სეზონის დასაწყისში ღირდა, გაძვირებას ველოდით, მაგრამ პირიქით მოხდა. მაღალი ხარისხის თხილის ფასი 6 ლარია, მაგრამ ეს იმ შემთხვევაში, თუკი 10 გატეხილი თხილიდან 10-ვე საღია, ასეთი რამ შეუძლებელია. მიუხედავად იმისა, რომ წინა წლებისგან განსხვავებით  ხარისხი  აშკარად გაუმჯობესებულია, 100%-ით სტანდარტს პროდუქტი ვერანაირად ვერ დააკმაყოფილებს“, - ამბობს გიზო ბესელია ,,კომერსანტთან“.

თხილის გაიაფებას ,,თხილის მწარმოებელთა ასოციაციის“ ხელმძღვანელი გიორგი თოდუა თურქეთის ფაქტორს უკავშირებს და დასძენს, რომ საფასო ცვლილება გლობალური ფაქტორით არის განპირობებული.

,,თურქეთი თხილის ყველაზე მსხვილი ექსპორტიორია მსოფლიო ბაზარზე. წელს იქ განსაკუთრებით დიდი მოსავალია, დიდი მოსავალია ჩვენთანაც, თუმცა ფასების დაჭერა ვერ მოხერხდა. ამ ეტაპზე თხილის გულის ფასი 14,50 ლარია, 17 ლარამდეც ღირდა, შარშან ამ დროს ფასი 20 ლარს აღწევდა.  წელს  ფასი შემცირდა, თურქეთში მაღალი  ინფლაციაა, ჭარბი მოსავალი და ყველაფერი ეს ფასებზე აისახება. დღესდღეობით ჩვეულებრივი გაუტეხავი თხილის ფასიც შემცირდა და მაქსიმუმ 5,5-6 ლარია, მაგრამ ხარისხიდან გამომდინარე, ფერმერებს უფრო ნაკლებად უწევთ გაყიდვა“, - ამბობს თოდუა ,,კომერსანტთან“.

თხილის დაბალ ხარისხს იგი მოსავლის მოვლასთან დაკავშირებულ პრობლემას უკავშირებს.

,,მთავრობის აქტიური აგროღონისძიებების მეშვეობით მავნებლის დიდი ნაწილი განადგურდა, რაც დიდი მიღწევაა. თუმცა ფერმერებმა შეამცირეს წამლობა, რაც მყისიერად აისახა ხარისხზე. ცალკე პრობლემა იყო მუშახელის სიმცირე, რის გამოც დროულად მოხერხდა თხილის აღება. არც საშრობი და შემნახველი ტექნიკაა ხელმისაწვდომი, ამ ყველაფერმა კი ხარისხი დააგდო. ჩვენ რეალურად ვერ ვუწევთ კონკურენციას თურქულ თხილს, რომლის მოსავლიანობა წელს საკმაოდ მაღალია და ხარისხითაც გამოირჩევა“, - ამბობს თოდუა.

რაც შეეხება თხილის ფასს გლობალურ ბაზრებზე, ,,თხილის მწარმოებელთა ასოციაციის“ ინფორმაციით, 5.5 ამერიკული დოლარია.

გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს მონაცემით, მიმდინარე წლის 1-ლი აგვისტოდან 28 ნოემბრის ჩათვლით საქართველოდან 14.6 ათასი ტონა თხილის ექსპორტი განხორციელდა, რომლის ღირებულებამ $66.8 მლნ შეადგინა.

მარი ჩიტაია