ნავთობინდუსტრია პანდემიისგან ერთ-ერთი ყველაზე დაზარალებული დარგი აღმოჩნდა - ლოქდაუნის პერიოდში სატრანსპორტო გადაზიდვები მკვეთრად დაეცა, რის გამოც ენერგომატარებლებზე მოთხოვნაც ჩამოიშალა.
დღეს, როდესაც მთელს მსოფლიოში შეზღუდვები მოქმედებს, თუმცა შერბილებული, მოთხოვნა დღე-ღამეში 15-17 მლნ. ბარელით გაიზარდა, მაგრამ კრიზისამდელ მდგომარეობასთან შედარებით მაინც 6-7 მლნ. ბარელით ნაკლებია.
პანდემიის დროს ნავთობინდუსტიაში შექმნილი კრიზისული ვითარება ოპეკ-ის ფარგლებში საკვანძო ქვეყნებს შორის განხეთქილებამაც გააღრმავა - რუსეთი და საუდის არაბეთი მოპოვების შემცირებაზე ვერ შეთანხმდნენ, რაც სანავთობო ომში გადაიზარდა.
შედეგად ფასები იმაზე მეტად დაეცა, ვიდრე მოსალოდნელი იყო - მარტში 1 ბარელი ნავთობი 31 დოლარამდე, ხოლო აპრილში - 25 დოლარამდე დაეცა.
საბოლოოდ, კრიზისის გაღრმავებამ მოსკოვს და ერ-რიადს ამბიციების დათმობა აიძულა - ოპეკი-ს ქვეყნებმა და მათმა მოკავშირეებმა დღე-ღამეში მოპოვება 9,7 მლნ. ბარელით შეამცირეს, რის შემდეგაც ვითარება სანავთობო ბაზარზე მეტ-ნაკლებად დასტაბილურდა.
მაისიდან, საკარანტინე შეზღუდვებს შერბილებასთან ერთად, ნავთობმა აღდგენა დაიწყო და შავი ოქროს ფასმა 40 დოლარს მიაღწია. შემოდგომაზე ფასი 52 დოლარამდე გაიზარდა, თუმცა, კორონავირუსის ახალი შტამის თაობაზე გავრცელებული ინფორმაციის შემდეგ, დეკემბერში ისევ ვარდნა დაიწყო.
რა ელის ნავთობის ბაზარს 2021 წელს?
ამ საკითხზე ბევრი სხვადასხვა მოსაზრება არსებობს, თუმცა, ყველა ექსპერტი თანხმდება, რომ მკვეთრი ზრდა არ იქნება. საშუალო ფასი 50 დოლარის მიდამოებში იმოძრავებს.
ნავთობის გაძვირებას რამდენიმე ფაქტორი შეაფერხებს - პანდემიის დასრულების გაურკვეველი პერსპექტივა, ახალი ლოქდაუნების რისკი, ლიბიაში და ირანში მოპოვების ზრდა.
თუმცა, იმ შემთხვევაში თუ ვაქცინაცია წარმატებული იქნება, ამან შესაძლო ნავთობზე ფასი 55 დოლარამდე უკვე 2021 წლის ბოლოსთვის გაზარდოს.
ნავთობის ბაზრის წინაამღდეგ კიდევ ერთი ფაქტორი მუშაობს - აშშ-ს პრეზიდენტად ჯო ბაიდენის არჩევა. ცნობილია, რომ ახალი პრეზიდენტი კორონავირუსთან ბრძოლის მკაცრი მეთოდების მომხრეა და შტატებში ახალი შეზღუდვებია მოსალოდნელი. გარდა ამისა, ბაიდენის ადმინისტრაცია მწვანე ენერგეტიკის სახელმწიფოებრივ დონეზე მხარდაჭერას გეგმავს, რაც ნავთობზე ასევე ნეგატიურად აისახება.
საერთაშორისო ენერგეტიკული სააგენტო მიიჩნევს, რომ 2021 წელს ნავთობზე გლობალური მოთხოვნა 2019 წლის 97-99%-მდე გაიზრდება, რაც ფასების ზრდას ხელს შეუწყობს.
ნავთობისთვის ერთ-ერთი მთავარი მხარდაჭერა იქნება აზიაში მოთხოვნის ზრდა, სადაც ეკონომიკის აღდგენა ევროპაზე და ამერიკაზე სწრაფად მიმდინარეობს.
მთლიანობაში 2021 წელი სტაბილური იქნება, რადგანაც ოპეკ-მა 2020-ში თავის ქმედითუნარიანობა დაადასტურა - კარტელში შემავალი და მათი მოკავშირე ქვეყნები აცნობიერებენ, რომ ჯიუტობა საბოლოო ჯამში ყველასთვის საზიანოა, მათ შორის, თავად ამ ქვეყნებისთვის.
წყარო: forbes.ru