ამერიკის ფედერალურმა სავაჭრო კომისიამ და 46 შტატის გენერალურმა პროკურორმა Facebook-ს წინაამღდეგ სასამართლოში საჩივრები შეიტანეს.

სოციალური ქსელს პერსპექტიული კონკურენტის სისტემატურ ყიდვაში და ხელოვნური მონოპოლიის შექმნაში ადანაშაულებენ. მაგალითად, 2012 წელს Facebook-მა 1 მლრდ. დოლარად Instagram,  ხოლო 2014-ში 19 მლრდ. დოლარად  WhatsApp იყიდა და ეს ფაქტები  კონკურენციის ხელოვნურ შეზღუდვას შეფასდა.

ფედერალური კომისიის მიზანია - აიძულოს Facebook ანტიკონკურენტული ქმედებების შეწყვეტა - განაცხადა კომისიაში არსებული კონკურენციის ბიუროს თავჯდომარეს იან კონერმა.

საჩივრების ავტორების აზრით, სოციალურმა ქსელმა თავისი ქმედებებით მილიონობით მომხმარებელი და მცირე ბიზნესი დააზარალა, თავად კი უზარმაზარ მოგება მიიღო - 2019 წელს სოციალური ქსელის მოგებამ 18,5 მლრდ. დოლარი შეადგინა.

კომისიის აზრით, თავიდან Facebook-თან კონკურირებას ცდილობდა, თუმცა, საბოლოო ჯამში მისი ყიდვა გადაწყვიტა, და ამით საფრთხის ნეიტრალიზება მოახდინა. ამავე პერიოდში სოციალური ქსელის მენეჯმენტი მიხვდა, რომ მისთვის საფრთხეს მესენჯერები წარმოადგენენ, და 2014 წელს ამ ბაზარზე აშკარა ლიდერი WhatsApp, იყო.

Facebook აქაც მარტივი გზით წავიდა, და პოტენციური კონკურენტის ყიდვა ამჯობინა.

ბრალდებების თანახმად, Facebook ასევე თავს ახვევს თავისთვის მომგებიან პირობებს პროგრამული უზრუნველყოფის მწარმოებლებს.

საბოლოო ჯამში ფედერალურ სავაჭრო კომისიას და 46 პროკურორს სურთ 3 რამ - აიძულონ Facebook გაყიდოს  Instagram და WhatsApp,  აუკრძალოს Facebook-ს პროგრამული უზრუნველყოფის მწარმოებლების შიდა საქმეებში ჩარევა, და სოციალური ქსელის მიერ ყველა მომდევნო გარიგების შეთანხმება სახელმწიფოსთან.

Facebook-ის ვიცე-პრეზიდენტის ჯენიფერ ნიუსტედის თქმით, ორივე საკამათო გარიგება ანტიმონოპოლური სამსახურის მიერ დამტკიცებული იყო, გარდა ამისა 2014 წელს ევროკომისიამაც ამ გარიგეგებში კონკურენციის ვერანაირი ხელოვნური შესუსტება ვერ დაინახა.

„ორივე რეგულატრომა ეს გარიგებები მოიწონა, და ეს სწორი გადაწყვეტილება იყო, რადგანაც მათ შორის არც ერთი არავითარ საფრთხეს კონკურენციისთვის არ წარმოადგენს“ - განაცხადა მან.

ნიუსტედის თქმით, კომპანიამ ამ ორივე სერვისის განვითარებაში მილიარდობით დოლარი დახარჯა, და რეგულატორის ამჟამინდელი მოთხონა - ისტორიის გადახედვაა.

ამ დავის შემდგომი განვითარების ყველაზე რეალისტური სცენარია მისი ჩაძირვა ქაღალდებში - თანაც Facebook-ის იურისტებს ამ კუთხით დიდი გამოცდილება აქვთ.

საჩივრის იურიდიული მხარე საკმაოდ სუსტია  - პირველ რიგში იმიტომ, რომ არც Instagram  და არც WhatsApp ციფრული ბაზრის ლიდერები არ იყვნენ მაშინ,  როდესაც Facebook-მა ისინი იყიდა  - პირიქით, უკვე შეძენის შემდეგ, სოციალურმა ქსელმა მათ განვითარებაში დიდი თანხები ჩადო, და ლიდერებად აქცია.

თანაც, ორივე გარიგებამ დასტური აშშ-ს ანტიმონოპოლური სამსახურისგან მიიღო, და ამ გადაწყვეტილების გადახედვა რთული იქნება - ასეთი პრეცედენტი ამერიკაში ჯერ არ იყო, ამიტომაც, პირველი ინსტანციის სასამართლომ რომც მოითხოვოს Facebook-ისგან სერვისების გაყიდვა, სამართლებრივი დავა წლობით გაგრძელება.

გარიგებების გაუქმების ცალსახა იურიდიული საფუძველი არ არსებობს, ამიტომაც სასამართლო დროში აუცილებლად გაიწელება.

 Facebook არ არის ერთად-ერთი მაღალტექნოლოგიური კომპანია, რომელსაც ბაზრის მონოპოლიზებას აბრალებენ - აშშ-ს იუსტიციის სამინისტრო Google-ს უჩივის, და მიზეზი იგივეა - საძიებო სისტემების და ინტერნეტ-რეკლამის ბაზრის ხელოვნური მონოპოლიზება.

გარდა ამისა აშშ-ს სახელმწიფო ორგანოები Google-ის, Amazon-ის, Facebook-ის, Twitter-ის და  Microsoft-ის საქმიანობას მონოპოლიზის ხელშეწყობის კუთხით წლებს მანძილზე იკვლევენ.

forbes.ru