განვითარებულ ქვეყნებში სულ უფრო მეტად იზრდება მოთხოვნა ეკოლოგიურობაზე და ამ ტრენდის ნაწილია 2021 წლის პირველ ნახევარში ელექტრომობილების გაყიდვების 160%-იანი ზრდა.
მოთხოვნის კუთხით პირველ ადგილზეა ჩინეთი, სადაც საანგარიშო პერიოდში 1,1 მლნ. ელექტრომობილი გაიყიდა, მაშინ, როდესაც ევროკავშირში - 1 მლნ. ეს გასაკვირი არაა, თუ გავითვალისწინებთ ჩინეთის ეკოლოგიურ პრობლემებს, განსაკუთრებით დიდ ინდუსტრიულ ქალაქებში.
ჩინური კომპანიები, რომლებსაც აქტიურად ეხმარება სახელმწიფო, ამ ტრენდს გვერდს ვერ აუვლიდნენ - სადღეისოდ ჩინურ ბაზარზე რამდენიმე მწარმოებელი მუშაობს და ყველა მათგანი კონკურენტად პირველ რიგში Tesla-ს მიიჩნევს.
მათ შორის 4 გამოკვეთილი ლიდერია - BYD, Li Auto, NIO და Xpeng, რომლებიც 2010-ან წლებში დაარსდა. გარდა ამისა, რამდენიმე ერთობლივი ამერიკულ-ჩინური კომპანიაც მუშაობს - მაგალითად SGMW, რომლის დამფუძნებლები არიან General Motors და ჩინური SAIC Motor Corporation და Liuzhou Wuling Motors.
მათი ერთობლივი ნამუშევარია სუპერკომპაქტური ავტომობილი, რომელიც 4300 დოლარი ღირს.
ამის მიუხედავად, ელექტრომობილების ჩინური ბაზრის ლიდერი მაინც Tesla რჩება. ამას რამდენიმე მიზეზი აქვს - პირველი ისაა, რომ Tesla-მ ჩინეთში ქარხანა ადგილობრივი პარტნიორების გარეშე გახსნა, მეორე კი - ჩინელები ბრენდებს შორის ყველაზე ძვირებს და პრესტიჟულებს ირჩევენ.
ამან ამერიკულ კონცერნს რამდენიმე წლიანი უპირატესობა მისცა, რა დროსაც Tesla ჩინურ ბაზარზე მყარად დამკვიდრდა. მისი მთლიანი შემოსავლის 22% სწორედ ჩინეთზე მოდის, ხოლო მისი გაყიდვები ყველა ჩინური ბრენდის ერთად აღებულის მაჩვენებლებს თითქმის 50%-ით აღემატება.
თუმცა - შეძლებს კი ის ზრდადი ჩინური მწარმოებლების ფონზე პირველობის შენარჩუნებას?
აშკარაა პარალელი სმარტფონების ბაზართან, რომლის უცვლელი ლიდერიც წლების მანძილზე Apple იყო, თუმცა, 2021 წელს მას როგორც ჩინეთში, ასევე მსოფლიო მასშტაბში Xiaomi-მ გაუსწრო.
ჩინელებს ამის მიღწევისთვის 10 წელი დასჭირდებათ, ელექტრომობილების მწარმოებლებს ამ გზის გავლა გაცილებით უფრო სწრაფად შეუძლიათ.
ამ ბრძოლაში გადამწყვეტი როლის შესრულება აკუმულატორებს შეუძლიათ - ელექტრომობილის თვითღირებულებაში 30-40% სწორედ აკუმულატორებზე მოდის. ამ დროისთვის ელექტრომობილების განვითარებას მათი მაღალი ღირებულება, დამუხტვის მაღალი ხანგრძლივობა, მუხტის სწრაფი ხარჯვა და ბევრ ქვეყანაში დამუხტვის სუსტი ინფრასტრუქტურა - ესაა ძირითადი ფაქტორები, რომლებიც ელექტრომობილების ინდუსტრიის განვითარებას აფერხებს.
შედეგად, სწორედ აკუმულატორების ბაზარზე მიდის ინჟინრების შეჯიბრება ელექტრომობილების ბაზარზე.
დღეს 3 ქვეყანაზე - ჩინეთზე, იაპონიაზე და სამხრეთ კორეაზე მოდის მსოფლიოში ელექტრომობილების აკუმულატორების წარმოების 95%, თუმცა, ამ ბაზარზე ნელა-ნელა უპირატესობა ჩინური კომპანიებისკენ გადადის.
მსოფლიოში ამ ინდუსტრიაში პირველ ადგილზეა სწორედ ჩინური Contemporary Amperex Technology (CATL), რომელიც მსოფლიოში ელექტრომობილების აკუმულატორების 29,3% -ს აწარმოებს. მის კლიენტებს შორის Tesla-ც არის.
ჩინური კომპანიების ასეთი წარმატება ძირითადად ადგილობრივმა მოთხოვნამ განაპირობა, თუმცა, ისინი საერთაშორისო ბაზარზეც აქტიურობენ.
ჩინური კომპანიები აქტიურად მუშაობენ აკუმულატორების თვითღირებულების შემცირებაზე და ეფექტურობის ზრდაზე. ამისთვის, მაგალითად, ისინი ცდილობენ წარმოებაში უფრო იაფი მასალების გამოყენებას და ამან გარკვეული შედეგები უკვე მოიტანა.
Tesla ამ კუთხით შედარებით პასიურია და იქმნება შთაბეჭდილება, რომ ის აკუმულატორების ბაზარზე კონკურენციაში ჩაბმას არ აპირებს და ამის გამო შესაძლოა მთავრობის დახმარებით ჩინელებმა ამ კუთხით კონკურენცია მოიგონ, ეს კი Tesla-ს პირველობის შემდგომ შენარჩუნებას ხელს შეუშლის.
ამ დროისთვის Tesla-ს მთავარი უპირატესობა მისი ბრენდია, ხოლო ტექნიკური მახასიათებლები ჩინური ანალოგებისგან დიდად არ განსხვავდება. მაშ რით დასრულდება ეს რბოლა?
ერთ-ერთი ყველაზე რეალური სცენარია ბაზრის სეგმენტირება - Tesla დარჩება პრემიალურ სეგმენტში, ხოლო ჩინური კომპანიები - მასობრივ ბაზარზე.