დონალდ ტრამპამდე აშშ-ს ჩინეთთან კონსტრუქციული ურთიერთობები ჰქონდა, რომელსაც საფუძვლად ეკონომიკური მოგება და საერთაშორისო წესრიგი ედო. თუმცა, რამდენიმე წელიწადში ორმა ქვეყანამ მეგობრობიდან მტრობამდე დიდი გზა გაიარა.

ანალიტიკოსი დენიელ ერგინი ამას დიდ შეცდომად მიიჩნევს.

„ჩვენი ეკონომიკები უკიდურესად გადაჯაჭვულია. შეუძლებელია კარი უბრალოდ მიაბრახუნო და თქვა „ჩვენ მივდივართ". ვერსად ვერ წავალთ. ჩვენ ჩინელების ტრილიონობით ვალი გვაქვს, ჩინურ ფასიან ქაღალდებს ამერიკელებისთვის დივიდენდები მოაქვს“, - განაცხადა მან.

მისი აზრით, თუ ჯო ბაიდენი აშშ-ს პრეზიდენტი გახდება, მას ძალიან საშიშ ტერიტორიაზე მოუწევს სიარული. ჩინეთი არის ამერიკის ეკონომიკური პარტნიორიც და კონკურენტიც. ბაიდენი რიტორიკის სიმწვავეს შეამცირებს და ურთიერთობების ნორმალიზებას შეეცდება. პრაქტიკული თვალსაზრისით, ამერიკის ენერგეტიკული სექტორი ძალიან მიმზიდველია ჩინელებისთვის და მათ შესაძლოა ამ დარგში ტრილიონები ჩადონ.

ჩინეთის სანავთობო იმპორტის მესამედი ამერიკაზე მოდის. თუმცა, დღეს ნავთობის ბაზარზე უზარმაზარი კონკურენციაა და ჩინეთი არაა ვალდებული მაინც და მაინც ამერიკული ნავთობი იყიდოს.

ჯერ კიდეც ტრამპთან კონფლიქტამდე პეკინი რუსეთს ყურადღებით უყურებდა, შტატებთან ურთიერთობების გაფუჭებამ კი ეს ტენდენცია გააძლიერა, მოსკოვი კი ყოველთვის მზადაა ჩინელებთან უფრო მჭიდრო თანამშრომლობისთვის.

ეს გასაგებიცაა, რუსეთის ბიუჯეტის 60%-ს ენერგომატარებლების ექსპორტი ავსებს და ამ კუთხით ჩინეთზე უკეთეს პარტნიორს ვერც ინატრებ.

შესაბამისად, ამერიკული ნავთობის ექსპორტი ჩინეთში შემცირდა, ხოლო რუსული გაიზარდა. 2005 წელს რუსეთზე ჩინეთის ნავთობმოხმარების 5% მოდიოდა, მაგრამ ეს წილი 25-წლიანი შეთანხმების წყალობით მნიშვნელოვნად გაიზრდება. აშშ კი მესამე და ზედმეტის როლში აღმოჩნდა.

„სანამ ტრამპი ჩინეთს კორონავირუსის გამო წყევლის  - პუტინი და სი ცზიანპინი ბლინებს ერთად აცხობენ“ - განაცხადა საერთაშორისო კომპანიების ადვოკატმა რობერტ ამსტერდამმა.

დღეს ჩინეთს რუსული ნავთობი და გაზი სჭირდება, თუმცა, მას არანაკლებად სჭირდება მაღალტექნოლოგიური ამერიკული ექსპორტი, რომელიც ქვეყნის მომავალს ემსახურება.

ამერიკასაც სჭირდება ჩინეთი, რადგანაც მასზე მოდის აშშ-ს საგარეო ვაჭრობის 5%, ჩინეთში კი ამერიკული ტრანსნაციონალური კორპორაციების ქარხნები მუშაობს - მათ შორისაა Apple, Boeing, Caterpillar, Microsoft, Tesla.

„ტრამპმა სავაჭრო პრობლემის სწორი დიაგნოზი დასვა, მაგრამ მისი წამალი არ მუშაობს. საბაჟო ტარიფები, ეს ჩინეთზე წნეხია არაა. არამედ წნეხია ამერიკელ მომხმარებელზე. ჩინელებს კარგად ესმით, რომ ტრამპის მუქარების მიუხედავად, ის ურთიერთობებს ვერ დაანგრევს. პარალელურად კი ჩინეთი ამერიკულ ტექნოლოგიებზე დამოკიდებულების შემცირებას ცდილობს“ ,-  თვლის ამსტერდამი.

აშშ-ს ურთიერთობები ათწლეულების მანძილზე ისეთი ცუდი როგორც დღეს, არასდროს ყოფილა, ისევე როგორც პეკინის მეგობრობა მოსკოვთან. თუმცა, ასე დიდხანს ვერ გაგრძელდება და ადრე თუ გვიან ყველაფერი ჩვეულ კალაპოტში დაბრუნდება.

მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ