ათწლეულების მანძილზე კოსმოსურ ინდუსტრიაში არაფერი განსაკუთრებული არ ხდებოდა, თუმცა 2020 წელი ამ მხრივ გამორჩეული იყო.
პანდემიით გამოწვეული სრული გაურკვევლობის პერიოდი კოსმოსის ათვისების მხრივ ძალიან წარმატებული და შეიძლება ითქვას, რევოლუციური იყო.
ითვლება, რომ კოსმოსური ინდუსტრიის კომერციული რელსებზე გადაყვანა 2009 წელს - კომპანია SpaceX-ს მიერ ორბიტაზე ტვირთის ტრანსპორტირებით დაიწყო. 2015 წელს კი უმნიშვნელოვანესი მოვლენა მოხვდა - აშშ-ს პრეზიდენტმა კერძო კომპანიებს კოსმოსური რესურსებისადმი წვდომა გაუხსნა.
ამის შემდეგ ინვესტიციები კერძო კოსმონავტიკაში სწრაფად გაიზარდა.
2020 წელს SpaceX-მა შემდეგი ნაბიჯი გადადგა, და ამჯერად კოსმოსში ჯერ 2, შემდეგ კი 4 ასტრონავტი გაუშვა, რაც ასტრონავტების რეგულარული კოსმოსური ფრენები დასაწყისი გახდა. გარდა ამისა კომპანია საკუთარ შვილობილ კომპანია Starlink-ს ავითარებს, რომელიც მსოფლიოში კავშირგაბმულობის უმსხვილესი ოპერატორი უკვე გახდა.
ასევე 2020 წლის ნოემბერში NASA-მ 20 ხელშეკრულება გააფორმა, რომელთა მიზანია კომერციული კოსმოსური ტექნოლოგიების განვითარება. სააგენტო საკუთარი ტექნიკური და ადამიანური რესურსებით 3 კომპანიას - SpaceX-ს, Blue Origin-ს, და Rocket Lab-ს - დაეხმარება..
2020 წელმა უკვე არსებული ტენდენცია საბოლოოდ გაამყარა - კოსმოში აქტიურად მიდის კერძო კაპიტალი, ეს კი - უზარმაზარი ფინანსური შესაძლებლობებია, თუნდაც სახელმწიფოსთან შედარებით. მხოლოდ პანდემიურ 2020 წელს ინვესტიციებმა კერძო კოსმოსურ ინდუსტრიაში 17,5 მლრდ. დოლარს მიაღწია.
კოსმოსური ინვესტიციები გრძელვადიანი კაპიტალდაბანდებად განიხილება - ზოგიერთი სფეროები, მაგალითად, ისეთები, როგორც თანამგზავრული ტექნოლოგიები შედარებით სწრაფ მოგებაზეა გათვლილი, ზოგიერთი პირიქით, თუმცა ეს ზრდადი ბაზარი ინვესტორებს ძალიან აინტერესებთ.
ბოლო 2 წლის მანძილზე ინვესტიციები კოსმოსში წელიწადში 10%-ით იზრდება. Bank of America-ს პროგნოზით, ამ ტემპის შენარჩუნების შემთხვევაში, 10 წლის მანძილზე ინვესტიციები ამ დარგში მინიმუმ 350 მლრდ.-მდე, მაქსიმუმ 1,4 ტრლნ. დოლარამდე გაიზრდება.
სხვა დარგებთან შედარებით 1,4 ტრლნ. ძალიან დიდი თანხა არაა - მაგალითად, მაღალტექნოლოგიური კომპანიების ჯამურმა ღირებულებამ 9 ტრლნ. დოლარს გადააჭარბა. თუმცა, არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ საუბარია ახალგაჩენილ დარგზე, რომელიც სულ რამდენიმე წლის წინ დაიბადა.
კოსმოსური ინდუსტრიის პოტენციალის ბოლომდე შეფასება საკმაოდ რთული საქმეა, რადგანაც დღეს-ხვალ მის ფარგლებში ბევრი ახალი მიმართულება გაჩნდება, რომელთა შესახებ დღეს არავინ არც კი ფიქრობს.
ყოველი ახალი გარღვევა - მთვარეზე ბაზის აშენება, მარსის დაპყრობა, და ა.შ. - ბევრ ახალ შესაძლებლობებს გააჩენს.
ასეთი გარღვევები ეტაპობრივი იქნება, რადგანაც ნებისმიერმა კოსმოსური ტექნოლოგია ეკონომიკურად დასაბუთებული უნდა იყოს. ინვესტორები კომერციული ფრენების გაიაფებას და სხვადასხვა კომპანიებს შორის თანამშრომლობის გაღრმავებას ელიან.
ინვესტორები კოსმოსური ინდუსტრიის განვითარების პერსპექტივებში დარწმუნებულები არიან, და მათ ესმით, რომ ეს - მხოლოდ დორის საკითხია.
ფაქტიურად, დღეს კაცობრიობა ახალი მსხვილი დარგის დაბადების მოწმეა, ისეთივე ძლიერის და პერსპექტიულის, როგორც 30 წლის წინ მაღალი ტექნოლოგიები იყო. 2020 წელს ილონ მასკმა კოსმოსში პირველი კომერციული მძიმე რაკეტა Crew Dragon გაუშვა, ასევე 2020 წლის ბოლოს Virgin Galactic-მა კოსმოსური ტურიზმის განვითარების გეგმებზე განაცხადა და აქციების გაყიდვა დაუწყო, კოსმოსური ინიციატივებით
IT- სექტორის ლიდერებიც — Google, Apple, Amazon, Facebook, და Microsoft გამოდიან.
ასე რომ, ყველაფერი ჯერ მხოლოდ იწყება.
forbes.ru
მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ