სარეიტინგო სააგენტო Fitch Ratings-ი თელასს პირველად აფასებს და მისი სავარაუდო გრძელვადიანი გამომშვების დეფოლტ რეიტინგი (IDR) ‘B+’-ით და სტაბილური პროგნოზით განსაზღვრა. 

საბოლოო რეიტინგის მინიჭება დამოკიდებულია კომპანიის წარმატებული ადგილობრივი ობლიგაციების გამოშვებასა და რეფინანსირებაზე, როგორც ხელმძღვანელობის მიერ წარდგენილ ბიზნეს გეგმაშია. 

რეიტინგი შეზღუდულია შესრულების რისკებით, რომლებიც დაკავშირებულია მიწოდების დაგეგმილ გაყოფასა და საქართველოში ბაზრის ახალ მოდელთან, მათ შორის, მხარის რისკი, რომელიც დაკავშირებულია ახალი ელექტროენერგიის მიმწოდებელთან (თელმიკოსთან). ეს ასევე განაპირობებს მომგებიანობის მაღალ ცვალებადობას და უფრო მცირე ზომებს, ვიდრე ევროპულ მსგავს კომპანიებშია.

რეიტინგის სიძლიერეს თელასის ბუნებრივი მონოპოლური პოზიცია განაპირობებს, ელექტროენერგიის განაწილების სეგმენტში თბილისში, რომელიც თავის მხრივ რეგულირდება გრძელვადიან აქტივებზე დაფუძნებული ტარიფებით, რომლებიც დადგენილია დამოუკიდებელი მარეგულირებლის (სემეკის) მიერ საქართველოში; ასევე, მოსალოდნელია ფულადი ნაკადების ხილვადობის გაუმჯობესება მიწოდების დაგეგმილი გაყოფისა და დაბალი სავალუტო (FX) რისკების შემდეგ.

ჩვენ ველით, რომ რეფინანსირების შემდგომი ლიკვიდურობისა და საკრედიტო მაჩვენებლები ადეკვატური იქნება რეიტინგისთვის, მაგრამ 2021-2023 წლების ტარიფებში ზარალის ანაზღაურებადი კომპონენტის მოქმედების ვადის ამოწურვის შემდეგ, სათავეში უნდა შემცირდეს. 

თელასის საბაზრო წილი საქართველოში 22%-ია. 

გაყოფის შემდეგ, თელასი აღარ შეაგროვებს გადასახადს საბოლოო მომხმარებლებისგან და მისი რეგულირებადი ბიზნესი დაეყრდნობა თელმიკოს, როგორც ერთპიროვნულ მხარეს. 

Fitch-ს მიაჩნია, რომ თელასის მხარის რისკი ნაწილობრივ შემცირდება საბანკო გარანტიებით და თელმიკოს მიერ

ხელშეკრულებით ფასთა სხვაობებზე ბაზრის ოპერატორთან - ESCO– სთან, 2022 წლიდან, რამაც უნდა უზრუნველყოს ელექტროენერგიის შესყიდვის ფასის სტაბილურობა. ჩვენ ვთვლით, რომ ESCO-ს არაპირდაპირი მხარდაჭერით მხარს უჭერს საქართველოს მთავრობა (BB / ნეგატიური).

Fitch-ის განცხადებით, 2H21– დან თელასის ფულადი ნაკადები დაექვემდებარება ახალი ბაზრის მოდელის შესრულების რისკებს და ელექტროენერგიის ვაჭრობის დაწყების შესაძლო გადავადებას, რამაც შეიძლება შეაჩეროს ESCO– ს საფასო გარანტია.

თელმიკოს დებიტორული დავალიანების შეგროვებისა და გადახდის დისციპლინის აღრიცხვის და ESCO– ს მხარდაჭერის არარსებობა, ასევე ზრდის გაურკვევლობას თელასის ფულადი ნაკადების შესახებ. ამავე დროს, რეფორმის შედეგად მნიშვნელოვნად შემცირდა არასტაბილურობისა და ფულადი სახსრების დროული შემოდინება, რაც შესაძლოა რეიტინგისთვის პოზიტიური აღმოჩნდეს. 

2020-ში თელასმა 52 მლნ ლარის ზარალი მიიღო, Fitch-ის მიერ დაანგარიშებული EBITDA-თი. 

Fitch-ის თქმით, ეს იყო შედეგი იმისა, რომ  მნიშვნელოვნად შემცირდა მოხმარება Covid-19 შეზღუდვების ფონზე და ამავე დროს, იმით, რომ მარეგულირებლის გადაწყვეტილებით, თელასის საბოლოო მომხმარებლის ტარიფის კორექტირება 2021 წლამდე გადაიდო, ელექტროენერგიის შესყიდვის ფასების ზრდის მიუხედავად.

ამავე დროს, ეს იყო საქართველოს ჰიდროელექტროსადგურებისათვის მშრალი წლის და გაზრდილი იმპორტის შედეგი. 

თელასის ფინანსური პროფილი ძლიერია 2021-2023 წლების რეიტინგისთვის. 2024 წლიდან მისი ბერკეტები შესადარი იქნება GGU- სთან (Georgian Global Utilities) , EPas- თან და Mangistau- სთან, მაგრამ უფრო სუსტი იქნება, ვიდრე Rosvodokanal- ის. თელასსა და Rosvodokanal– ს სესხი და შემოსავალი აქვთ მხოლოდ ადგილობრივ ვალუტაში, ხოლო GGU– ს, EPas– ს და Mangistau– ს ნაწილობრივ აქვთ დავალიანება უცხოურ ვალუტაში.

Gbc.ge