საქართველოში ჩვენი რეგიონისთვის იშვიათი ხილის - ფეიხოას პლანტაციების რაოდენობა სწრაფად იზრდება. განსაკუთრებით პოპულარული ის სამეგრელოშია, სადაც თითქმის ყველა გლეხს საკარმიდამო ნაკვეთზე ფეიხოას რამდენიმე ბუჩქი მაინც აქვს. ეს ხილი ადგილობრივებს ძალიან მოსწონთ, მოთხოვნა ქვეყნის სხვა რეგიონებშიც სწრაფად იზრდება.
ფეიხოა საქართველოში პირველად მე-20 საუკუნის დასაწყისში გამოჩნდა, კერძოდ, აფხაზეთში და აჭარაში. 1940 ფეიხოას ნერგი 160 ჰექტარზე იყო დარგული, სადღეისოდ კი - 360-400 ჰა-ზეა განთავსებული. ეს ხილი ძირითადად დასავლეთ საქართველოს ნესტიან კლიმატში ხარობს, თუმცა, კახეთში და ქვემო ქართლშიც შეგხვდებათ.
ზოგადად, ფეიხოას სამრეწველო პლანტაციების ბევრი არაა - ძირითადად საქართველოში ის საკარმიდამო ნაკვეთებზე მოჰყავთ. მაგრამ უკვე დღეს სამეგრელოში პირველი მსხვილი ფერმებიც გამოჩნდა, რომლებიც მეტწილად შავი ზღვის სანაპიროზეა, რადგანაც ის სიცივეს ვერ იტანს და -10 გრადუსზე ნადგურდება.
ფეიხოას კარგი პერსპექტივა ორგანული პროდუქტების სეგმენტშიც აქვს. იმის გამო, რომ ამ მცენარეს ბევრი მავნებელი არ ეკარება, მისი მოყვანა ყოველგვარი ქიმიის გარეშე, ორგანული მეთოდებითაა შესაძლებელი. ეს კი მის ფასეულობას საერთაშორისო ბაზარზე მნიშვნელოვნად ზრდის.
ბოლო პერიოდში საქართველოში ფეიხოას წარმოება აქტიურად იზრდება. ასევე მატულობს ექსპორტიც, კერძოდ 2019 წელს ქართული ფეიხოას გასაღების ძირითადი ბაზარი უკრაინა იყო, სადაც 235 ტონა გაიგზავნა, მთლიანობაში კი ქართული ფეიხოას ექსპორტმა 400 ტონას მიაღწია. მსხვილი იმპორტიორია ასევე სომხეთიც.
საგულისხმოა, რომ დღეს მსოფლიოში ფეიხოას კომერციული მიზნით მოყვანა შედარებით ახალი მოვლენაა. ამჟამად მისი მთავარი მწარმოებელი და ექსპორტიორი ახალი ზელანდიაა, ასევე ის დიდი რაოდენობით ავსტრალიაში, შტატებში, იტალიაში და პორტუგალიაში იწარმოება.
თუ საქართველოში ამ პროდუქტის შენახვის ტექნოლოგია სათანადო დონეზე დამუშავდება, აქაური ფეიხოას ექსპორტი ევროკავშირშიც შესაძლებელი იქნება. ბაზრის ანალიზი ფეიხოაზე მოთხოვნის ზრდაზე მეტყველებს, განსაკუთრებით ევროპაში და ამერიკაში. ამიტომაც სასურველია ქართველმა ფერმერებმა ამ კულტურის მოყვანას ხელი სერიოზულად მოჰკიდონ. წარმოების ზრდის, ხარისხის გაუმჯობესების და შენახვა-გადამუშავების ინფრასტრუქტურის სათანადო განვითარების შემთხვევაში, ფეიხოა შესაძლოა გახდეს ახალი და პერსპექტიული საექსპორტო მიმართულება.
წყარო east-fruit.com
მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ