ფასების ზრდის მძიმე ტრენდი 2022 წელსაც გაგრძელდება. ანალიტიკოსები  ვარაუდობენ, რომ ერთ-ერთი ყველაზე რთული წელი გველის გაზრდილი ფასებიდან გამომდინარე, რის გამოც შეიძლება ხარისხიან პროდუქტზე ხელმისაწვდომობა შეიზღუდოს. ტოტალური სიძვირის მიზეზად, ძირითადად, საერთაშორისო ბაზარზე სურსათსა და ნედლეულზე ფასების ზრდა მიიჩნევა. იქიდან გამომდინარე, რომ საქართველო იმპორტიორი ქვეყანაა, სამომხმარებლო ფასების ზრდა ადგილობრივ ბაზარზე გარდაუვალია. ,,თიბისი კაპიტალის“ კვლევას თუ დავეყრდნობით, განსხვავებულ მოლოდინებს ვიხილავთ — 2022 წლის ბოლოსთვის სამომხმარებლო ფასების ზრდის მოლოდინი 3%-ის ფარგლებშია.

როგორც ეკონომისტი გივი მომცელიძე ვარაუდობს, გაძვირების ტენდენცია შეიძლება გაგრძელდეს მთელი მომდევნო წლის განმავლობაში, რაც განსაკუთრებით დაბალშემოსავლიან მოსახლეობას შეუქმნის პრობლემას.

,,მწარმოებლებს, ასევე ჩამომსხმელ საწარმოებსა თუ გამყიდველებს, გადასახადი გაუძვირდა, ასევე ფასები უცხოურ ბაზრებზეც იზრდება. რამდენიმე ფაქტორია, რაც ერთდროულად მოქმედებს ფასებზე. მიუხედავად ამისა, პირველადი მოხმარების პროდუქტს რეალიზაციის მხრივ საფრთხე ნაკლებად ელის, რამდენიც არ უნდა ღირდეს, გაიყიდება, მაგრამ ძვირადღირებული პროდუქტი კი საერთოდ შეიძლება გაქრეს დახლებიდან. 2021 წელს ყველაზე ძვირი ზაფხული გვაქვს და ზამთარიც, შესაბამისად, უმძიმესი გველის. არ გვაქვს მოლოდინი, რომ მთავრობა წელსაც დაეხმარება ადამიანებს, ეს გამორიცხულია. განსაკუთრებით იმ ადამიანებს გაუჭირდება, ვისაც დაბალი შემოსავალი აქვს. სწორედ ახლა ხდება საშუალო ფენის შესუსტება და გადასვლა ნაკლებად შეძლებულთა ფენებში, ხოლო ნაკლებად შეძლებულები კიდევ უფრო  გაღარიბდებიან. მართალია, ეკონომიკა გაიზარდა, მაგრამ ესეც არანაირი შეღავათი არ არის, რადგან მოსახლეობის კეთილდღეობაზე არ აისახება“, - ამბობს ,,კომერსანტთან“ მომცელიძე.

ფასების ზრდამ და ინფლაციამ სამომხმარებლო ბაზარზე თითქმის მასობრივად შეამცირა ხარისხიან და ძვირადღირებულ საკვებზე წვდომა. სპეციალისტების შეფასებით, იქიდან გამომდინარე, რომ  მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი იაფი სურსათის მომხმარებელია,  შეიძლება ხარისხიან პროდუქტზე უფრო მეტად შეეზღუდოს წვდომა.  შესაბამისად,  იაფი და ნაკლებად ხარისხიანი პროდუქტი უფრო მოთხოვნადი გახდება. სწორედ ამაზე აკეთებს აქცენტს  ტექნიკური უნივერსიტეტის ასოცირებული პროფესორი ლია კვარაცხელია, რომელიც  ვარაუდობს, რომ  მომავალ წლებში დაავადებების გავრცელების რისკი გვემუქრება. მისი თქმით,  ისეთი დაავადადებები  გახშირდება, როგორიცაა ჩიყვი, ტუბერკულოზი, ასთმა, გულ-სისხლძარღვთა და სხვადასხვა ონკოლოგიური ავადობები.

,,სუპერმარკეტების დიდ ნაწილში და სამომხმარებლო ბაზრებზე  დიდწილად უხარისხო, იაფი სურსათი იყიდება, რადგან ძვირ პროდუქტზე  წვდომა მაქსიმალურად არის შეზღუდული. ამ მხრივ პანდემიამ განსაკუთრებით დიდი გავლენა მოახდინა. მედიცინაში არსებობს ტერმინი ,,სოციალურად საშიში დაავადებები“, რაც  უხარისხო საკვებს და ზოგადად, არასრულფასოვან კვების უკავშირდება. ცხადია,  ეკოლოგიურად დაბინძურებული პროდუქტი მინერალებით გაჯერებული და  კვებითი ღირებულების მატარებელი არ არის. შესაბამისად, ის საკვები არაჯანსაღია.  თუმცა მოსახლეობის დიდი ნაწილი ასეთ  პროდუქტს მოიხმარს და ეს აისახება ორგანიზმზე და იწვევს სხივურ და მინერალების ნაკლებობით გამოწვეულ დაავადებებს,  მათ შორისაა ჩიყვი, ტუბერკულოზი, ონკოლოგიური დაავადებები, ასთმა და სხვა. დღეს შეიძლება მიირთვა ასეთი სურსათი, შიმშილი დაიკმაყოფილო, მაგრამ ადამიანის ჯანმრთელობაზე მომავალში იგი უარყოფითად აისახება.  თამამად შეიძლება ითქვას, რომ დაავადებების გავრცელებაში ყველაზე დიდ როლს  ,,იაფი საკვები“ ასრულებს. მაღალმა ინფლაციამ, რამაც კორონავირუსის გავრცელების პერიოდში იჩინა თავი, ამ მხრივ დიდი პრობლემა შეუქმნა მომხმარებელს და არჩევანის საშუალება არ დაუტოვა“, - ამბობს ლია კვარაცხელია.

მისი ინფორმაციით, არის შემთხვევები, როდესაც ადგილობრივ ბაზარზე სხვა ქვეყნებში დაწუნებული პროდუქცია იყიდება, მათ შორის, ბავშვთა საკვებიც, რაც მკაცრი კონტროლის პირობებში არ უნდა დაუშვან.

ცნობისთვის, ,,თიბისი კაპიტალმა“ მთავარი ეკონომისტის ყოველკვირეული განახლება გამოაქვეყნა. დოკუმენტის თანახმად, მართალია, დეკემბერში წლიური ინფლაციის მაჩვენებლის მატებაა მოსალოდნელი, თუმცა მხოლოდ დაბალი საბაზო ეფექტის გამო. 

,,საერთაშორისო ბაზრებზე ნავთობის ფასების შედარებით შემცირება და ლარის გამყარება აძლიერებს ჩვენს პროგნოზს, რომლის მიხედვითაც მომავალ წელს ინფლაცია სამიზნე მაჩვენებელთან ახლოს იქნება. 2022 წლის ბოლოსთვის სამომხმარებლო ფასების ზრდის მოლოდინი 3%-ის ფარგლებშია, იმ დაშვებით, რომ ბრენტის ნავთობის ფასი სადღეისოდ არსებული 75-დან 85 აშშ დოლარამდე აღდგება, სხვა სასაქონლო ფასები არსებულ დონეზე შენარჩუნდება, გლობალური მიწოდების ჯაჭვების შეფერხება გარკვეულწილად შემსუბუქდება, ადგილობრივი ინფლაციის გამოკლებით ლარის რეალური ეფექტური გაცვლითი კურსი დაახლოებით 5.0%-ით გაუფასურდება და რეალური მშპ 6%-ით გაიზრდება“, - აღნიშნულია დოკუმენტში.

მარი ჩიტაია