ევროპის ბაზარზე გაზის ფასი ისტორიულ მაქსიმუმზეა. როგორც ანალიტიკოსები განმარტავენ, საცავებში გაზის მარაგების დეფიციტისა და აზიაში მოხმარების ზრდის ფონზე, უახლოეს პერიოდში გაზი შესაძლოა, კიდევ გაძვირდეს, ხოლო „გაზპრომის“ მიდგომა უკრაინული ტრანზიტისადმი ვითარებას კიდევ უფრო ამწვავებს. პრობლემას აცნობიერებენ საქართველოშიც, თუმცა სპეციალისტები ამ გავლენას უშუალოდ ტარიფთან დაკავშირებით ვერ ხედავენ და აცხადებენ, რომ ქართველ მომხმარებელს გაზი, სულ მცირე, წლის ბოლომდე არ გაუძვირდება.

CE Futures-ის ბირჟაზე გაზის ოქტომბრის ფიუჩერსების ფასი TTF-ის ინდექსზე კვ.სთ-ზე 49,26 ევროს ნიშნულს გასცდა – სხვა დაანგარიშებით, 1000 კბ/მ გაზი $600 ღირს.

ტრანს–კასპიური გაზსადენისა და „თეთრი ნაკადის“ პროექტის განმახორციელებელი კომპანიის ხელმძღვანელი გიორგი ვაშაყმაძე ფიქრობს, რომ ფასების ასეთი ზრდა გაზის გლობალურ პრობლემას ადასტურებს და ამ ვითარებაში საქართველოს არ რჩება სხვა გამოსავალი, გარდა იმისა, რომ გეოგრაფიული მდგომარეობა გამოიყენოს.

„გაზის გაძვირება არის იმის ინდიკატორი, რომ პრობლემა არსებობს. ამ გარემოებამ უნდა დაგვაფიქროს საქართველოს შანსზე - კიდევ უფრო გაზარდოს თავისი სატრანზიტო პოტენციალი. დიდი ხნის განმავლობაში, თუ რამე მნიშვნელოვანი სტატიები იბეჭდებოდა საქართველოს შესახებ, დიდ ნაწილი მოიცავდა ინფორმაციას იმის შესახებ, რომ აქ გადის მნიშვნელოვანი ენერგეტიკული არტერიები. თუმცა ამ უპირატესობას ვერ ვიყენებთ. წარმოიდგინეთ, საქართველომ უკვე 10 მილიარდი დოლარი მიიღო შაჰდენიზის საბადოდან მოპოვებული გაზის გატარებაში. ეს თანხა იმაზე მეტია, ვიდრე ამერიკასა და ევროპას გრანტების სახით დახმარება გაუწევია. სწორედ ეს უნდა გვაინტერესებდეს და ვფიქრობდეთ, როგორ გამოვიყენოთ ჩვენი შესაძლებლობა სწორად და ეფექტურად. ერთი ვარიანტი არის რუსეთი, მაგრამ ევროპას ხომ უნდა დივერსიფიკაცია. საქართველოს კი აქვს იმის პოტენციალი, უფრო დიდი მოცულობის მიმწოდებელი გახდეს, ამიტომ ქვეყანამ ინიციატივა უნდა გამოიჩინოს და ჩაებას ფართომასშტაბიან გეოეკონომიკურ თამაშებში“, - აცხადებს ვაშაყმაძე.

კითხვაზე, თუ რა მოხდება საქართველოში და შესაძლებელია თუ არა, ტარიფების ცვლილება ქვეყნის შიგნითაც დაიწყოს, ამაზე ენერგეტიკოსი გია არაბიძე გადაჭრით პასუხობს, რომ გაზი არ გაძვირდება, მინიმუმ, წლის ბოლომდე.

,,გაზის ტარიფი დადგენილი და ხელმოწერილია, გაძვირება არ გველის, წლის ბოლომდე მაინც, მერე რა იქნება, წინასწარ რთულია საუბარი, ბევრი რამ როგორც გლობალურ პროცესებზე, ასევე ლარის კურსზეც არის დამოკიდებული. როგორც სოციალურ გაზის, ასევე კომერციულ ბუნებრივ აირთან დაკავშირებით საფასო ცვლილებას არ ველით. მართალია, ,,გაზპრომიდან“ კომერციული ობიექტებისთვის მცირე რაოდენობით გაზი შემოდის, რა შეიძლება ამ მიმართულებით შეიცვალოს, ვერაფერს ვიტყვით, რადგან საქართველოსა და „გაზპრომს“ შორის ხელშეკრულების დეტალები უცნობია, ხოლო აზერბაიჯანთან საკმაოდ მყარი თანამშრომლობა გვაკავშირებს და ამას არანაირი საფრთხე, მით უმეტეს, გაზის სექტორში, არ ემუქრება“, - აცხადებს არაბიძე.

ცნობილია, რომ 2021 წლის ბოლოსთვის მოსალოდნელია Nord Stream 2-ის გაზსადენის ამოქმედება. მაგისტრალის ექსპლუატაციის რეგულირების საკითხებს ამჟამად შესაბამისი მარეგულირებელი ორგანოები განიხილავენ.

Financial Times-ის ცნობით, გაზზე ფასის ზრდის ერთ-ერთი მიზეზი არის ის გარემოება, რომ გაზპრომმა უარი თქვა უკრაინის გავლით დამატებითი მოცულობების მიწოდებაზე, რომელიც ევროპაში ექსპორტის გაზრდას ისახავდა მიზნად.

Financial Times-თან ინტერვიუში, უკრაინის გაზის ოპერატორის GTS-ის გენერალურმა დირექტორმა სერგეი მაკოგონმა განაცხადა, რომ ფასების ზრდა ხელოვნურად შექმნილი პრობლემაა. მაკოგონმა აღნიშნა, რომ რუსული ,,გაზპრომი“ ევროპაში გაზის მიწოდებას განზრახ აჩერებს.

მარი ჩიტაია