ბელარუსის ლიდერის მიერ Ryanair–ის ავიარეისების მინსკში იძულებით დაშვებისა და რეპრესიების საპასუხოდ ევროკავშირმა და ამერიკამ პირველი სისტემური დარტყმა ქვეყნის საბანკო სექტორზე მიიტანა. „ბანკები და ფინანსები“ გამოცემა finanz–ზე დაყრდნობით წერს, რომ ევროპულმა ბანკებმა ბელარუსის მთავრობის დოლარში და ევროში გახსნილი ანგარიშების მასობრივი დახურვა დაიწყეს.
გამოცემის ცნობით, გასულ კვირაში Belarusbank, Belinvestbank და Belagroprombank–ისთვის ანგარიშები დახურა Deutcsche Bank–მა. Belagroprombank-ს, სამი ბანკიდან ერთ-ერთს, რომელსაც ევროკავშირის სანქციები შეეხო, არამხოლოდ Deutsche Bank-თან, არამედ ყველა ევროპელ კოლეგასთან, მათ შორის გერმანიის Commerzbank–თან, DZ Bank–თან, Italian Unione di Banche Italiane-სთან და პოლონურ PKO Bank-თანაც დაეხურა ანგარიშები.
გარდა ამისა, რუსულმა სახელმწიფო კომპანიებმაც კი, მათ შორის “სბერბანკმა”, “ვითიბი ბანკმა” და Rosselkhozbank-მა, უარი თქვეს Belagroprombank-თან სავალუტო ოპერაციებზე. მსგავს სიტუაციაში არიან Belinvestbank და Belagroprombank-იც.
გლობალური სისტემური იზოლაცია უკვე აისახა ბელარუსულ ბიზნესზე. ვალუტის მოძრაობა ტექნიკურად შესაძლებელია მცირე ბელარუსული და მარგინალური რუსული ბანკების სახით, მაგრამ ეს ყველაფერი ძალიან ართულებს არსებული კონტრაქტების შესრულებას და საფრთხეს უქმნის ახლების დადებას, რადგან პროცესი საკმაოდ ჭიანურდება დროში, რაც ბიზნესს მძიმე ტვირთად აწვება.
ალექსანდრ ლუკაშენკომ, ევროკავშირის გადაწყვეტილების კომენტირებისას თქვა, რომ სანქციები „უმწეობას“ ნიშნავს და „ნაძირალებს საზღვრის მეორე მხარეს“ ამის პრაქტიკაში დამტკიცება მოუწოდა.
დიდი ალბათობით, ბელარუსის ხელისუფლების მისამართით სანქციები გაფართოვდება, განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც ლუკაშენკომ სისრულეში მოიყვანა თავისი მუქარა და ევროკავშირის ქვეყნებს აზიელი მიგრანტების დიდი ტალღა შეასია.
უკრაინა ოქტომბერში მიიღებს 600 მლნ ევროს
რადიკალურად განსხვავებული დამოკიდებულება აქვს ევროკავშირს ბელარუსის უშუალო მეზობელ უკრაინასთან, რომელსაც რუუსეთთა ფაქტობრივი საომარი მდგომარეობის პირობებში, დემოკრატიული რეფორმებისთვისაც რჩება დრო.
ამასობაში, ევროკომისიამ უკრაინისთვის მაკროსაფინანსო დახმარების ფარგლებში 600 მლნ ევროს მოცულობის მეორე ტრანშის გამოყოფა შეათანხმა. ამის შესახებ გერმანული DW–ს ჟურნალისტს ოთხშაბათს, 15 სექტემბერს ევროკომისიის პრეს–სამსახურში აცნობეს. აქვე დააზუსტეს, რომ ეს გადაწყვეტილება 13 სექტემბერს მიიღეს.
„ეს გადაწყვეტილება უკრაინის მიერ ურთიერთგაგების შესახებ მემორანდუმში გაწერილი პირობების შესრულების მაღალ შეფასებას მოჰყვა. უკრაინამ ასევე კარგი შეფასება მიიღო საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მიმდინარე პროგრამების შესრულებაში. როგორც მოსალოდნელია, აღნიშნულ ტრანშს უკრაინა 2021 წლის ოქტომბერში მიიღებს“, – განაცხადეს ევროკომისიაში.
უკრაინას ევროკავშირის მაკროსაფინანსო დახმარების საგანგებო პროგრამაზე წვდომის ვადა 14 სექტემბერს ამოეწურა. ამ დახმარების საერთო მოცულობა 1,2 მლრდ ევროს შეადგენს. ამ თანხის მეორე ნახევრის მისაღებად უკრაინას რიგი კონკრეტული პირობებისა უნდა შეესრულებინა, რომელთა შორის განსაკუთრებულ მნიშვნელობას სასამართლო რეფორმა ატარებდა.
მაკროფინანსური დახმარება არის კრედიტები, რომლებსაც ევროკავშირი ხელსაყრელი პირობებით გასცემს მეზობელ ქვეყნებზე, მათი საგადამხდელო ბალანსის მხარდასაჭერად მძიმე ეკონომიკურ ვითარებაში. ვალის დაბრუნების მაქსიმალური ვადაა 15 წელი.