„2020 წლის დასაწყისიდან ინფლაციამ, როგორც მოსალოდნელი იყო, კლება დაიწყო. წლიურმა ინფლაციამ იანვარსა და თებერვალში 6.4 პროცენტი შეადგინა. თუმცა, შემდგომ, „კოვიდ-19“-ის გლობალურ პანდემიასთან დაკავშირებულმა მოვლენებმა საქართველოში ინფლაციის მაჩვენებელზეც იმოქმედა. მოსალოდნელია, რომ ინფლაცია სამიზნე მაჩვენებელზე მაღლა უფრო ხანგრძლივად დარჩება, ვიდრე ნავარაუდევი იყო, თუმცა, წლის მეორე ნახევარში ინფლაცია შემცირებას დაიწყებს და მიზნობრივ მაჩვენებელს 2021 წლის დასაწყისში დაუახლოვდება“, – განაცხადა ეროვნული ბანკის პრეზიდენტმა კობა გვენეტაძემ.
ეროვნული ბანკის პოლიტიკას ინფლაციასთან მიმართებაში არაადეკვატურს უწოდებს საბანკო ექსპერტი დავით კიკვიძე და „კომერსანტთან“ საუბრისას აღნიშნავს, რომ მიზნობრივი მაჩვენებლის მიღწევა ვერ იქნება შესაძლებელი, სანამ სებ-ს ვალუტის გაცვლითი კურსის კონკრეტული პოლიტიკა ჩამოყალიბებული არ ექნება.
„ეროვნული ბანკის პოლიტიკა ინფლაციასთან მიმართებაში ძალიან არაადეკვატურ ფორმას დაემსგავსა და მიზნობრივი მაჩვენებელი საერთოდ სად გვაქვს ვერ წარმომიდგენია. ბოლო 3 წელია სებ-ი აცხადებს რომ 3%-იანი მიზნობრივი მაჩვენებელი უნდა გვქონდეს, მაგრამ 6-7%-ზე ნაკლები არ გვქონია. თუ ერთ წელს ეროვნული ბანკი ვერ ახერხებს მიზნობრივი მაჩვენებლის შენარჩუნებას და 6-7% გვაქვს, გამოდის, რომ მომდევნო წლის ინფლაციის მაჩვენებელი კიდევ უფრო მაღალი იქნება, ვიდრე ეს 3 წლის წინ იყო დაგეგმილი. სებ-ი ინფლაციის მაჩვენებელს დაახლოებით 3 წლიან პერიოდზე გეგმავს და ცდილობს ამ პერიოდის შენარჩუნებას, თუმცა, ვერცერთ წელს ვერ ინარჩუნებს და სერიოზული გარღვევა აქვს, ყოველთვის ძველ შეცდომებს იმეორებს. ვერანაირი მიზნობრივი მაჩვენებლის მიღწევა ვერ იქნება შესაძლებელი, სანამ სებ-ს ვალუტის გაცვლითი კურსის კონკრეტული პოლიტიკა ჩამოყალიბებული არ ექნება. აქ საუბარი არ არის, რომ მცურავი კურსი შევცვალოთ, არამედ, იმას ვგულისხმობ, რომ კონკრეტული კურსის სტაბილურობა სხვადასხვა ღონისძიებების საფუძველზე შევინარჩუნოთ, რასაც სებ-ი არ აკეთებს. ეროვნული ბანკის კონკრეტული მიზანი არის ინფლაცია, როგორც კი გადაცდენას დაინახავს მაშინვე იწყებს სხვადასხვა ქმედებებს და გაცვლითი კურსის მერყეობას არ უყურებს, ეს ჩვენ შემთხვევაში სერიოზული პრობლემაა. აქედან გამომდინარე, როდის მივუახლოვდებით მიზნობრივ მაჩვენებელს და ეს რამდენად რელევანტურია დღევანდელ მდგომარეობაში საქართველოსთვის, რთული წარმოსადგენია“, - განმარტავს დავით კიკვიძე.
„ახალგაზრდა ფინანსისტთა და ბიზნესმენთა ასოციაციის“ ვიცე-პრეზიდენტი პაატა ბაირახტარი მიიჩნევს, რომ ეროვნული ბანკი დროს კარგავს, რადგან მას შესაძლებლობა ჰქონდა კურსის სტაბილიზაცია მოეხდინა, რათა მას ინფლაციურ პროცესებზე ახალი წნეხი არ წარმოექმნა.
„ინფლაციის მიზნობრივი მაჩვენებლიდან მნიშვნელოვანი გადახრისა და ინფლაციური პროცესების უმართავ ფაზაში შესვლის ერთ-ერთ მთავარ მიზეზს, ლარის დევალვაციიდან წამოსული წნეხი წარმოადგენს. საქართველოს სამომხმარელო კალათის 70%-ზე მეტი იმპორტირებული პროდუქციით ივსება. ახლა როგორ წარმოგიდგენით, რამდენიმე ათეული პუნქტით დაცემულმა ეროვნულმა ვალუტამ ზეგავლენა როგორ შეიძლება არ მოადინოს იმპორტირებულ პროდუქციაზე?! ამ დროს კი ეროვნული ბანკი დროს კარგავს, იმ დროს, რა დროშიც შესაძლებელი იყო კურსის სტაბილიზაცია, რათა მას ახალი წნეხი არ წარმოექმნა ინფლაციურ პროცესებზე. თუმცა, როგორც ვხედავთ სებ-ი ისევ დროს კარგავს და სავალუტო ბაზარზე ისევ ახალი დევალვაციის ტალღა იწყება, რაც ფასების საერთო დონის მოთოკვის იმედს საბოლოდ აქარწყლებს“, - აცხადებს პაატა ბაირახტარი.
შეგახსენებთ, რომ საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის ინფორმაციით, აპრილში სამომხმარებლო საქონლისა და მომსახურების ფასების დონე 0.9%-ით გაიზარდა, წლიურმა ინფლაციამ (12 თვის) კი 6.9% შეადგინა, რაც ნიშნავს, რომ ბოლო ერთ წელიწადში სამომხმარებლო პროდუქცია 6.9%-ით გაძვირდა.
ნინო თამაზაშვილი