საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი 50 საბაზისო პუნქტით 8.50 პროცენტამდე შეამცირა. ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის კობა გვენეტაძის განმარტებით, სწორი ნაბიჯებით და მონეტარული პოლიტიკის სწორი რეაგირებით ინფლაცია მიზნობრივ დონეს ეტაპობრივად დაუბრუნდება.
ეკონომიკის ექსპერტი და ანალიტიკოსი ნიკა შენგელია მიიჩნევს რომ ეროვნული ბანკის მიერ რეფინანსირების განაკვეთის 50 საბაზისო პუნქტით შემცირება არასაკმარისია და ეს ეკონომიკურ სექტორს მნიშვნელოვნად ვერ წაადგება.
„იმედი გვქონდა, რომ რეფინანსირების განაკვეთი უფრო მეტად შემცირდებოდა, რადგან ვხედავთ მსოფლიოში მიღებულია ტრენდი, რომ ეროვნული ბანკები ნულთან აახლოებენ საპროცენტო განაკვეთებს, ჩვენთან კი მხოლოდ 50 პუნქტით შემცირდა, რაც საკმარისად არ მიმაჩნია. განვითარებულ ქვეყნებში ნულს უტოლდება, ხოლო მეზობელ ქვეყნებში, მაგალითად, რუსეთში რეფინანსირების განაკვეთი 5%-მდე შეამცირეს. მართალია, მსგავსი ქმედებები სესხებს ბიზნესსა და იპოთეკარებსაც უიაფებს, თუმცა, ცვლილების მიუხედავად, რეფინანსირების განაკვეთი მაინც მაღალ დონეზე რჩება და რეალურ ეკონომიკურ სექტორს მნიშვნელოვნად ვერ წაადგება. რეალური ეკონომიკური სექტორის რენტაბელობა წლიურად 8-10% -ის ფარგლებშია, ამ დროს წარმოიდგინეთ სესხი, რომლის წლიური განაკვეთიც ფაქტობრივად იგივეა, რაც ეკონომიკას განვითარების პერსპექტივას აღარ უტოვებს. რაც შეეხება ინფლაციას, მოსახლეობას მსყიდველობითუნარიანობა ძალიან დაბალი აქვს, ფასები კი უკვე საკმაოდ გაზრდილია, შესაბამისად ინფლაცია შენარჩუნდება“, - განმარტავს ნიკა შენგელია.
არასამთავრობო ორგანიზაცია „საზოგადოება და ბანკებში“ ცვლად საპროცენტო განაკვეთზე მიბმული სესხები მიმოიხილეს. მათი აზრით, მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტის გადაწყვეტილება მიმდინარე ეკონომიკურ გამოწვევებზე ლოგიკური რეაქციაა.
„2020 წლის 1 აპრილის მდგომარეობით, ცვლად საპროცენტო განაკვეთზე მიბმული 119700 სესხია გაცემული. მათი აბსოლუტური უმრავლესობა რეფინანსირების განაკვეთზეა მიბმული. მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტის გადაწყვეტილებით რეფინანსირების განაკვეთი 50 საბაზისო პუნქტით შემცირდა და 8.5% შეადგინა. შესაბამისად 119700 მსესხებელს სესხზე ყოველთვიური შენატანი შეუმცირდება. დღესდღეობით ცვლად საპროცენტო განაკვეთზე მიბმული 6254.81 მლნ ლარის მოცულობის სესხია გაცემული. ცვლად საპროცენტო განაკვეთზე მიბმული სესხები 1 აპრილის მდგომარეობით ლარში გაცემული მთლიანი საკრედიტო პორტფელის 43.36%-ია. მათ შორის ყველაზე მეტია ბიზნეს სესხი, ხოლო ყველაზე დაბალი საპროცენტო განაკვეთი იპოთეკურ სესხებზეა“, - აცხადებენ „საზოგადოება და ბანკებში“.
აღსანიშნავია, რომ ეროვნული ბანკის პროგნოზით, ინფლაცია დროებითი ფაქტორების გამო, რამდენიმე თვის განმავლობაში მაღალ მაჩვენებელზე შენარჩუნდება, შემდეგ ეტაპობრივად შემცირდება და 2021 წლის პირველ ნახევარში მიზნობრივ დონემდე დავა.
ნინო თამაზაშვილი