20 იანვარს საქართველოში უმსხვილესი ენერგო ობიექტი, ენგურჰესი გაჩერდა. ელექტროსადგურზე გეგმიური სამუშაოები ჩატარდება, რომელთა მიზანია სადერივაციო გვირაბის შეკეთება რის შემდეგაც სადგურის მიერ გამომუშავებული ენერგიის დანაკარგები მკვეთრად , წელიწადში 150 მლნ. კვტ.ს. - ით შემცირდება.
ენგურჰესი არის ელექტროენერგიის ერთადერთი წყარო ოკუპირებული აფხაზეთისთვის, რომელსაც გამომუშავებული ენერგიის 40% ეკუთვნის. ამ გაყოფის მიზეზი ისაა, რომ ელექტროსადგურის მართვა როგორც თბილისის მიერ კონტროლირებადი ტერიტორიიდან, ასევე დე ფაქტო აფხაზეთიდან ერთობლივად ხდება.
ენგურჰესის კონსტრუქციის თავისებურება სწორედ ესაა, არც აფხაზურ და არც ქართულ მხარეს მისი დამოუკიდებელი მართვა არ შეუძლია და რაიმე მნიშვნელოვანი უთანხმოების შემთხვევაში ობიექტი უბრალოდ გაჩერდება. ამიტომაც, ენგურჰესი არის ალბათ ერთადერთი საკითხი, რომელშიც თბილისი და სოხუმი მჭიდროდ თანამშრომლობენ.
ჰესის გაჩერებით საქართველო 400 მლნ. კვტ.ს. ელექტროენერგიას დაკარგავს, რაც ქვეყნისთვის კრიტიკული არაა, ის ენერგიის სხვა წყაროებსაც ფლობს. ოკუპირებული აფხაზეთისთვის კი ენგურჰესის გაჩერება ენერგოსისტემის სრულ გაჩერებას ნიშნავს, რომ არა რუსეთის დახმარება.
არ აღიარებული აფხაზეთი მთელი ეს პერიოდი ელექტროენერგიას რუსეთიდან მიიღებს.
სახელმწიფო ენერგოკომპანია „ჩერნომორენერგო“-ს პრეს-მდივანი ალხას გაგულია რუსეთიდან ელექტროენერგიის მიღების პროცესის დეტალებზე საუბრობს.
„ენგურჰესი დღეს 00.00. საათზე გაჩერდა. ამ დრომდე ჩვენ ელექტროენერგიას როგორს ჰესიდან, ასევე რუსეთის ფედერაციიდან ვიღებდით. რუსული ენერგია დასავლეთ აფხაზეთში, ხოლო ენგურიდან აღმოსავლეთში, ძირითადად ოჩამჩირეში და გალში მიდიოდა. სადგურის გაჩერების შემდეგ ჩვენ მთლიანად რუსულ ელექტროენერგიაზე გადავედით. დასავლეთ აფხაზეთი ენერგიას მდინარე ფსოუს მიმართულებიდან, ხოლო აღმოსავლეთი, გადამცემ ხაზ„კავკასიონიდან“ მიიღებს“ - განაცხადა მან.
გაგულიას თქმით, ამ დროისთვის აფხაზეთში ელექტროენერგიის გათიშვები მხოლოდ გადამცემი ხაზების გადატვირთულობის შემთხვევაში გაგრძელდება და გეგმიური განრიგი არ იმოქმედებს.
„გეგმიური გათიშვები არაეფექტურია, იმიტომ, რომ ასეთ შემთხვევაში შესაძლებელია ის უბნები გაითიშოს, რომლებშიც გადატვირთულობა არ ფიქსირდება, ხოლო გადატვირთულებმა მუშაობა გააგრძელონ“ - ამბობს „ჩერნომორენერგო“-ს პრეს-მდივანი.
მისი თქმით, თავად გათიშვები ოკუპირებულ აფხაზეთში გაგრძელდება ჩვეულ რეჟიმში, რადგანაც მიღებული ზომების მიუხედავად, ენერგომოხმარება არ აღიარებულ რესპუბლიკაში კვლავ ჭარბი რჩება.
„დატვირთვა ენერგოსისტემაზე ცივი ამინის გამო გაიზარდა. გარდა ამისა დაუძლეველ პრობლემად კრიპტოვალუტების მაინინგი რჩება. კრიპტოფერმების გათიშვა გარდამავალი წარმატებით მიმდინარეობს და ხშირ შემთხვევებში გათიშული ფერმები გარკვეული დროის შემდეგ მუშაობას ისევ იწყებენ. ამიტომაც, ენერგოსისტემის გადატვირთულობის პრობლემის მოხსნა ვერ მოხერხდა. საშუალოდ გათიშვები 1-2 საათი გაგრძელდება. თუ 2 საათზე დიდხანს გაგრძელდა - ეს ნიშნავს, რომ ეს არა გეგმიური გათიშვაა, არამედ ავარია“ - თქვა ალხას გაგულიამ.
ენგურჰესის გენერალური დირექტორის ლევან მებონიას თქმით, სადგური ყოველ 5 წელს უნდა შეკეთდეს, ბოლო კი ფართომასშტაბიანი რემონტი 2006 წელს ჩატარდა.
„2018 წელს სადერივაციო გვირაბის დათვალიერების დროს გამოვლინდა მონაკვეთები, სადაც აუცილებელია სასწრაფო შეკეთება. გვირაბის მთლიანი სიგრძე 15 კილომეტრია, აღდგენითი სამუშაოები 500-მეტრიან მონაკვეთზე ჩატარდება. რემონტი 3 თვე გაგრძელდება, და სავარაუდოდ, 2021 წლის მაისამდე დასრულდება. არის იმის ალბათობა, რომ სამუშაოები გაჭიანურდება, და ასეთ შეთხვევაში 2021 წელს ელექტროსადგური ვერ იმუშავებს“ - ამბობს მებონია.
სარემონტო სამუშაოებს ქართული კომპანია ჩაატარებს, შეკეთებისთვის საჭირო 38 მლნ. ევრო ევროპის რეკონსტრუქციის და განვითარების ბანკმა გამოჰყო.
წყარო: ekhokavkaza.com