აშშ ჩინეთისგან ირანული ნავთობის ყიდვაზე უარის თქმას მოითხოვს. სწორედ ჩინეთი ყიდულობს ამერიკელების მიერ სანქციების შემოღების შემდეგ დარჩენილი ირანული ნავთობის დიდ ნაწილს.ამერიკის ფინანსთა მინისტრის სტივენ მნუჩინის თქმით, მისი უწყების წარმომადგენლები ამ საკითხთან დაკავშირებით, ჩინელ მაღალჩინოსნებთან მჭიდრო კონტაქტში იმყოფებიან.
ეს განცხადება მან ვაშინგტონში ჩინეთის სავაჭრო დელეგაციის ჩამოსვლის წინ გააკეთა. მინისტრის თქმით, მიმდინარეობს აქტიური კონსულტაციები იმისთვის, რომ პეკინმა შეწყვიტოს ირანული ნავთობის იმპორტი - ამის თაობაზე მინისტრმა Fox News -ისთვის მიცემულ ინტერვიუში განაცხადა.
„სანქციების წყალობით, ვაშინგტონმა 95%-ით შეამცირა ირანის შემოსავლები ნავთობის გაყიდვიდან“ - აღნიშნა სტივენ მნუჩინმა.
მისი თქმით, დარჩენილი ნავთობის ძირითადი შესყიდვები მოდის სწორედ ჩინეთზე და ის პირადად, სახელმწიფო დეპარტამენტის წარმომადგენლებთან ერთად, ცდილობს დაარწმუნოს პეკინი შეწყვიტოს თანამშრომლობა თეირანთან.
მოლაპარაკებების შედეგად, ჩინეთის მთავრობა დათანხმდა ირანული ნავთობის ოფიციალურ, სახელმწიფოებრივი შესყიდვების შეჩერებას, თუმცა, აშშ ცდილობს საქმე სრულ ემბარგომდე მიიყვანოს და ირანული ნავთობისკენ კერძო კომპანიებსაც ჩაუკეტოს გზა. სწორედ ამიტომ, ვაშინგტონმა სანქციები იმ ჩინური კომპანიების წინაამღმგედ შემოიღო , რომლებსაც ნავთობი ირანიდან შემოჰქონდათ.
მანამდე სახელმწიფო მდივანმა მაიკ პომპეომ და ფინანსთა მინისტრმა სტივენ მნუჩინმა ახალი ანტიირანული სანქციების შემოღების თაობაზე გამოაცხადეს.
აკრძალვები გავრცელდება ფიზიკურ და იურიდიულ პირებზე, რომლებსაც შეხება აქვთ ირანის ეკონომიკის ისეთ მსხვილ სექტორებთან, როგორიცაა ც მშენებლობა, გადამამუშავებელი და ტექსტილური წარმოება, სამთომოპოვება, და მეტალურგია.
პომპეოს თქმით, ადმინისტრაციას ასევე შემოაქვს სანქციები აშშ-ს სამხედრო ბაზებზე სარაკეტო შეტევებთან და „მადესტაბილიზირებელ საქმიანობასთან“ დაკავშირებული 8 ირანელი მაღალჩინოსნის წინაამღდეგ.
„პრეზიდენტმა განაცხადა მკაფიოდ და გასაგებად - ჩვენ გავაგრძელებთ სანქციებს მანამ, სანამ ირანი არ შეწყვეტს ტერორისტულ საქმიანობას და არ იტყვის უარს ბირთვული იარაღის შექმნაზე“ - განაცხადა მაიკ პომპეომ.
ექსპერტები მიიჩნევენ, რომ სანქციების გამო ირანი არ შეწყვეტს ნავთობის გაყიდვას და სტრატეგიული საქონლით ვაჭრობას ჩრდილში გადაიტანს.
ეს არ არის ახალი პრაქტიკა თეირანისთვის, რომელიც მიჩვეულია ამერიკულ სანქციებს. პირველი შეზღუდვები შემოღებულ იქნა 1979 წელს, ისლამური რევოლუციის შემდეგ. მაშინაც აიკრძალა ნავთობის ექსპორტი, გაიყინა ირანული დეპოზიტები და შეწყდა ირანული პროდუქციის ექსპორტი შტატებში.
1984 წელს რონალდ რეიგანმა შემოიღო დამატებითი სანქციები, 1995 წელს კი ბილ კლინტონმა შტატებში ნებისმიერი ირანული საქონლის იმპორტი აკრძალა.
2016 წელს ბარაკ ომაბამ შეარბილა სანქციები, რადგანაც თეირანმა შეასრულა ბირთვული შეთანხმების პირობები, თუმცა, დონალდ ტრამპმა სადამსჯელო ზომები ისევ გაამკაცრა.
როგორც ცნობილია, 15 იანვარს შტატებში ჩინური დელეგაციის ჩამოსვლა იგეგმება, რომელიც ამ შეთანხმებას ხელს მოაწერს.დოკუმენტმა უნდა გამორიცხოს ამერიკის მიერ ჩინური საქონლის დამატებით რაოდენობაზე ტარიფების შემოღება. დღეს აშშ-ს და ჩინეთს შორის ჯერაც მიმდინარეობს სავაჭრო ომი, რომელიც დაკავშირებულია ამერიკელების მხრიდან ჩინურ ბაზარზე პროდუქციის ექსპორტისთვის საშეღავათო პირობების მიღების სურვილთან. დაპირისპირება გრძელდება 2018 წლის ზაფხულიდან, როდესაც ვაშინგტონმა 25%-იანი ტარიფები 34 მლრდ. დოლარის ჩინურ პროდუქციაზე შემოიღო.
მაშინ პეკინმა მიიღო საპასუხო ზომები, თუმცა, საბოლოო ჯამში ყველაზე მეტად ჩინური ბიზნესი დაზარალდა.
2019 წლის ოქტომბერში ჩატარდა აშშ-ს და ჩინეთს შორის სავაჭრო მოლაპარაკებების მორიგი რაუნდი, რომლის დროსაც მხარეები ჩინური პროდუქციის დამატებით მოცულობაზე ტარიფების გაზრდის შეჩერებაზე შეთანხმდნენ.15 ოქტომბერს მხარეებმა კონსენსუსს მიაღწიეს.
„ბოლოს და ბოლოს, ჩვენ აუცილებლად შევხვდებით ერთმანეთს და ძალიან სწრაფად მოვაწერთ ხელს შეთანხმებას, რადგანაც ჩვენ ეს ძალიან გვსურს“ - განაცხადა აშშ- ს პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა მოლაპარაკებების შედეგების შეჯამებისას.
მაშინვე აშშ-ს ვიცე-პრეზიდენტმა მაიკ პენსმა განაცხადა, რომ ჩინეთი რჩება აშშ-ს მოწინაამღდეგედ რამდენიმე სფეროში, თუმცა, ამის მიუხედავად, შტატები პეკინთან დიალოგისთვის მზადაა.
მისი თქმით, ამერიკას აინტერესებს თანამშრომლობა ჩინეთთან ეკონომიკის და შეიარაღების კონტროლის დარგში. განსაკუთრებით თეირანს და ვაშინგტონს შორის ცივი ომის ესკალაციის და ბირთვული შეთანხმებიდან ირანის გასვლის ფონზე.
აშშ-სთვის პეკინის ანტიირანულ სანქციებთან მიერთება ძალზე მნიშვნელოვანი საკითხია, რადგანაც თეირანს გაუჭირდება სხვა, ამავე ზომის ნავთობიმპორტიორის მოძიება.თანაც, ვაშინგტონი ცდილობს არ დააზარალოს ჩინეთიც და პეკინს ამერიკულ ნავთობს შეუზღუდავი რაოდენობით და კარგი პირობებით სთავაზობს.
ეს ჩააყენებს ირანს უმძიმეს მდგომარეობაში, გააძლიერებს ამერიკის პოზიციებს ირანთან ცივ ომში და თანაც იქნება კარგი წინასაარჩევნო გამარჯვება ტრამპისთვის, რომელიც უკვე ემზადება მეორე საპრეზიდენტო ვადისთვის ბრძოლისთვის.
GAZETA.RU