პანდემიის მიუხედავად, 2020 წელი საქართველოს ხილ-ბოსტნეულის დარგისთვის საკმაოდ წარმატებული აღმოჩნდა.
ექსპორტი ყველა მიმართულებით 40%-ით გაიზარდა და დარგის მთლიანმა მოგებამ 185 მლნ. დოლარი შეადგინა. ამავე დროს, ხილ-ბოსტნეულის იმპორტი 5%-ით, 100 მლნ. დოლარამდე შემცირდა.
რუსეთი კვლავ რჩება ქართული ხილ-ბოსტნეულისთვის ძირითად საექსპორტო ბაზრად და ამ მიმართულებით ზრდამ 45% შეადგინა. თუმცა, მნიშვნელოვნად - 20%-ით - გაზრდილია ექსპორტი გერმანიაში.
ყველაზე დიდი გარღვევა თხილის ექსპორტმა მოახდინა, რომელმაც ფაროსანას მიერ მიყენებული ზარალის შემდეგ აღდგენა დაიწყო. მატებამ ამ კუთხით 40% შეადგინა.
ასევე მკვეთრად გაზრდილია სხვა პროდუქტების ექსპორტი - ატმის და ვაშლ-ატამას (70%), მანდარინის (30%), ხურმის (27%) ლურჯი მოცვის (400%), სხვადასხვა კენკრას და ფორთოხლის.
ყველაზე შთამბეჭდავი ზრდა ქლიავმა აჩვენა - ექსპორტი 13-ჯერ, 2800 ტონამდე გაიზარდა.
გასული წელი განსაკუთრებით წარმატებული ისეთი ახალი პროდუქტისთვის აღმოჩნდა, როგორიცაა ლურჯი მოცვი - ექსპორტმა 700 ტონა შეადგინა, და მხოლოდ ივნისში შემოსავალმა 2,4 მლნ. დოლარი შეადგინა. ანალიტიკოსების აზრით, წარმოების ასეთი ტემპების შენარჩუნების შემთხვევაში, უახლოეს წლებში საქართველო ლურჯი მოცვის უმსხვილეს მწარმოებელ 25 ქვეყანათა შორის მოხვდება.
გასულ წელს კარგი ასევე ვაშლის და ატმის კარგი შემოსავალიც დაფიქსირდა. ორივე ამ პროდუქტს ექსპორტის კუთხით საქართველოსთვის დიდი მნიშვნელობა აქვს. რუსულ ბაზარზე ქართულ ვაშლზე და ატამზე მოთხოვნა მისაღები ფასების და მოლდოვაში წარმოქმნილი დეფიციტის ფონზე მკვეთრად გაიზარდა.
წლის ბოლოსთვის ვაშლის ექსპორტისგან მიღებულმა შემოსავალმა 3.4 მლნ. დოლარი შეადგინა, ხოლო ექსპორტის 95% (7600 ტონა) რუსეთზე მოდიოდა.
ძალიან წარმატებული იყო გასული წელი თხილის მწარმოებლებისთვის. 2020 წელს მათმა საექსპორტო შემოსავალმა 70,7 მლნ. დოლარი შეადგინა, რაც 43,7%-ით მეტია ვიდრე 2019 წელს. თხილის ექსპორტის 72% ევროკავშირზე მოდის.
ბოლო წლებში ქვეყანაში სხვადასხვა სახეობების თხილის - მაგალითად, ნიგოზის, და ნუშის - პლანტაციები აქტიურად იქმნება, თუმცა, ამ პროდუქტების ექსპორტი უმნიშვნელოა, რადგანაც ეს ბაღები ჯერ ახალია, თუმცა, სამომავლ0 მოლოდინები საკმაოდ ოპტიმისტურია.
პარალელურად ინვესტირება თხილის სხვადასხვა სახეობის გადამამუშავებელ სიმძლავრეებში მიმდინარეობს.
საქართველოს კიდევ ერთი სტრატეგიული პროდუქტია მანდარინი. ამ კულტურის კრეფის საბოლოო მონაცემები ჯერ გამოქვეყნებული არაა, თუმცა, სავარაუდოდ, მოსავალმა 40 000 ტონა შეადგინა. წლის ბოლოსთვის საექსპორტო ბაზრებზე - ძირითადად რუსეთში - 30 000 ტონა მანდარინი გავიდა.
EastFruit-ის გათვლებით, საქართველოდან ხილ-ბოსტნეულის ექსპორტი ერთ სულ მოსახლეზე მეტია, ვიდრე მაგალითად, ისეთი მსხვილი და ტრადიციული ექსპორტიორი-ქვეყნიდან, როგორც უზბეკეთი.
საქართველოში 12 კლიმატური ზონაა, რაც არა მხოლოდ ტრადიციული, არამედ ქვეყნისთვის ჯერ კიდევ შედარებით უცხო, და მეტწილად სითბოს მოყვარული ხილ-ბოსტნეულის მოყვანისთვისაც კარგ პირობებს ქმნის - ისეთებისთვის, როგორც ხურმა, ბროწეული, ზეთისხილი, ფეიხოა, წაბლი, და ავოკადო.
ეს საქართველოს ხილ-ბოსტნეულის დარგის შემდგომი განვითარების და საექსპორტო პოტენციალის ზრდის შესაძლებლობებს ქმნის.
Eastfruit.com
მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ