მოვიდა „ჩრდილოეთ ნაკადი-2“-ს დამარხვის დრო. ეს პროექტი არავის არ სჭირდება, ხარჯები იზრდება, ხოლო გაზის მოხმარება ევროპაში მცირდება. ამ გაზსადენის პროექტი - ღრმა წარსულის გადმონაშთია. ის არავის სჭირდება. იმედები, რომ ენერგეტიკული თანამშრომლობის წყალობით რუსეთი უფრო მშვიდობიანი და პროგნოზირებადი გახდება - არ გამართლდა. პუტინთან ეკონომიკური თანამშრომლობის პოლიტიკური უკუჩვენებები ყოველდღიურად იზრდება.
ჩრდილოეთ ნაკადის“ მშენებლობა 2005 წელს გადაწყდა იმ გათვლების საფუძველზე, რომ ევროპაში და კერძოდ გერმანიაში გაზის მოხმარება გაიზრდებოდა. თუმცა, რეალურად სულ სხვანაირად მოხდა, გაზის მოხმარება არათუ არ იზრდება, არამედ მცირდება. სწორედ იმ პერიოდში პუტინის რეჟიმი სხვა ქვეყნების მიმართ ბევრად უფრო აგრესიული გახდა.
ნავთობდოლარები მისი შემოსავლების ძირითადი წყაროა. ამ ფულის დიდ ნაწილს შეიარაღებაში აბანდებს, სხვა ქვეყნებს თავს ესხმის, ახალ ატომურ რაკეტებს ქმნის, რომელიც ევროპაზეა დამიზნული.
როდესაც ჟურნალისტები, მაგალითად ანა პოლიტკოვსკაია, ან ოპოზიციონერები, როგორც ბორის ნემცოვი და ალექსეი ნავალნი, მთავრობის წევრების კორუფციულ მაქინაციებზე ხმამაღლა საუბრობენ - ისინი ან კვდებიან, ამ საკუთარ ცხოვრებას რისკის ქვეშ აყენებენ.
ამ ფაქტორების გათვალისწინებით, რუსული გაზი ბევრად უფრო სისხლიანი და ბინძურია, ვიდრე არაბული. თანაც ეკოლოგიური თვალსაზრისით ის სულაც არაა ფიკალის გაზზე სუფთა - მაშინ, როდესაც ფიკალის გაზს ბევრი ეკოლოგიური ორგანიზაცია ებრძვის.
გაზსადენის დამცველები ამბობენ, რომ მის გარეშე ევროპის გაზზე მოთხოვნის დაკმაყოფილება გაჭირდება, რომ ფასები გაიზრდება, ხოლო გერმანიის მთავრობას პროექტის ჩავარდნის შემთხვევაში მრავალმილიარდიანი ჯარიმის გადახდა მოუწევს.
თუმცა, არის კი ეს მართლაც ასე? სულ არაა აუცილებელი პროექტზე ოფიციალურად უარის თქმა, საკმარისია მის მხარდაჭერაზე უარის თქმა.
ევროპის გაზის ბაზარი გაჯერებულია. რატომ გაიზრდება ფასები, თუ მოთხოვნა არ გაიზრდება? 10-15 წლის შემდეგ ევროპა ალტერნატიულ ენერგიაზე გადავა და შესაბამისად, გაზზე მოთხოვნა მკვეთრად შემცირდება.
სულ არაა აუცილებელი რუსული გაზის იმპორტის სრული შეწყვეტა საკმარისია მხოლოდ მისი შემცირდება. თუ ნავთობდოლარების ნაკადი პუტინის ყულაბაში შემცირდება - ეს ევროპაში და მსოფლიოში მშვიდობას ძალიან წაადგება.
თენგიზ აბლოთია
Der Tagesspiege