იმ დროს, როდესაც ბელორუსიაში ქვეყნის პრეზიდენტი უხეში ძალით პროტესტის ჩახშობას ცდილობს, ევროკავშირის საგარეო საქმეთა მინისტრები საგანგებო შეხვედრისთვის და ბელორუსული კრიზისის განსახილველად ემზადებიან.

ლიტვამ, ლატვიამ და პოლონეთმა ლუკაშენკოს ულტიმატუმი წარუდგინეს, ისინი მისგან ოპოზიციასთან დიალოგის დაწყებას ითხოვენ, წინაამღდეგ შემთხვევაში სანქციების შემოღებას არ გამორიცხავენ. სანქციების შემოღებას მხარს გერმანიაც უჭერს.

„თავის დროზე ევროკავშირმა ლუკაშენკოს წინაამღდეგ სანქციები გააუქმა იმის გამო, რომ ქვეყანა სწორი მიმართულებით წავიდა. მაგრამ დღეს ჩვენ, ევროკავშირში, მინსკის მიმართ პოლიტიკის გადახედვაზე უნდა ვისაუბროთ“, - განაცხადა გერმანიის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ჰაიკო მაასმა.

კოლეგებს მხარი ევროკავშირის საგარეო საქმეთა კომისარმა ჟოზელ ბორელმა დაუჭირა. მისი თქმით, არჩევნები ბელორუსიაში არც თავისუფალი და არც პატიოსანი არ იყო, ხოლო მათი ჩახშობის ზომები მიუღებელია. ევროკავშირში ბელორუსიის წინაამღდეგ სანქციების რამდენიმე ვარიანტი აქვს. მაგალითად, კაპიტალის საერთაშორისო ბაზრებზე წვდომის დახურვა, როგორც ეს 2016 წლამდე იყო.

2020 წლის 1 აპრილის მდგომარეობით, ბელორუსიის საგარეო ვალი 39,5 მლრდ. დოლარია, მათ შორის 16,7 მლრდ. სამთავრობო, ხოლო 19,6 მლრდ. - კორპორაციული ვალებია. ამავე დროს ბელორუსიის ცენტრალური ბანკის რეზერვები სულ 9 მლრდ. დოლარია, მათ შორის რეალური უცხოური ვალუტა - მხოლოდ 4,2 მლრდ.-ია. დანარჩენია ოქრო, ფასიანი ქაღალდები და სხვა აქტივები.

ვალების გასტუმრება უკვე დღეს ბელორუსიის ფინანსთა სამინისტროსთვის დიდ თავის ტკივილს  წარმოადგეს - მას ძველი ვალების დასაფარად ახლების აღება უწევს. მაგალითად, 2020 წელს ბელორუსიამ 1,25 მლრდ დოლარის ობლიგაციები გამოუშვა, და მიღებული თანხა ვალების  მომსახურეობას მოხმარდება.

თუმცა, სანქციებმა შესაძლოა ეს პრაქტიკა დაასრულონ. მაშინ საგარეო ვალის გასასტუმრებლად მთავრობას შიდა ბაზარზე უცხოური ვალუტის შეძენა მოუწევს. ეს კი ბელორუსულ რუბლს სერიოზულ დარტყმას მიაყენებს, თანაც ეს იმ დროს, როდესაც 9 წლის მანძილზე ბელორუსული რუბლის კურსი ჯამურად 700%-ით დაეცა.

ქვეყანაში ზედმეტი ვალუტა არ არის - 2019 წელს ექსპორტმა ქვეყანაში 41,9 მლრდ, დოლარი შემოიტანა, თუმცა პარალელურად 42,2, მლრდ. იმპორტის მომსახურეობაზე დაიხარჯა. ეს სანქციების მხოლოდ მცირე ნაწილი, რომლითაც ევროკავშირს ლუკაშენკოს რეჟიმისთვის სერიოზული პრობლემების შექმნა შეუძლია. თუმცა, ექსპერტების აზრით, ყოველგვარი დათმობა ლუკაშენკოს მხრიდან გამორიცხულია - მან 2014 წლის უკრაინის მოვლენებიდან სათანადო დასკვნები გააკეთა და კარგად მოემზადა. ის ჩაახშობს გამოსვლებს ნებისმიერი ხერხებით დაარაფერს მოერიდება.

შედეგად, ლუკაშენკოს დახმარებისთვის მიმართვა კრემლისთვის მოიწევს, ხოლო ბელორუსიის ეკონომიკა რუსეთზე კიდევ უფრო დამოკიდებული გახდება.

finanz.ru

თენგიზ აბლოთია