საყოფაცხოვრებო ქიმია, პირველ რიგში ყველანაირი აეროზოლები, ატმოსფეროში მთელ ავტოტრანსპორტზე მეტ მავნე ნივთიერებებს გამოჰყოფს.
იორკის უნივერსიტეტის ქიმიის ფაკულტეტის მეცნიერთა ჯგუფის კვლევის თანახმად, 2017 წელს ბრიტანეთში აეროზოლებმა 60 000 ტონა მავნე ნივთიერებები გამოჰყვეს, მაშინ, როდესაც მთელმა ავტოტრანსპორტმა: პირადმა მანქანებმა, სატვირთო ტრანსპორტმა, მოტოციკლებმა, ფურგონებმა, ავტობუსებმა, მხოლოდ 30 000.
მეცნიერები მიიჩნევენ, რომ ამ ვითარებაში აუცილებელია საყოფაცხოვრებო ქიმიის ალტერნატიული საშუალებების მოძიება.
„მაგალითად, ყველა აეროზოლი შესაძლებელია არააეროზოლურ ფორმაშიც გაიყიდოს, ეს შეიძლება იყოს ბუშტოვანი დეზოდორანტები და არა სპრეი. ჩვენს მიერ მოხმარებული საყოფაცოვრებო ქიმიის ფორმის შეცვლას ეკოლოგიური საფრთხის მნიშვნელოვანი შემცირება შეუძლია“ - განაცხადა მკლვევართა ჯგუფის უფროსმა, პროფესორმა ალისტერ ლიუისმა.
დღევანდელი ვითარება გაცილებით უკეთესია, ვიდრე 80-ან წლებში იყო. მაშინ საოჯახო ქიმიაში ფართოდ გამოიყენებოდა ქლორფტორნახშირბადი, რომელიც ოზონის შრეს ანგრევდა. დღეს მრეწველობაში ბევრად უფრო უსაფრთხო ნივთიერებები გამოიყენება, თუმცა, 80-ან წლებთან შედარებით უსაფრთხო, თავისთავად სრულიად უსაფრთხოს არ ნიშნავს.
საშუალოდ, მაღალშემოსავლიან ქვეყნებში ყოველი ადამიანი წელიწადში აეროზოლების 10 ბალონს იყენებს. საშუალო და ღარიბი ქვეყნების ეკონომიკის ზრდასთან ერთად პირადი ჰიგიენა სულ უფრო მნიშვნელოვანი ხდება, შესაბამისად, საყოფაცხოვრებო ქიმიაზე მოთხოვნა ყოველწლიურად იზრდება.
სადღეისოდ, კაცობრიობა საშუალოს წელიწადში 25 მლრდ-ზე მეტ ბალონს მოიხმარს და შესაბამისად, 1,3 მლნ. ტონა მავნე ნივთიერებას გამოჰყოფს. დღევანდელი ტემპებით გაგრძელების შემთხვევაში რამდენიმე წელიწადში ეს მაჩვენებელი 2,2 მლნ. ტონამდე გაიზრდება.
მკვლევარების აზრით, სპრეი-აეროზოლების გამოყენება მაშინ, როდესაც უკვე არსებობს არააეროზოლური ალტერნატივები, წარსულის სამომხმარებლო ჩვევების გადმონაშთია.
„არააეროზოლური ალტერნატივების გამოყენება თხევად და მშრალ ფორმებშია შესაძლებელი, ბუშტოვანი დეზოდორანტები, გელი თმებისთვის, მყარი პოლიროლი ავეჯისთვის, ლოსიონი-არომატიზატორები ოთახისთვის და ა.შ. ყველაფერი ეს დღესაც არის. საყოფადცხოვრებლო ქიმიის ასეთ ფორმებში გამოყენება ბუნებისთვის გაცილებით ნაკლებად საზიანო იქნება“, - ამბობს პროფესორი ლიუისი.
dailymail.com
თენგიზ აბლოთია
ეკოლოგია
